Polimerlarni qayta ishlash texnologiyasi

2.6. Zarbiy qovuShqoqlikni Dinstat tipli asbobda aniqlash 
Bunda o`lchamlari kichik bo`lgan namunalar iShlatiladi. Undan taShhari bu asbob
yordamida plastmassa namunalarini statik egiliShga hamsinaSh mumkin.
2.7
. Qisqa muddatli nagruzka ostida deformatsiyalaniShga sinash
Plastmassa buyumlarning deformatsiyalaniShi, ya`ni ularning Shakl va
o`lchamlarini taShqi kuch ta`sirida yoki kuchlaniShsababli o`zgariShi ularning
ekspluatatsion xossalarini aniqlovchi asosiy faktlardan biridir. Deformatsion
xossalarni e`tiborga olmay, u yoki bu buyumni tayyorlaSh uchun - ShakllaSh
materialni to`qri tanlaSh mumkin emas.
Odatda, deformatsiyalaniSh jarayonida material strukturasi o`zgaradi va
buyumni deformatsionxossasi materialning strukturasi va uning o`zgariShiga
boqliq bo`ladi. Injenerlik nuqtai nazaridan, deformatsiyalaniSh vaqtida materialda
ro`y beradigan hamma strukturaviy o`zgarishlarni ikkiga bo`liSh mumkin:
1) Materialning siniShi bilan boqliq bo`lgan qaytmasstruktura o`zgarishlar
(buni siniSh deformatsiyasi deyiladi);
2) Deformatsiya jarayonini to`xtatadigan yoki sekinlatadigan qaytar
strukturaviy o`zgarishlar (buni qaytariSh deformatsiyasi deyiladi);
qisqa vaqtli deformatsiyalaniShga sinaShdan maqsad - nagruzka ta`siri
bo`lgan materialning o`zini tutiShi va uning elastiklik moduli, qattiqlik,
qayiShqoqlik va plastiklik kabi xossalarini aniqlaShdan iborat.
DeformatsiyalaniShga sinaSh yuqorida ko`rsatilgan usul bilan amalga
oShiriliShi
mumkin,
buning
uchun
"kuchlaniSh
deformatsiyasi"
(
-E)
diagrammasini quriSh kerak.
2.8. Elastiklik modulini aniqlash 
Elastiklik moduli (E) materialning deformatsiyaga qanday QarShilik
ko`rsata olishini ifodalaydi. Elastiklik moduli miqdori tajriba yo`li bilan
aniqlanadi.
Bosim ostida quyilgan va ekstruziya usuli bilan olingan namunalarda
elastiklik
moduli
cho`zilish
deformatsiyasi
yordamida,
presslab
olingan
namunalarda esa egiliSh deformatsiyasi orqali aniqlanadi.

---