Qabul qildi: Zaripova Dilnoza

Chamilo – tizimi ham boshqa LMS tizimlari singari IMS(IMS 
Content Packaging, IMS QTI) va SCORM standartlarini qo‘llabquvvatlaydi. 
Tizim kross-platformali hisoblanib, barcha operatsion 
tizimlarda ishlaydi. GPLv3 litsenziyasi asosida ish yuritadi. Bu tizimda 
kurslarni tashkillashtirishda sessiya nomli qo‘shimcha moduli mavjud 
bo‘lib, ma’lum kurslar yakuni bo‘yicha lokal imtihon aratish imkonini 
beradi. Shuningdek, hisobot bo‘limi orqali esa kurslar, imtihonlar va 
foydalanuvchilarning holati bo‘yicha hisobot yaratiladi. Chamilo 
tizimida modullarning imkoniyatlari yildan-yilga takomillashib 
bormoqda. Xususan, hozirgi kunga kelib qolgan LMS tizimlarida 
mavjud modullarga qo‘shimcha bo‘lgan ochiq muloqot va
videokonferensiya tashkil etish hamda taqdimot yaratish imkoniyatlari 
modullari ishlab chiqildi. 
Ta'limdagi innovatsion jarayon - bu o‘quv amaliyotini 
takomillashtirish, innovatsiyalarga asoslangan ta'lim tizimini 
rivojlantirish. Ta'lim sohasi yangi texnologik burilishni tan olish, uning 
afzalliklari va xususiyatlarini pedagogik amaliyotda qo‘llash va mehnat 
tabiatining keskin o‘zgarishi sharoitida talab qilinadigan yangi ishchi 

---

kadrlarni tayyorlash zarurati bilan bog'liq yangi muammolarga duch 
kelmoqda. Albatta, ta'lim sohasidagi eng muhim texnologik 
yangiliklardan biri bu "Neyman mashinasi" - bu 1946 yilda taniqli 
amerikalik matematik Dj. Neumann tomonidan taklif etilgan universal 
kompyuter davri. Har qanday kompyuter, shuningdek, har bir universal 
kompyuter, J. Neumann taklif qilgan sxema bo‘yicha ishlaydi. Axborot 
konvertori, albatta elektron emas. 21asrda ko‘pchilik uchun "kompyuter" 
so‘zi shaxsiy kompyuter degan ma'noni anglatadi. 
Zamonaviy rus ta'limi so‘nggi yillarda ichki ta'lim tizimida yuz 
bergan o‘zgarishlarning natijasidir. Shu 
ma'noda, ta'lim jamiyat hayotining 
shunchaki bir qismi emas, balki uning 
avangardidir: boshqa har qanday quyi 
tizim deyarli har doim shu qadar ko‘p 
yangilik va tajribalar bilan o‘zining 
progressiv rivojlanishi haqiqatini 
tasdiqlay oladi. Ta'limning jamiyatdagi 
o‘zgaruvchan roli ko‘plab innovatsion jarayonlarga olib keldi. Shu bilan 
birga, innovatsiya deganda biz ixtiro yoki odamlarning odatdagi turmush 
tarzida mavjud bo‘lgan o‘zgarishlarni anglatadi. Ta'limdagi yangilik - bu 
ta'limni rivojlantirish va ta'lim tizimini optimallashtirish uchun yangi 
maqsad, tarkibiy qism va o‘quv jarayonini tashkil etish. Tajriba va 
innovatsion faoliyatning maqsadi "Rossiya Federatsiyasining ijtimoiyiqtisodiy 
rivojlanishining asosiy yo‘nalishlarini hisobga olgan holda 
ta'lim tizimini modernizatsiya qilish va rivojlantirish, Rossiya 
Federatsiyasining ta'lim sohasidagi davlat siyosatining ustuvor 
yo‘nalishlarini amalga oshirish" ni ta'minlash. Ushbu Federal qonunga 
binoan innovatsion faoliyat "ta'lim tizimini ilmiy, pedagogik, o‘quvuslubiy, 
tashkiliy, huquqiy, moliyaviy-iqtisodiy, kadrlar, moddiy-texnik 
ta'minotni takomillashtirishga yo‘naltirilishi kerak". Qonunda 
shuningdek, innovatsion faoliyat jarayonida "ta'lim munosabatlarida 
qatnashuvchilarning huquqlari va qonuniy manfaatlariga rioya qilinishi
ta'minlanishi kerak, darajasi va sifati federal davlat 
ta'lim standarti, federal davlat talablari, ta'lim 
standarti darajasidan past bo‘lmasligi kerak bo‘lgan 
ta'lim olish va olinishi ta'minlanishi kerak. ". 
Innovatsion faoliyatning maqsadi an'anaviy tizim 
bilan taqqoslaganda talaba shaxsini sifat jihatidan 
o‘zgartirishdir. Bu amaliy faoliyatga noma'lum bo‘lgan pedagogik 
inqirozni bartaraf etishni o‘z ichiga oladigan didaktik va o‘quv 
dasturlarini kiritish tufayli mumkin bo‘ladi. Faoliyatni rag'batlantirish, 
olingan ma'lumotlarda mustaqil ravishda navigatsiya qilish, ijodiy 
noan'anaviy tafakkurni shakllantirish, ilm-fan va amaliyotning so‘nggi 

