Personalni boshqarishning mohiyati, maqsad va vazifalari, tamoyillari hamda uning tashkiliy tuzilmasi

1.3-jadval Xodimlarni boshqarish tamoyillari

Xodimlar bilan ishlashning umumiy tamoyillari	Xodimlar bilan ishlashning tashkiliy tamoyillari
Samaradorlik	Konsentratsiya
Ilg‘orlik	Ixtisoslashtirish
Istiqbollilik	Muvoziylik (paralelnost)
Komplekslilik	Ixchamlik (adaptivnost)
Tezkorlik	Izchillik (preyemstvennost)
Optimallilik	Uzluksizlik
Oddiylik	Bir me’yorlilik
Ilmiylik	Texnologik birlik
Ko‘p bo‘g‘inlilik	Badastirlik (komfortnost)
Avtonomlilik	Boshqarishda kollegiallik
Barqarorlik
Ko‘p qirralilik
Rejalilik
Rag‘batlantirish
Tanlash va joy-joyiga qo‘yish
Samarali bandlik

Har bir tamoyil xodimlarni boshqarishning u yoki bu jihatini takomillashtirishga xizmat qiladi, (1.3-jadval). Masalan, faollik tamoyili korxona doirasidagi boshqaruv tizimining chet el yoki mahalliy ilg‘or korxonalar boshqaruv tizimiga mos keladimi, zamon talabiga javob beradimi yoki yo‘qmi, degan savolga javob bersa, muvoziylik tamoyili esa xodimlar boshqaruvidagi tezkorlikni oshiradi va hokazo.Korxonada band bo‘lgan barcha xodimlar ikki toifadan iborat:
— ishlab chiqaruvchilar yoki xizmat ko‘rsatuvchilar; — boshqaruvchilar (rahbarlar, mutaxassis-menejerlar). Xodimlarni, ya’ni inson omilini boshqarish quyidagi jihatlarni boshqarishni o‘z ichiga oladi, (1.1-chizma).

1.1-chizma. Mehnat resurslarini boshqarish sxemasi
Ishlab chiqarishni boshqarish tizimida mehnat resurslarini boshqarish juda ham murakkabdir. Chunki, ishlab chiqarish va boshqarish masalalari markazida odamlar-ishchilar, mutaxassislar va rahbarlar turadi. Korxona maqsadiga erishish va rejalarning bajarilishi faqat shular ishtirokida amalga oshadi. Inson omilini hisobga olmaslik, insonga bepisandlik iqtisodda kamsamaralikka va ishlab chiqarish samaradorligini pasayishiga olib keladi.
Inson omiliga e’tibor, odamlarga nisbatan jiddiy, mas’uliyat bilan yondashish mehnat resurslarini boshqarishning bosh g‘oyasidir.
Xodimlar faoliyatini rejalashtirish — bu, inson omiliga, ya’ni malakali mutaxassislarga bo‘lgan ehtiyojlarni oldindan aniqlashdir. Bu jarayon uch bosqichdan iborat, (1.2-chizma).

Mavjud xodimlarni baholash