Pulning agregatlari va tarkibi

Pulning agregatlari va tarkibi
Aгрегаты и состав денег
Aggregates and composition of money


Mirzo Ulug‘bek nomidagi O‘zbekiston Milliy univeristeti
Iqtisodiyot fakulteti talabasi, Moliya va kredit kafedrasi mudiri
Rejapov Xayrillo Xikmatullayevich,
3-kurs Ijtimoiy ish (pensiya ta‘minoti) yo‘nalishi talabasi
Xoliqulova Mohinur
Annotatsiya
Ushbu maqolada pulning massasi va uning iqtisodiyotda zarurligi. Pulning agregatlari va tarkibi haqida qisqacha yoritilgan.
Kalit so‘zlar: Pul, iqtisodiyot, pulning agregatlari, pul massasi.
В этой статье масса денег и их необходимость в экономике. Кратко освещены агрегаты и состав денег.
Ключевые слова: Деньги, экономика, денежные агрегаты, денежная масса.
In this article, the mass of money and its necessity in the economy. Aggregates and composition of money are briefly covered.
Key words: Money, economy, aggregates of money, money mass.
Kirish
Ushbu mavzuni dolzarbligiga to‘xtaladigan bo‘lsak, dunyodagi globallashuv jarayonlari va iqtisodiy musobatlarni jadallashuvi tez fursatlarda amalga oshayotgani barchamizga ma’lum hodisa hisoblandi. Dunyodagi barcha mamlakatlar iqtisodiyotda pul alohida o‘rinda turadi. Nafaqat iqtisodiyotda balki o‘zimizni kundalik hayotimizda ham pul juda zarur vosita hisoblanadi. Hozirga kunga kelib pulning biz bilgan qog’oz, tanga va elektiron pullar (plastik karta) dagi va boshqa turlari mavjud hisoblanadi. XXI - asrga kelib dunyoning ko‘plab mamlakatlarda pul massasini tarkibida naqd pullar yani (m₀)ni kamayib ketayotganligini ko‘rishimiz mumkin. Naqd pullar o‘rniga esa naqdsiz pullar ko‘payotganligini ko‘rishimiz mumkin. Bu esa jahon amaliyotida bunday o‘zgarishlarni alohida o‘rganishni talab qiladi.


Mavzuga oid adabiyotlarning tahlili
“Pul va banklar” fanidan Tillayev X.S, o‘quv-uslubiy majmuasida pulning agregatlarini va uning tarkibi ushbu o‘quv-uslubiy majmuasi o‘rganilgan. Jahonning rivojlangan mamlakatlarini bank amaliyotida pul agregatlari va ularni tarkibi ilmiy jihatdan chuqur tahlil qilingan.[1]