Psixologiya tarixi faniga kirish
Download 0.72 Mb. Pdf ko'rish
|
1 2
Bog'liq6 slayd
|
PSIXOLOGIYA TARIXI FANIGA KIRISH Reja: 1. Psixologiya tarixi fanining predmeti. 2. Psixologiya tarixi fanining vazifasi. 3. Psixologiya tarixi fanining rivojlanish bosqichi. Ma’lumki, psixologiya tarixi fani inson psixikasi va psixik hodisalar haqidagi fikrlarning paydo bo‘lishi va uning rivoji haqida fikr yuritib, u ruhiy olam to‘g‘risidagi qiziqarli va bahsbop bilimlar, mumtoz ma’lumotlar tizimidan iborat. Tarixiy rivojlanish har bir fan uchun xos bo‘lib, u fandagi yangi g‘oyalarning ildizi hisoblanadi. Bir so‘z bilan aytganda nnsonning o‘zi xaqidagi bilimlarini yig‘ilib hamda chuqurlashtirib borishidir. Psixologiya fani tarixiga nazar solar ekanmiz, psixik hayotni o‘rganishga bo‘lgan qiziqish turli tarixiy davrlarda nazariy rang-baranglik bilan kechganligini va psixikaning moddiy asoslari qanday tadqiqotlarda aniqlanganligini bilish imkoniga ega bo‘lamiz. Inson psixikasi haqidagi bilimlarning rivojlanish tarixi davomida ikki ilmiy falsafiy oqim, ya’ni idealizm va materializm o‘rtasidagi kurashni ko‘rish mumkin. Bu kurash psixologiya fanining mohiyatini turlicha tushunadi, undagi farqlar insondagi psixik va fiziologik hodisalarni o‘zaro munosabatlarini aniqlashda hamda psixologiya fani predmetini turlicha talqin qilishda namoyon bo‘ladi. Fan tarixida turlicha qarashlar va yo‘nalishlar bo‘lishiga qaramasdan, fanning predmeti, ya’ni inson va hayvonga xos bo‘lgan psixika, psixik hayot shundayligicha qolaveradi. Bizningcha, haqiqiy ilmiy psixologiya XIX-asr oxiri, XX- asr boshlarida tan olingan bo‘lsa-da, antik davr va mumtoz qarashlar fan tarixi uchun ilk metodologik manbalar sanalishi ehtimoldan holi emas. Chunki nemis psixologi V.Vundtning psixologiya tarixida amalga oshirgan tajribalari shunchaki falsafiy g‘oya emas, aksincha sof psixologik eksperimental tadqiqot edi. Bu tadqiqot psixologiya fanining amaliy jihatdan tan olinishi hamda keyingi tadqiqotlar uchun zaruriyatning ortishiga xizmat qildi. Hozirga kelib psixologiya fani ham metodologik jihatdan, ham metodik jihatdan etuk fan sifatida jamiyatdagi fanlar tizimida o‘z o‘rniga egadir. Olib borilayotgan amaliy tadqiqotlar, fan yutuqlari ba’zi mumtoz nazariy qarashlarni inkor etib, uning zamonaviy tahlilini amalga oshirmoqda. Download 0.72 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|
1 2