Q o‘ L y o zma huq uq I d a u d k 6 8 06
Download 1.35 Mb. Pdf ko'rish
|
dasturlash texnologiyalarini oqitish metodikasi
- Bu sahifa navigatsiya:
- E’LON QILINGAN ISHLAR RO‘YXATI
- 2-ilova. 96 3-ilova.
- 5-ilova 6-ilova.
88
yaratish Shunday qilib, yuqorida keltirilgan barcha nazariy ma’lumotlar va mavjud amaliy tajribalarimiz asosida Ashampoo Snap, Autoplay Media Studio dasturlarining multimedia imkoniyatlaridan foydalanib Paskal, Delphi va C++ dasturlash tillaridan umumta’lim maktablari, akademik litsey, kasb-hunar kollejlari uchun multimediali elektron darslik yaratishga oid amaliy ish jarayonini ko‘rib chiqamiz. Eslatib o‘tamizki, tadbiqiy doiralarda ushbu multimediali elektron darslikning o‘zi hujjati sifatida qabul qilinishi va foydalanilishi mimkin. 1. Dasturning bosh sahifasi [1-ilova]da keltirilgan. 2. Paskal dasturlash tilini o‘rgatish bo‘yicha multimediali elektron darslikning mundarijasi [2-ilova]da keltirilgan. 3. Delphi dasturlash tilini o‘rgatish bo‘yicha multimediali elektron darslikning mundarijasi[3-ilova]da keltirilgan. 4. C++ dasturlash tilini o‘rgatish bo‘yicha multimediali elektron darslikning mundarijasi[4-ilova]da keltirilgan. 5. Paskal dasturlash tilini o‘rgatish bo‘yicha video ishlanmalar Ashampoo Snap dasturidan foydalanib yaratildi, namuna sifatida [5-ilova]da keltirilgan. 6. Delphi dasturlash tilini o‘rgatish bo‘yicha video ishlanmalar Ashampoo Snap dasturidan foydalanib yaratildi, namuna sifatida [6-ilova]da keltirilgan. 7. C++ dasturlash tilini o‘rgatish bo‘yicha video ishlanmalar Ashampoo Snap dasturidan foydalanib yaratildi, namuna sifatida [7-ilova]da keltirilgan.
89
Ushbu bobda Umumta’lim maktablari, Akademik litsey va kasb –hunar kollejlarida Paskal, Delphi va C++ dasturlash tilini o‘rgatish ta’lim texnologiyalaridan foydalanish va ma`ruz darslarini olib borish texnologiyalari hadida tavsiyalar berilib o‘tildi hamda multimediya texnologiyalarining imkoniyatlari, ulardan foydalanish usullari haqida tavsiyalar berilib o‘tildi. Shu bilan birga dasturlash tillarini o‘qitish uchun Camtasia Studio, Ispring dasturlari yordamida multimediyali elektron darslik yaratildi va bu darslikdan foydalanish usullari aytib o‘tildi.
90
Hozirgi davrda O‘zbekistonda ta’lim-tarbiya jarayonini jahon talablari darajasiga yetkazish borasida aql-zakovatli, mustaqil fikrlay oladigan, intellektual salohiyatga ega yoshlarni tarbiyalashga alohida e’tibor berilayapti. Bu o‘z navbatida ta’lim jarayoniga katta e’tibor qaratish kerakligi, ta’lim jarayonining samaradorligini oshirish fan va texnika sirlarini chuqur egallashga yo‘llaydi. Bugungi kunda ta’lim muasasalarida «Dasturlash tillarini” o‘qitish eng dolzarb muammolardan biri hisoblanadi. Uni hal qilish uchun ushbu tadqiqot ishida Dasturlash tillarini o‘qitish uslubiyoti ishlab chiqildi. Jumladan quyidagi ishlar amalga oshirildi: Paskal dasturlash tilini o‘qitishning asosiy shakli va mazmuni ko‘rsatib berildi; Delphi dasturlash tilini o‘qitishning asosiy shakli va mazmuni ko‘rsatib berildi; C++ dasturlash tilini o‘qitishning asosiy shakli va mazmuni ko‘rsatib berildi; Paskal, Delphi, C++ dasturlash tillarini bo‘yicha asoslangan tavsiyalar ishlab chiqildi; Paskal, Delphi, C++ dasturlash tillarini o‘qitish bo‘yicha bitta elektron darslik yaratildi.
Dissertatsiyada dasturlash texnologiyalarini o‘qitish va uning ahamiyatlari haqida ma’lumotlar hamda tavsiyalar berib o‘tdik. Mavzuni o‘rganish uchun dissertatsiyani uchta bobga ajratdik. Birinchi bobda dasturlash vositalarining zamonaviy texnologiyalari, dasturlash tillarining tarixi, muammolari yechimlari hamda algoritmik til elementlari, algoritm tushunchalari, ob’ektga mo‘ljallangan algoritmlar haqida ma’lumot berib o‘tdik. Ikkinchi bobda Paskal, Delphi, C++ dasturlash tillarining imkoniyatlari haqida ma’lumot berib o‘tdik. Uchunchi bobda Paskal, Delphi, C++ dasturlash tillarini o‘qitish bo‘yicha tavsiyalar berib o‘tildi.