---

yutuqlaridan foydalanib, tabiiy qobiliyatlarini maksimal darajada ochib 
berish orqali bolalarni rivojlantirish innovatsion faoliyatning asosiy 
maqsadlari hisoblanadi. Ta'limdagi innovatsion faoliyat shaxsni axloqiy 
jihatdan takomillashtirishga qaratilgan ijtimoiy ahamiyatli amaliyot 
sifatida muhimdir, chunki u jamiyatda mavjud bo‘lgan barcha amaliyot 
turlarini o‘zgartirishga qodir. Ushbu tendentsiya fandagi integratsion 
jarayonlar, insonning ilmiy tafakkurining zamonaviy uslubini 
shakllantirish va ta'limning o‘zida integratsiya jarayonlari bilan bog'liq. 
Pedagogik faoliyatga nisbatan innovatsiya deganda o‘qituvchi va 
talabaning birgalikdagi faoliyatini tashkil etishda yangi maqsad, 
mazmun va tarbiya metodlari va shakllari kiritilishi tushuniladi. 
So‘nggi o‘n yilliklarda ta'limga yondashuv tubdan o‘zgardi. U 
Amerikaning taniqli biznesmeni Jon Grillos tomonidan juda aniq ifoda 
etilgan. Uning so‘zlariga ko‘ra, u ma'lum bir sohada talabalar tomonidan 
olingan bilimlarning mustahkamligidan juda tashvishlanmaydi, chunki 
bu bilimlar har yili o‘zgarib turadi va ba'zida talabalar uni o‘rganishdan 
oldin eskiradi. Tadbirkorning fikriga ko‘ra, yoshlar iqtisodiyot bilan, 
ilm-fan, madaniyat bilan shug'ullanishi, mustaqil ravishda ma'lumot 
bilan ishlashni o‘rganishi, turli sohalardagi bilim va ko‘nikmalarini 
mustaqil ravishda takomillashtirishi, kerak bo‘lganda yangi bilimlarni 
o‘zlashtirishi, chunki ular buni qilishlari kerak. 
Rossiya ta`lim sohasidagi innavatsion g`oyalari va loyihalari 
"Kodabra" raqamli ijodiyot maktabi. Bolalarga kompyuter 
o‘yinlarini, mobil ilovalarni va interfaol animatsiyani qanday yaratishni 
o‘rgatish uchun kurslar. Sinfda, bolalar jamoalarda ishlaydi, o‘zaro 
rollarni taqsimlaydi, miya hujumlari sessiyalarini o‘tkazadi, loyihalar 
uchun g'oyalarni taklif qiladi va bir-birlariga rejalarini amalga oshirishga 
yordam beradi. Bolalar ota-onalari bilan birga o‘qiyotganda bunday
format mavjud. Maktabning shiorlaridan biri bu "O‘ynashni to‘xtat, 
yarataylik!" 
"Moskva muhandis nigohida" (KIVO) 
Muhandis nuqtai nazaridan shaharning arxitektura yodgorliklari, 
shaharning qanday ishlashi bo‘yicha ekskursiyalar, ma'ruzalar va bolalar 
uchun mahorat darslari. Bolalar dizayndagi ish ko‘nikmalarini va 
muhandislik fikrlashni o‘rganadilar. 2014 yildan beri loyiha Moskva 
shahridagi ko‘ngilochar kompaniyalar orasida TripAdvisor reytingida 
birinchi o‘rinni egallab turibdi. Loyiha muallifi Airat Bagautdinov 
KIVO-ning bo‘lajak ishtirokchilariga g'olib bo‘lishga emas, balki sherik 
yoki investor topish uchun raqobat muhitidan maksimal darajada 
foydalanishga maslahat beradi. 
"Rossiya uchun o‘qituvchi" 
Amerikaning "Barchaga o‘rgatish" dasturining ruscha versiyasi 
o‘nlab mamlakatlarda, shu jumladan Buyuk Britaniya, Hindiston va 

---

Xitoyda amalga oshirilmoqda. Universitetlarni eng yaxshi bitiruvchilari, 
birinchi navbatda, pedagogik bo‘lmaganlar, orqada joylashgan 
maktablarda o‘qituvchi bo‘lib ishlashga tayyor bo‘lganlar ikki yil 
davomida tanlab olinadi. Dastur kelajakdagi o‘qituvchilarni o‘qitish va 
qo‘shimcha moddiy rag'batlantirishni ta'minlaydi.