Pythonda dasturlash tilida chiziqli dasturlar

Ichma-ich joylashgan sikllar. Biror bir takrorlash operatori tanasida boshqa takrorlash operatorining ishlatilishiga ichma-ich joylashgan sikl deyiladi. Masalan:

1 2 3

for i in range(1, 5): for j in range(1, 5): print(i + j, end="\t") print("\n")

Natija konsolda quyidagi ko‟rinishda chiqariladi:



Rasm №2. Natijaning konsol ekranidagi ko‟rinishi
Yuqoridagi holatda for i in range(1,5) bo‟yicha tashqi siklning har bir iteratsiyasi uchun, for j in range(1,5) bo‟yicha ichki sikl bajariladi.
Sikldan chiqish. break va continue operatorlari. Sikllarni boshqarish uchun break va continue kabi maxsus operatorlardan foydalaniladi. break operatori sikldan chiqish uchun ishlatiladi. continue operatori siklning navbatdagi iteratsiyasiga o‟tish uchun ishlatiladi.
Odatda break operatori siklda shart operatorlari bilan birga qo‟llaniladi, masalan:

1 2 3 4

while True: ch = input("Chiqish uchun 'Y' klavishini bosing") if ch.lower() == 'y': break

5 6 7 8

s=0 n = int(input("n=")) for i in range(1,n+1): s += i print("Summa(1,...,n)=",s)

Yuqoridagi dasturda foydalanuvchi tomonidan kiritilgan n uchun 1 dan n gacha bo‟lgan sonlar yig‟indisini hisoblash amalga oshirilgan. Agar foydalanuvchi yana boshqa son uchun yig‟indini hisoblamoqchi bo‟lsa, dasturdan chiqib ketmasdan uni davom ettirishi mumkin. Buning uchun u „Y‟ belgisidan boshqa ixtiyoriy belgini ekrandan kiritishi kerak. Sikldan chiqish sharti if ch.lower() == 'y' da tekshirilgan.