P. Berdanova, P. Abdalieva, Sh. Oteniyazova Didaktika

9 -sızılma Oqıtıw metodlarının` klassifikaciyası

Danilov ha`m Esipovlardın` ko`zqaraslarına ko`re oqıtıw metodları
¹ Данилов М.А., Есипов Б.П. Дидактика. – Москва , Изд-во АПН РСФСР, 1957.
Avtorlar usınılıp atırǵan metodlardı tómendegi sızılma boyınsha qollaw maqsetke muwapıq ekenligin aytadı:

1. 
   Materialdı awızeki bayan etiw (gúrrin, túsindiriw, mektep lekciyası). Oqıwshılar tárepinen bilimlerdi ózlestiriw oqıtıwshınıń túsindiriwdi aktiv qabıl etiw hám puxta oylaw arqasında ámelge asırıladı. Bilimlerdi uzatıw quralı sıpatında oqıtıwshı sóylewi áhmiyetli orın tutadı. Bul orında oqıtıwshınıń oqıwshılar xızmetine basshılıǵı temanı qoyıw, jobanı járiyalaw, oqıwshılar xızmetin basqarıwdan ibarat boladı.
   
2. 
   Gúrrińlesiw. Oqıwshılar tárepinen bilimlerdi ózlestiriw procesi: olar itibarına usınılıp atırǵan sorawdıń mánisin ańlaw, sorawǵa tiyisli ob'ektlerdi óz ara salıstırıw, puxta oylaw hám sorawlarǵa durıs juwap tayarlawdan ibarat.
   

Oqıtıwshınıń basshılıǵı: temanı qoyıw, sorawlardı túsindiriw, berilgen juwaplardı dúzetiw, tolıqtırıw hám ulıwmalastırıw sıyaqlı jaǵdaylarda kórinedi.
Gúrrińlesiw metodı járdeminde bilimlerdi ózlestiriwde oqıwshılar bar bilimleri hám tájiriybelerine tayanadı.

3. 
   Sabaqlıq (kitap) penen islew. Bilimlerdi ózlestiriw deregi bolıp baspa tekst xızmet qıladı. Oqıtıwshınıń basshılıǵı bolsa tapsırmanı túsindiriw, xızmet maqsetin belgilew, oqıwshılarǵa sabaqlıq penen islesiwdiń jańa usılların úyretiw, ózlestirilgen bilimlerdiń túsiniliw hám bekkemlilik dárejesin tekseriw sıyaqlı kórinislerde sáwlelenedi.
   
4. 
   Oqıtıwshınıń baqlawı (klassta hám klasstan tıs (sonıń menen birge, sayaxat hám ekskursiyalar) processlerde).
   

Oqıwshılardıń oqıw predmetleri boyınsha ózlestiriw jaǵdayı hám hádiyselerdi baqlap barıw, túrli pán oqıtıwshılarınıń kórsetpeleri boyınsha olardı bóleklerge bólip hár bir oqıwshınıń ózine tán, uqsas hám áhmiyetli táreplerin anıqlawǵa baǵdarlanadı.
Bilimlerdi ózlestiriw deregi bolıp belgili predmet, tájiriybe, model, kartalar xızmet etedi. Oqıtıwshınıń basshılıǵı baqlaw wazıypasın belgilew, onı belgili shaxsqa júklew, ob'ektti belgilew, ulıwma basshılıqtı alıp barıw, bóleklerge ajıratıw, tiykarların anıqlaw hám ulıwmalastırıwdan ibarat.

5.