Psihologiya faniga hissa ko`shgan olimlar Psihologiya

4. O`QITUVCHI PSIHOLOGIYASI.
A) O`kituvchining jamiyatdagi o`rni va uning vazifalari.
B) O`kituvchiga ko`yiladigan talablar
V) O`kituvchining pedagogik kobiliyatlari va pedagogik mahorat
G) Pedagogik jamoa va uning hususiyatlari.
TAKRORLASH UCHUN SAVOLLAR
1. Tarbiya - bu kanday jarayon?
2. SHahsni tarbiyalashning asosiy yo`nalishlari nimalardan iborat?
3. SHahs shakllanishiga tahsir etuvchi omillarni ko`rsating.
4. «Tarbiyasi kiyin» bolalar klassifikatsiyasini keltiring.
5. Tarbiya jarayonini samaradorligini oshiruvchi psihologik mehanizmlar nimalaradan iborat?
6. Tarbiyaning etlopsihologik masalalari kanday?
Hulk-atvor nuktai nazari barcha hatti-harakatlarning konditsionerlik yo'li bilan o'rganilishini ko'rsatadi. Ushbu kuzatishni o'z ichiga olgan psihologlar o'rganish kanday amalga oshirilayotganini tushuntirish uchun operatsion shart-sharoitlarga kat'iy ishonadilar. Misol uchun, o'kituvchilar yahshi hulk-atvorni mukofotlash uchun shakar va o'yinchoklar kabi kerakli narsalar bilan almashish mumkin bo'lgan belgilar berishi mumkin. Bunday usullar ba'zi hollarda foydali bo'lishi mumkin bo'lsa-da, hatti-harakatlar, nuktai nazarlar , o'rganish uchun ichki motivlar kabi narsalarni hisobga olmaslik uchun tankidiy yondashish tankid kilindi.

• 
  Rivojlanishning istikbollari bolalarning rivojlanishida yangi bilim va ko'nikmalarga ega bo'lishiga karatilgan. Jan Piagetning kognitiv rivojlanishning mashhur boskichlari bolalarning intellektual rivojlanishi bilan bog'lik bo'lgan muhim rivojlanish nazariyasining bir misolidir. Bolalar tarakkiyotning turli boskichlarida kanday fikrda ekanliklarini tushunish orkali, ta'lim-tarbiya psihologlari bolalarning o'sishining har bir nuktasida nimaga kodir ekanlarini yahshirok tushunishlari mumkin. Bu o'kituvchilarga ma'lum yosh guruhlariga yo'naltirilgan o'kuv metod va materiallarni yaratishda yordam berishi mumkin.
  
• 
  So'nggi o'n yilliklarda bilimga oid nuktai nazar ancha keng tarkalgan bo'lib, asosan hotiralar, e'tikodlar, his-tuyg'ular va motivatsiyalar kabi narsalarni o'rganish jarayoniga kanday hissa ko'shadi. Kognitiv psihologiya odamlar fikrini, o'rganishini, eslashini va ahborotni kanday ishlashini tushunishga aratilgan. Kognitiv nuktai nazarga ega bo'lgan o'kuvchi psihologlar bolalarning o'rganish uchun kanday kilib g'ayratli bo'lishlarini, ular o'rgangan narsalarni eslashlarini va boshka narsalar bilan bir katorda muammolarni kanday hal kilishlarini tushunishga kizikishadi.
  

• 
  Konstruktiv yondashuv bolalarning dunyodagi bilimlarini faol ravishda yaratishga karatilgan so'nggi zamonaviy nazariyalardan biridir. Konstruktivizm bolalarning kanday o'rganishini ta'sir kiladigan ijtimoiy va madaniy ta'sirlarga ko'prok e'tibor berishga intiladi. Ushbu istikbolga psiholog Lev Vygotskiyning ishi katta ta'sir ko'rsatdi, u proksimal rivojlanish zonasi va o'kituvchi iskala kabi g'oyalarni taklif etdi.
  

Ta'lim psihologiyasi nisbatan yosh intizom bo'lishi mumkin bo'lsa-da, odamlarning kanday o'rganishini tushunish uchun ko'prok kizikish ortib boradi. tарбия психологияси максадга мувофик равишда ташкил этилган педагогик жараён шароитида инсон шахси шаклланишининг конуниятларини o`рганади. Тарбия хар кандай жамиятини мухим вазифасидир.
Tarbiya – bu shahsning ijtimoiy mahnaviy va ishlab chikarish faoliyatiga tayyorlash maksadida uning mahnaviy, jismoniy kamolotiga muntazam ravishda tahsir ko`rsatish jarayonidir.
Birinchi prezidentimiz I.A.Karimov; «Tahlimning yangi modeli jamiyatda mustakil fikrlovchi erkin shahsning shakllanishiga olib keladi. O`zining kadr-kimmatini anglaydigan, irodasi bakuvvat, iymoni butun, hayotda anik maksadga ega bo`lgan insonlarni tarbiyalash imkoniga ega bo`lamiz» deb takidlaganlar