Xulosa qilib shuni aytish mumkin dissertatsiyada keltirib o‘tilgan dasturlash texnologiyalarini o‘qitish bo‘yicha tavsiyalardan foydalanilsa dasturlash tillarini o‘rgatishga yordam bo‘lar edi. 91
O‘zbеkiston Rеspublikasi Prеzidеnti asarlari 1. Mamlakatimiz taraqqiyotini qonuniy asoslarini mustahkamlash faoliyatimiz mеzoni bo‘lishi darkor //Prеzidеnt I.A. Karimovning 2006 yil 24 fеvral kuni Toshkеnt shaxrida O‘zbеkiston Rеspublikasi Oliy Majlisi Sеnatining bеshinchi yalpi majlisidagi ma'ruzasi. //Xalq so‘zi, 2006 yil, 25 fеvral, № 39(3838). 2. Karimov I. Erishilgan yutuqlarni mustahkamlab, yangi marralar sari izchil harakat qilishimsiz lozim //Prеzidеnt I.A. Karimovning 2006 yil 10 fеvral kuni O‘zbеkiston Rеspublikasi Vazirlar Mahkamasining 2005 yilda mamlakatimizni ijtimoiy–iqtisodiy rivojlantirish yakunlari va 2006 yilda iqtisodiy isloxotlarni chuqurlashtirishning muxim ustuvor yo‘nalishlariga bag‘ishlangan majlisidagi ma'ruzasi. //Xalq so‘zi.-2006 yil, 11 fеvral, № 29(3828). 1-2-bеt 3. Karimov I. Bizning bosh maqsadimiz – jamiyatni dеmokratlashtirish va yangilash, mamlakatni modеrnizatsiya va isloh etishdir. –T.: O‘zbеkiston, 2005. 4. Karimov I. O‘zbеkiston dеmokratik taraqqiyotining yangi bosqichida. –T.: O‘zbеkiston, 2005. 5. Prеzidеnt I.A.Karimovning Vazirlar Mahkamasining 2004 yilda mamlakatni ijtimoiy-iqtisodiy rivojlantirish yakunlari va 2005 yilda iqtisodiy islohotlarni chuqurlashtirishning asosiy yo‘nalishlariga bag‘ishlangan majlisidagi ma'ruzasi. //Xalq so‘zi. – 2005, 19 yanvar. 6. Karimov I. Biz tanlagan yo‘l – dеmokratik taraqqiyot va ma'rifiy dunyo bilan hamkorlik yo‘li. –T.: O‘zbеkiston, 2003.
7. O‘zbеkiston Rеspublikasi Prеzidеntining «Axborot tеxnologiyalari sohasida kadrlar tayyorlash tizimini takomillashtirish to‘g‘risida»gi qarori, //Xalq so‘zi, 2005, 3-iyun, 1-bеt. 8. «Axborot-kommunikatsiya tеxnologiyalarini yanada rivojlantirishga oid qo‘shimcha chora-tadbirlar to‘g‘risida» O‘zbеkiston Rеspublikasi Prеzidеntining 2005 yil 8 iyuldagi -117-son qarori.
92
9. «ZiyoNET axborot tarmoqini yanada rivojlantirish to‘g‘risida» O‘zbеkiston Rеspublikasi Vazirlar Mahkamasining 2005 yil 28-dеkabrdagi 282-son qarori. Foydalanilgan manbalar 10.Aripov M. “ Toshkent 2008 y. Programmalashga kirish”. O‘quv qo‘llanma. 11.Nazirov Sh., Musayev M.M., Ne`matov A., Qobulov R.V. “Delphi tilida dasturlash asoslari”. O‘quv qo‘llanma. Toshkent 2006 y. 12. Aripov M. M., Otaxanov N. A. DELPHI dasturlash tili. /O‘quv qo‘llanma. -N.: Namangan, 2007. -544 b. 13. Nazirov Sh.A., Divald G. Dasturlash аsoslari. Axborot-kommunikatsiya texnologiyalari sohasidagi kasb-hunar kollejlarining “Axborot-kommunikatsiya tizimlari mutaxassisligi talabalari uchun o‘quv qo‘llanma Toshkent - 2007 y. 14. Nаzirоv Sh.А., Qobulоv R.V. Оb’еktgа mo‘ljаllаngаn dаsturlаsh. Kasb-hunar kollejlari uchun o‘quv qo‘llanma. G‘afur G‘ulom nomidagi nashriyot-matbaa ijodiy uyi Tоshkеnt -2007 y. 15. Azamatov A.R. Algoritmlash va dasturlash asoslari. Kasb-hunar kollejlari uchun o‘quv qo‘llanma. Toshkent — 2010. 16. Ne’matov A., Kulmuradov M., Tangirov A., Akbarova N. Dasturlash asoslari. Toshkent-2011y. 17. Ahmedov A., Tayloqov N. Informatika. Toshkent, “O‘zbekiston”. 2008 y. 18. Kulakov A.G., Lando S.K., Semyonov A.L., Shen A.X. Algoritmika. V–VII sinflar. Moskva: Drofa, 1997. 19. B.J. Boltayev, A.R. Azamatov, A.D. Asqarov, M.Q. Sodiqov, G.A. Azamatova. Informatika va hisoblash texnikasi asoslari. 9-sinf uchun darslik.Toshkent 2011y. 20. Otaxanov N. A. Ob’ektga yo‘naltirilgan dasturlash texnologiyalarini o‘qitish hususida. // Ta’lim muammolari. -Toshkent, 2008. -№ 3. –B. 168-172. 21. Ro‘ziyev R.A. , Yodgorov G‘.R., Mirsanov U.M. Delphi dasturlash tilini o‘rganish.Uslubiy qo‘llanma. Navoiy 2012 y. 22 Otaxanov N. A. DELPHI dasturlash tilida ishlashni bilasizmi. // Ta’lim va tafakkur. –Namangan, 2008. -№ 4. –B. 16-17. 93
