Pnevmokimyo. R. Boyl va ilmiy kimyo. Gazlarni o'rganisii bosqiciilari


Download 0.75 Mb.
bet4/6
Sana10.02.2023
Hajmi0.75 Mb.
#1188478
1   2   3   4   5   6
Bog'liq
6- PNEVMOKIMYO (2)

Boyl birinchi kitobining ikkinchi nashri, havoga bog'liq fizik mexanik yangi tajribalar 1662-yilda nashr qilingan. Ushbu bo'limda u gazlarning bosimi va hajmi о‘rtasidagi bog'lanishni ochib beradi. Hozir biz uni Boyl qonuni - birinchi ideal gaz qonuni deb ataymiz.

  • Boyl birinchi kitobining ikkinchi nashri, havoga bog'liq fizik mexanik yangi tajribalar 1662-yilda nashr qilingan. Ushbu bo'limda u gazlarning bosimi va hajmi о‘rtasidagi bog'lanishni ochib beradi. Hozir biz uni Boyl qonuni - birinchi ideal gaz qonuni deb ataymiz.

Shotlandiyalik kimyogar Daniel Rezerford quyidagi tajribani o‘tkazdi:u cheklangan miqdordagi havoda sichqonni, u o‘lib qolmagunicha ushlab tuFadi. Keyin qolgan havoda yonib turgan shamni, u o‘chib qolguncha ushlab turdi. Shulaming hammasidan keyin qolgan havoda esa, u yonib turgan fosfomi ushlab turdi, fosfor u yerda kam vaqt yonib turdi. Keyin Rezerford bu tajribani 1772-yilda e’lon qildi.


Daniel Rezerford (1749-1819)

Genri Kavendish turli xil sohalarda tadqiqotlar olib borgan, ayniqsa, uni ayrim metallarga kislotalar ta'sir ettirganda hosil bo'ladigan gaz qiziqtirib qoldi. Kavendish birinchi bo‘lib, 1766-yilda bu gazning xossalarini sistematik ravishda о’rganib chiqdi. Shuning uchun “yonuvchan havo " - vodorod deb nomlangan gazning kashf etilishi, uning sharafiga qo’yildi.


Genri Kavendish (1731-1810)

Kavendish birinchi bo‘lib, turli gazlarning ma'lum hajmdagi massalarini aniqladi va natijada ulardan har birining zichligini topa oldi. U vodorod haddan tashqari yengil ekanligini va uning zichligi havoning zichligiga nisbatan 1/14 ni tashkil etishini kuzatdi. Aniqlanishicha, vodorod yana bir oddiy bo‘lmagan xossaga ega. U karbonat angidrid va havodan farqli ravishda osongina alangalanadi, unda Kavendish flogistonning о’zini ajratib olganiga ishonar edi.

  • Kavendish birinchi bo‘lib, turli gazlarning ma'lum hajmdagi massalarini aniqladi va natijada ulardan har birining zichligini topa oldi. U vodorod haddan tashqari yengil ekanligini va uning zichligi havoning zichligiga nisbatan 1/14 ni tashkil etishini kuzatdi. Aniqlanishicha, vodorod yana bir oddiy bo‘lmagan xossaga ega. U karbonat angidrid va havodan farqli ravishda osongina alangalanadi, unda Kavendish flogistonning о’zini ajratib olganiga ishonar edi.

Djozef Pristli (1733-1804)
Gazlami o‘rganishda muvaffaqiyatlarga erishgan ikkinchi kimyogar - Djozef Pristli edi. U protestant mas’habidagi ruhoniy bo’lib, kimyo bilan juda mashg'ul bo’lgan. XVIII asrning 60-yillarining oxirida u Lidsada (Angliya) pastorlikni qabul qildi. Lidsaning yonida pivo zavodi joylash gan edi. U yerdan Pristli tajriba o‘tkazish uchun yetarli miqdorda karbonat angidrid olishi (karbonat angidrid pivo qilish uchun tayyorlangan atalaning achishidan hosil bo’ladi) mumkin edi.

Download 0.75 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling