Psixalogik maslahat fanining predmeti, maqsad va vazifalari. Javob

Konsultant va mijoz munosabatlari psixalogyasi.

Javob. Konsultant va mijoz munosabatlari psixologyasi, konsultatsiya jarayoni davomida konsultant va mijozning o’rtasida yuzaga keladigan munosabatlarni o’rganish va tahlil qilish bilan shug’ullanadi. Bu munosabatlar o’zaro ishonch, e’tibor, qarshilik, qabul qilish, fikrlash va qo’llashni o’z ichiga oladi.
Munosabatlar konsultatsiya jarayonida katta ahamiyatga ega, chunki ularda konsultant va mijoz o’z fikrlarini va hal qilish usullarini ifoda qilishadi. Munosabatlarda konsultant to’g’risidagi tasavvurlarini aniqlash, so’zlashish va kelgusida amaliyotga o’tish rejalari tuzish kerak. Mijozning tasavvurlarini tushunish, qabul qilish, yordam berish va o’z fikrini ifoda qilishda yordam berish zarur.
Munosabatlarni tahlil qilish, konsultant va mijozning har ikkalasining o’ziga xos shaxsiyliklarini, tasavvurlarini, qarashlarini va fikrlarini tushunishga yordam beradi. Bu tahlil konsultantning mijozning muammolari, o’ziga xos yondashuvlari, yechimlari va qabul qilish usullari haqida tushunishini oshiradi. Bu esa konsultantning mijozga yordam berish usullarini va jarayonini amalga oshirishini osonlashtiradi.

60. 
    Psixologik maslahatchi tomonidan konsultativ aloqani qo’lash malakalari.
    

Javob. Psixologik maslahatchi tomonidan konsultativ aloqani qo’lashda quyidagi malakalar talab qilinadi:

1. 
   Kommunikatsiya qobiliyati: Psixologik maslahatchi konsultativ aloqa o’rnatishda yuqori darajada munosabat qobiliyatiga ega bo’lishi kerak. Bunda qat’iy, yolg’iz va guruhdagi o’zaro aloqalar yaxshi bo’lishi kerak. Psixologik maslahatchi konsultativ aloqa jarayonida xavfsiz, ishonchli va qabul qilinishga layoqatli jihatlarini namoyish etishi kerak.
   
2. 
   Konsultatsiyaga tayyorlash: Psixologik maslahatchi konsultativ aloqa o’rnatishdan oldin, konsultatsiya jarayoni haqida o’zining tushunchalarini aniqlash va konsultatsiya jarayonini amalga oshirish uchun kerakli ma’lumotlarni topishga va tayyorlashga intilish zarur. Buning uchun psixologik maslahatchi konsultatsiya jarayonida amal qilish uchun kerakli metodlarni, tajribalarini va ko’nikmalarni bilishi zarur.
   
3. 
   Yechim topish qobiliyati: Konsultativ aloqa o’rnatishda, psixologik maslahatchi muammo yechish va yechim topishda yuqori darajada qobiliyatli bo’lishi kerak. Bu yechim topish qobiliyati, amalda o’z-o’zidan ko’rinadi va ko’plab tegishli yo’nalishlarni o’z ichiga oladi.
   
4. 
   Terapevtik qobiliyat: Psixologik maslahatchi konsultativ aloqa o’rnatishda, muammo yechish va yechim topishda terapevtik qobiliyatni ham o’zida o’zlashtirishi kerak. Bu psixologik maslahatchining o’zining o’zida xususiyat bo’lib, konsultatsiya jarayonida mijozning yechim topishiga yordam berishda ham ayb nazariga olinmasligi kerak.
   
5. 
   Konsultativ jarayoni boshqarish qobiliyati: Psixologik maslahatchi konsultativ aloqa jarayonini boshqarish qobiliyatiga ega bo’lishi kerak. Bu jarayonning har bir bosqichini rivojlantirish, konsultatsiya jarayonidagi xatoliklarni tushunish va to’g’rilash, konsultatsiya jarayonini joriy etishga qodir bo’lishi kerak.
   
6. 
   So’zlashish qobiliyati: Psixologik maslahatchi konsultativ aloqa jarayonida konsultatsiya jarayonining har bir bosqichida o’z fikrini, ma’lumotini va tav
   

Psixologik maslahatchi tomonidan konsultativ aloqa qilishda qo'llanadigan malakalar quyidagilardir:

1. 
   Ishonch yaratish: Konsultantning o'zini ishonchga solish uchun ko'p qatnashish zarur. Bunga qaraganda, konsultantlar muvaffaqiyatga erishish uchun mijozlariga ishonch bildirish, ularga ko'maklashish, ularning xavf va shubhasini kamaytirish, ularning jazbalarini anglash va ularni o'zaro hamkorlikka chaqirishni o'rganish kerak.
   
2. 
   Empatiya qilish: Empatiya - bu mijozning hissiy holatlariga ko'ra o'zini o'zini o'rganish va ularga tushunishga harakat qilish. Konsultantlar mijozlarga empatiya qilish bilan ularning tushunuvini hisobga oladilar va ularning muammolari haqida tushuncha qilishga yordam beradilar.
   
3. 
   Kuzatish: Konsultantlar kuzatish va eshitishning muhimini tushunishadi. Ular mijozlarining gapirishini eshitish, ularning nonverbali ishoralarini kuzatish, ularning o'zlariga ko'ra qaysi holatda ekanligini aniqlash uchun juda muhim.
   
4. 
   Tanqid qilish: Konsultantlar mijozlariga yordam berish uchun ularning muammolarini tahlil qilishadi, shu bilan birga ularning munosabatlari, rivojlantirishlari va xavf va shubhalari to'g'risida yaxshi o'qishlar berishadi. Ammo, tanqid qilishni yaxshi amalga oshirish uchun konsultantlar mijozlariga ishonchni ko'paytirish va ularning xavf va shubhasini yaxshilashga yordam berishadi.
   
5. 
   Ko'maklashish: Psixologik maslahatda, konsultantlar ko'maklashish malakasiga ega bo'lishi kerak. Ular mijozlarga maslahat berish uchun ularning o'zlarini o'rganish va ular bilan hamkorlik qilishadi. Bu ko'maklashishda, konsultantlar o'z xususiy malakalari va tajribalari asosida mijozlarga qulayliklar yaratishga yordam berishi kerak.
   

61.