Polimerlarni qayta ishlash texnologiyasi

TAYANCH SO`Z VA IBORALAR 
1.
Plastmassa - kompozitsion material
2.
Termoplast
3.
Elastomer
4.
Plastmassalarni shakllash usullari
5.
ABS plastik
6.
Polietilen va uni turlari
7.
Polipropilen
8.
Polivinilxlorid
TAKRORLASH UCHUN SAVOLLAR 
1.
Termoplastlardan buyum olish usullarini sinflaSh
2.
Termoreaktiv materiallardan buyum olish usullarini sinflaSh
3.
Termoplastlarni termomexanik egri chiziqi va bu ko`rsatkich bo`yicha
buyum olish usullari
ADABIYOTLAR 
1.
"Osnovi texnologii pererabotki plastmass" pod red. V.N.Kuleznyova i
V.K.Guseva, Moskva, "Ximiya", 1995 g. s.264-268
2.
V.G.Bortnikov. "Osnovi texnologii pererabotki plastmass", Leningrad,
"Ximiya", 1983 g. s. 85-97
15
2-MA`RUZA 
POLIMER KOMPOZITSIYALAR TAYYORLASH 
TEXNOLOGIYASI 
Avvalo yuqorida ko`rsatilganga qarab kompozitsiya tarkibini aniqlash lozim,
undan so`ng tarkibiga kiruvchi xom ashyolarni aralashtiriShga kirishiladi.
Bundan
oldin
zavod

---

laboratoriyasida
PMK
tarkibiga
kiruvchi
komponentlarning texnologik xossalarini aniqlaSh kerak. Buni ayrim paytlarda
xom aShyoni kiritiShdagi tekShiriSh ko`rsatgichlari deb ataladi.
Komponentlarning analiziga quyidagilar kiradi: zichlik, sochiluvchanlik
(sipuchest), granulometrik tarkib, namlik, tabiiy qiyShayiSh burchagi (ugol
estestvennogo otkosa), sochiliSh zichligi, zichlantirilgan materialning zichligi.
AralaShtiriSh - texnologik jarayon bo`lib, unda birin-ketin komponentlarni
qo`ShiSh va ularning xossalarini kerakli tomonga yo`naltiriSh, kompozitsiyani
gomogenlaShtiriSh.
AralaShtiriSh asosan ikki yo`naliShda ketadi: makrodarajada, ya`ni
sochiluvchan yoki qattiq zarrachalarni suyuqlikda aralaShtiriSh va mikrodarajada,
ya`ni oquvchan holatda aralaShtiriSh. Bu bir xil (odnorodniy) massahosil
bo`liShiga olib keladi. AralaShtiriSh natijasida kompozitsiyani fizik holatiham
o`zgariShi mumkin (eriSh, suyuqlaniSh) hamda kimyoviy reaktsiya boriShi uchun
(polimerni initsiatori yoki qaytaruvchi bilan aralaShtiriSh) Sharoitini yaratib
beradi.
AralaShtiriSh lozim bo`lgan komponentlarni holatiga qarab quyidagi usullar
qo`llaniladi:
1.
Sochiluvchan moddalarni aralaShtiriSh;
2.
Sochiluvchan yoki suyuq moddalarni aralaShtiriSh;
3.
Suyuqliklarni aralaShtiriSh;
4.
Polimerlari oquvchan holatda aralaShtiriSh.
- Sochiluvchan holatdagi moddalarni aralaShtiriSh ko`proq polimerlarga
pigmentlar beriShda qo`llaniladi (opudrirovanie). Bu protsess ko`proq valts yoki
ekstruderlarda amalga oShiriladi. quruq holatda aralaShtiriSh maxsus meShalka-
barabanlarda amalga oShiriladi bu to`ldiruvchi va polimer poroShok holatida
bo`lganda va ikkilamchi xom aShyoni iShlatiShda qo`llaniladi.
-
Sochiluvchan
va
suyuq
komponentlarni
aralaShtiriSh
ko`proq
plastifikatorlarni,
erituvchilarni,
rang
beruvchi
moddalarni

---

aralaShtiriShda
qo`llaniladi. Tayyorlangan kompozitsiya pasta holatida bo`ladi. Bu jarayon,
aralaShtirilayotgan massa uskunaning devoriga yopiShib qolmasligi uchun maxsus
aralaShtirgichlarda amalga oShiriladi.
-
Polimerlarni oquvchan holatda aralaShtiriSh usulida bir tekisda
aralaShtiriShsodir bo`ladi, chunki aralaShtiriSh polimerlarning oquvchanlik
haroratidan sal yuqoriroq haroratlarda olib boriladi. Bu jarayon valtslarda amalga
oShiriladi. Gomogenzatsiyaga eriShiSh uchun massani bir necha marta val'tslar
16
oraliqidan o`tkaziSh kerak. Val'tslar oraliqini o`zgartiriSh mumkin. Bu erda
val'tslarning bir-biriga nisbatan tezligiga (friktsiya) ham e`tibor beriSh kerak.