23. Otaxanov N. A. DELPHI tilini o‘qitishdagi ayrim muammolar va ularni bartaraf qilish uslubiyoti. / Uslubiy qo‘llanma. –F.: Farg‘ona, 2008. -36 b. 24. Otaxanov N. A. Ob’ektga yo‘naltirilgan dasturlash texnologiyalarin o‘qitishda turli tipdagi ma’lumotlar bilan ishlash uslubiyoti. //“Ta’lim jarayonini sifatli tashkil etishda ilg‘or pedagogik texnologiyalarning roli”. Respublika ilmiy-amaliy konferensiya materiallari. -Toshkent, 2008. –B. 134-137. 25. Otaxanov N. A. Ob’ektga yo‘naltirilgan dasturlash texnologiyalari va ulardan foydalanish. // Pedagogik ta’lim. - Toshkent, 2008. -№ 4. –B. 56-61. 26. Немнюгин А. Turbo Pascal, Москва Харьков-Минск 2000 г. 27. Ушаков Д.М., Юрков Т.А. Паскаль для школьников. Москва-Санкт- Петербург-Нижний Новгород – Воронеж - Ростов-на-Дону - Екатеринбург – Самара – Новосибрск – Киев – Харьков - Минск 2010 г. 28. С.А. Немнюгин. Turbo Paskal. Санк-Петербург Москва-Харьков-Минск- 200 г. 29. Axborot- kommunikatsiya texnologiyalari izohli lug‘ati. Toshkent-2004y. 30. Бухер, Патрик, «Programmiersprachen» (Языки программирования), статья на сайте www.it-academy.cc, 10/2004 31. Бухер, Патрик, «Der Bubble-Sort Algorithmus», статья на сайте www.it- academy.cc, 11/2004 32. Бёме, д-р. P., «Programmiersprachen C/C++» (Язык прогаммирования C/C++), конспект лекций Института информатики Университета им. Мартина-Лютера, Халле-Виттенберг, 1996 33.
Блессманн, Бюттнер, Дакс, «Anwendungsentwicklung» (Программирование), Тройсдорф, 2002 г. 34. Бройер, Клаус Ульрих и Мюллер, Карлхайнц, «Umsetzungshilfen fьr neue Prьfungsstruktur der
IT-Berufe» (Помощь
в реализации новых экзаменационных стректур для ИКТ-профессий), заключительный отчет», Федеральное министерство образования и исследований (ответственный редактор), Бонн, 10/2000 94
35. Stein J. March 1988 . Object-Oriented Programming and Database Design. Dr. Doobs journal of Software Tools for the Professional Programmier. № 137, p.18. 36. Н. Вирт. 1989. Алгоритмы и структуры данных. Москва, Мир, 360 стр. 37. Тутубалин Д. К.Объекто-ориентированное программирование в среде Delphi: Учеб. пособие.–Томск: Изд-во Том. гос. ун-та систем управл. и радиоэлектрон., 2004. – 112 с. 38. http://cs.usu.edu.ru/. Мультимедиа. 39. http://websound.ru/. MIDI-технология. 40. Dastur.uz 41. Ziyonet.uz
1. Mirsanov U.M., Navruzov B.I. Uchburchakning ba’zi munosabatlarini Paskal dasturlash tili yordamida isbotlash. “Matematika va uni zamonaviy pedagogik texnologiyalar yordamida o‘qitish muammolari” Respublika ilmiy- amaliy konferensiyasi materiallari. 25-aprel 2015 yil. Navoiy-2015, 148149 betlar. 2. Утапов Т.У., Шамсиддинов Ф., Навўзов Б. Педагогик дастурий воситаларга қўйиладиган талаблар ҳақида. Глобал олий таълим тизимида илмий тадқиқотларнинг замонавий услублари. Халқаро илмий конференция 9 апрел 2015 й. III-қисм. Навоий - 2015. 278-284 бетлар.
95
ILOVALAR 1-ilova. 2-ilova. 96
4-ilova 97
6-ilova. 98
Download 1.35 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
ma'muriyatiga murojaat qiling