Pul, kredit va banklar

 
4.4. O‘zbekiston pul tizimining elementlari 
 
Bozor  qitisodiyoti  sharoitida  mamlakat  pul  tizimi  elementlari  muhim 
ahamiyat kasb etadi, pul tizimi elementlarining to‘liq amal qilishi va barqarorligi 
milliy iqtisodiyotining rivojiga ijobiy ta’sir ko‘rsatadi.  
O‘zbekiston  pul  tizimining  elementlari    mamlakatimiz  1991  yilda 
mustaqillikka  erishgandan  boshlab  tashkil  topa  boshladi.  U  o‘z  ichiga 
quyidagilarni oladi. 
 – pul birligi «so‘m» bo‘lib,  1 so‘m 100 tiyindan iborat; 
–  baho  masshtabi  tovarlar  va  xizmatlarga  bo‘lgan  talab  va  taklif  asosida 
belgilanadi;  
 –  muomalada  qog‘oz  va  tanga  pullar  to‘lov  vositasini  bajaradi.  Qog‘oz 
pullar  1,  3,  5,  10,  25,  50,  100,  200,  500,  1000    so‘m  qiymatdagi  banknotlardan, 
tanga pullar 1, 3, 10, 50 tiyin, 10, 25, 50 va 100 so‘mdan iborat;  
 –  banknot  va  tangalarni  emissiya  qilish  va  muomaladan  qaytarib  olish  
O‘zbekiston  Respublikasi  Markaziy  bankiga  yuklatilgan  bo‘lib,  muomaladagi 
barcha pullar uning majburiyati hisoblanadi; 
 –  Markaziy  bank  pul  –  kredit  siyosati  instrumentlari  asosida  mamlakatda 
pul muomalasini tartibga soladi; 
 –  mamlakatda pul  aylanmasi va naqd pulsiz hisob  – kitob shaklidan iborat 
bo‘lib, pul aylanishi tarkibida  asosiy ulush naqd pulsiz hisob  – kitoblar hissasiga 
to‘g‘ri keladi. Markaziy bank pul muomalasi aylanmasini tashkil etadi va hisob – 
kitoblarningshakllarini belgilaydi. 
 
 
 

---