«Paydalı qazılma kánlerin ashıq usılda qazıp alıw texnologiyası»

1-súwret. Altın kániniń geologik uchastkası K

Kándiń barlıq túrleri biologiyalıq tárepten basqınshı, sol sebepli sapasız kón taslandıqxonalari taslandıqxonalar hám bazalar maydanınan drenajlarning topıraqqa kirip ketiwinen qorǵawlanǵan maydanshalarda úskenelestirilgen bolıwı kerek.

Ósimlik qatlamı (0, 4-0, 6 m) awıl xojalıǵında paydalanıw ushın, kvarts porfiri bolsa 800-1000 taypa daǵı maydanlanǵan taslardı alıw ushın sáykes keledi.
Jer maydanı relyefi salıstırǵanda jım-jırt, sanaat zonası shegaralarında, biyiklikler ayırmashılıǵı 8-10 m ge shekem.
Dúzilisi boyınsha, maydan ekinshi quramalılıq toparına kiredi hám rawajlanıw ushın sharayatlar júdá qolaylı esaplanadı.
Kándi ashıq usılda ózlestiriw múmkin: onı úyreniw dárejesi jetkilikli (B taypa daǵı rezervlarning ruxsat etilgen kólemi> 20%); reńli metall kóni kánleri ushın kán salıstırǵanda úlken; shókpelerdiń qalıńlıǵı salıstırǵanda kishi; gidrologik sharayatlar qolay ; kóndagi paydalı komponentlerdiń quramı júdá joqarı ; ónimlerge talap sheksiz bolıp tabıladı.
1.2. Karyera maydanı parametrleri
Joybar tapsırig'iga kóre, karerning perspektivalı tereńligi 240 m (tómengi bálentligi-140 m). Karyer, arzımas tereńlikti esapqa alǵan halda, gezeklerdi ajratmasdan islep shigılıp atır.
Óshirilgen tárepler qabarıq formaǵa iye boladı : wayran bolǵan jınıslar ishinde onıń qıyalıq múyeshleri taw jınısları boylap tómenlew bolıp tabıladı.
Taw jınıslarınıń túrine kóre, jılısıwdıń turaqlı qıyalıq múyeshleri prognoz etiledi: wayran etilgen jınıslarda 35-40 °, baslanǵısh taw jınıslarında 70-75° hám qos qırlılar ushın 65-70 °. arqa tárepi, 70° den joqarı bolıwı shárt emes).
Joqarı bólektiń jumısshı qırları qurılǵan hám sol sebepli onıń shegaraları daǵı taxta joqarıda aytıp ótkeni sıyaqlı, 35-40 ° den aspaytuǵın turaqlı múyeshka iye bolǵan birden-bir qıya menen ańlatpalanadı.
Tómengi bólektegi turaqlı boncuk múyeshi shegara teń salmaqlılıq usılı menen esaplanadı. Dızbek bir hil, sınıw qatlamı IV (ajırasıw ólshemi 1 t (1, 5 m), qaptal kesimdiń bálentligi Nb=m hám keyin:
dızbekte shınjırlaw
С_м = 1,8 мПа; (1)
Dızbekte esaplanǵan depriyaj
С_р = = 1200 кПа; (2)
Ishki súykelisiwdiń shamalıq múyeshi
27^о; (3)
Ajıratıw jarılıw tereńligi
Н₉₀ = 53,5м; (4)
Biyiklik koefficiyenti


= 3,9. (5)

Formulalarda : C' – taw jınıslarınıń mikrob blokları kontaktlari arqalı baylanısıw. Kishi jarıqlı jınıslarda С`= 0,51,0 MPa, alamız С`=1,0 MPa; a' - koefficiyent, kúshli zatlar ushın a`=710, qabıl etilgen a'=7; n - rezerv koefficiyenti, loyhalash basqıshında n = 1, 5 usınıs etiledi.

