Psixologiya va yoshlar psixologiyasi

DIQQAT - MAXSUS JARAYON YOKI FUNKSIYA?

Psixologlar hali ham "diqqat" tushunchasini talqin qilish to'g'risida qaror qabul qilishmagan.
Dastlabki maktab yillarida yuqori kortikal markazlarning tartibga soluvchi ta'siri asta-sekin yaxshilanadi. Buning natijasida diqqat xususiyatlarida sezilarli o'zgarishlar ro'y beradi va uning barcha xususiyatlari jadal rivojlanadi: diqqat miqdori ayniqsa keskin oshadi (2 marta), uning barqarorligi oshadi, almashish va taqsimlash qobiliyatlari rivojlanadi. Biroq, faqat 9-10 yoshga kelib, bolalar etarlicha uzoq vaqt davomida o'zboshimchalik bilan belgilangan harakatlar dasturini saqlab qolish va amalga oshirish imkoniyatiga ega bo'ladilar.
Diqqatning yaxshi rivojlangan xususiyatlari va uni tashkil etish boshlang'ich maktab yoshidagi ta'lim muvaffaqiyatini bevosita belgilaydigan omillardir. Qoida tariqasida, yaxshi o'qigan o'quvchilar diqqatni rivojlantirishning eng yaxshi ko'rsatkichlariga ega. Shu bilan birga, maxsus tadqiqotlar shuni ko'rsatadiki, diqqatning turli xususiyatlari turli fanlarni o'rganish muvaffaqiyatiga teng bo'lmagan "hissa" ga ega. Shunday qilib, matematikani o'zlashtirishda etakchi rol diqqat miqdoriga tegishli; rus tilini o'zlashtirish muvaffaqiyati diqqatni taqsimlashning aniqligi va o'qishni o'rganish - diqqatning barqarorligi bilan bog'liq. Bu diqqatning turli xususiyatlarini rivojlantirish orqali maktab o'quvchilarining turli o'quv fanlaridagi faoliyatini yaxshilash mumkin degan xulosaga keladi.
Biroq, qiyinchilik shundan iboratki e'tiborning turli xususiyatlari teng bo'lmagan darajada rivojlanishga yordam beradi. Diqqat darajasi eng kam ta'sir qiladi, u individualdir, shu bilan birga taqsimot va barqarorlik xususiyatlarini ularning o'z-o'zidan rivojlanishining oldini olish uchun o'rgatish mumkin va kerak (O.Yu.Ermolaev va boshqalar, 1987).
Mavzu:Sezgilar haqida umumiy tushuncha va uning nerv-fiziologik asoslari.
Reja
1.Sezgi haqida umumiy tushuncha.
2. Sezgilarning nerv – fiziologik asoslari.

Sezgi - atrofimizdagi narsa va hodisalarning sezgi a’zolarimizga bevosita ta’sir etishi natijasida ularning ayrim belgi va xususiyatlarini miyamizda aks ettirilishini aytamiz.