Prezidentimiz Shavkat Mirziyoyevning 2017-yil 7-fevraldagi O‘zbekiston

SIMATIC NET – PROFInet, Industrial Ethernet, PROFIBUS, AS-Interface, 
KNX asosida tarmoq yechimlari. 
SIMATIC HMI – о‘zaro inson-mashina interfeysi: 
Operator panellari 
HMI-ilova SIMATIC Protool 
HMI-ilova SIMATIC WinCC Flexible 
HMI-ilova SIMATIC WinCC 
SIMATIC PCS 7 – DCS-sistema. 
SIMATIC IPC – sanoat kompyuterlari. 
BOSHQARISH 

---

73
V-BOB EKSTRAKSION VA BOSIMLAR FARQI USULIDA 
ARALASHMALARNI AJRATIB OLISH JARAYONINI TEXNIK-
IQTISODIY TAXLIL 
5.1. Kirish 
Ushbu bo’limda etil spirti va suv aralashmasini ikki xil usulda, ya’ni ekstraksion 
hamda bosimlar farqiga asoslangan ajratish jarayonlarining texnik-iqtisodiy 
ko’rsatkichlari qiyosiy tahlil etilgan.
Ishlab chiqarish korxonalarida eng asosiy ko’rstakichlardan biri bu 
qurilmalarning narxi bo’lib, ushbu ko’rsatkich ishlab chiqarish korxonalarini 
loyihalashda, kapital narxlar va shu kabilarni hisoblashda muhim omil bo’lib 
xizmat qiladi. Odatda qurilmalarning narxlarini o’rganishda 3 xil usuldan 
foydalaniladi: 
- birinchisi bu adabiyotlarda keltirilgan qurilma narxlari bo’lib, ushbu holatda 
manbalarda keltirilgan qurilmalar o’lchamlari o’rganilayotgan qurilma 
o’lchamlari bilan bir xil bo’lishi talab etiladi. Oxirgi narx esa inflyasiya darajasini 
hisobga olgan holda ma’lum bir inflyasiya koeffisientlariga ko’paytiriladi; 
- narxlarni hisoblashning ikkinchi usulida qurilmalarning funksional 
parametrlariga bog’liq holda narxlar egri chizig’i orqali hisoblashdir; 
- eng oxirgi usulda qurilma narxlarini empirik formulalar orqali hisoblash bo’lib, 
ushbu formulalarda qurilmaninf funksional parametrlari (qurilma hajmi, og’irligi 
va hk.) hisobga olinadi.
Bizning vaziyatda adabiyotlar tahlili natijasiga ko’ra (Towler va Sinnott, 2012)
qurilmalarning narxlari (5.1-jadval) hisoblangan. 

---

74
Tanlab olingan har ikkala jarayon uchun kapital narxlar kolonnalar, nasoslar, 
issiqlik almashinish apparati, sovutgich kabi qurilmalar narxlaridan kelib chiqqan 
holda hisoblangan. Qurilmalar uchun boshlang’ich sotib olish narxlari quyidagi 
formula orqali hisoblanadi (Towler va Sinnott, 2012):
𝑪𝒐𝒔𝒕
𝒆𝒒𝒖𝒊𝒑.
= 𝒂 + 𝒃𝑺
𝒏
 
(5.1) 
Ushbu formulaga ko’ra qurilmalarni sotib olish narxlari (AQSH $) hisoblanadi va 
maxsus kimyoviy injenering jarayonlari uchun narx indeksiga (CEPCI) 
ko’paytiriladi. Ushbu indeks inflyasiya darajasiga ko’ra aniqlanadi. 
5.1-jadval. Qurilmalarni sotib olish narxlari (Towler va Sinnott, 2012).