N'=3, 9 da φ_р=27^о ushın G. L. Fisenkoning grafigi boyınsha qaptal táreptiń turaqlı múyeshi_у=55^о.
Qazib aqırında, joqarı bóleginde, taw jınıslarında olar eki ese ko'payadi hám sol sebepli óshirilgen qırlardıń bálentligi hp=30 m. turaqlılıq faktorları hám saqlaw texnologiyasın esapqa alǵan halda, olardıń qıyalarınıń múyeshlerin esapqa alamız, uyqas túrde, _п=35^о hám _п=60^о.
Tazalaw bermalarining minimal keńligi, olardıń talus menen islew shártlerine kóre (esaplanǵan xızmet múddeti T>30 jıl ) hám túsken bólimlerdi ustap turıw joqarı bóleginde 7, 9 -9 m, tómengi bóleginde - 2, 5-3, 0 m; bermalarni qazib alıw shárti menen, tiykarǵı tosıq qulap túskende - 10 -1 m, hám bermalarni mexanizatsiyalasqan tazalaw shárti menen (mısalı, buldozerlar menen) - keminde 7-8 m. biz aqır-aqıbetde tazalaw bermalarining keńligin alamız bo=12, 5 m.
Esap -kitaplarǵa kóre transport bermalarining keńligi btr=25,4 m.
Táreplerdiń tolıqnishining konstruktiv múyeshleri, ǵárezlilikke kóre ózlestiriw aqırında karerni qayta qurıwdan keyin esaplanǵan.
_к = arctg Н_к/ (b₀ + b _тр + Σh _п ctg _п (6)
quraydı : batıs tárepden - 35^о , arqa - 37^о, qubla - 37^о, arqa - 34^о
(1-súwret). Múyeshlerdiń kórsetilgen bahaları turaqlı bahalardan tómen boladı _у = 55^о) hám atqarıwshı retinde qabıl etiledi.
Túpkilikli boylap karer maydanınıń ólshemleri tawlar daǵı konning konturları boylap alınadı.-140 m hám tómendegiler: keńligi 32 den 180 m ge shekem, uzınlıǵı - 520 m.
Joqarıdaǵı karer maydanınıń ólshemleri ǵárezlilikke qaray esaplanadı :
B_в (L_в) = _д(L_д) + Н_к ctg _к, (7)
Bul jjerde B_в (L_в) - joqarıdaǵı karer maydanınıń keńligi (uzınlıǵı ); Bul (L_в) - tómengi boylap" karer maydanınıń keńligi (uzınlıǵı );
_к - bólimindegi qaptal tárepti qaytarıw múyeshi " k".
Esap -kitaplarǵa kóre, KP keńligi 810 m ge shekem hám uzınlıǵı 1240 m ge shekem.
Tow massasi, qazib alıw hám geologik metall rezervleri gorizontal bólimler usılı menen anıqlanadı : gorizontal jobalar 100 (sirt ), 70, 10,-50,-110 hám -140 m belgiler dárejesinde sızılǵan, bul jerde taw dizbesi hám konturları óshirilgen jaǵdayda kórsetilgen (1-súwret). 2); ruda hám tawmassasi zonalarınıń S maydanlarınıń hár bir jobası ushın anıqlanǵan; kólemler (ruda hám taw massası boyınsha bólek) baylanıslılıqqa qaray belgilenedi:
V = 0,5 (S₁₀₀ + S₇₀) + 0,5 (S₇₀ + S₁₀) + ... + 0,5 (S_-110 + S_-140) , (8)
Bul jerde S₁₀₀, S₇₀ ... - 100 m, 70 m hám taǵı basqa jıyeklerde ruda zonalarınıń (taw massası ) maydanları ; 100 m, 70 m hám basqalar.- gorizontallar arasındaǵı qatlam bálentligi, m.
Esaplaw nátiyjeleri kestede keltirilgen. 1.
Kólemi 378 mıń m³ (5-bólim) bolǵan sırtqı qándek menen birgelikte karer kólemi 79691+378=80 069 mıń m3, sonday-aq karer konturlaridagi kónning geologik rezervleri Zg=7188 mıń m3 (7188
•4, 2=30189, 6 mıń tonna ).

Balanstan tısqarı quramına Au muǵdarı 0, 5% ten kem hám Ag 0, 4% ten kem bolǵan kón, sonıń menen birge ruda denesiniń quwatı 1, 0 m den kem bolǵan jaylar kiredi. shama menen (geologik qıdırıw maǵlıwmatlarına kóre) bul taypa daǵı rezervler kán boyınsha shama menen 3, 6% ni quraydı hám usınıń menen Z_зб0,036Z_г0,036·30189,6=1086,8 mıń t. balans rezervleri Z_бал=30189,6-1086,8=29102,8 mıń t olar rawajlanıw máwsiminde bolǵanlıǵı sebepli, sanaat rezervleri Z_п =Z_бал=29102,8 mıń tonna.