Qadimgi Misr va Bobilda matematik bilimlar Misr matematikasi

Misr matematikasida kasrlar

Kasrlar asosan yer maydonlarini o'lchash, bu maydonlarni qismlarga ajratish natijasida vujudga kelgan. Shu sababli ham kasr birlikning qismini ifoda etgan. Belgilanganda ham birlikning qismi sifatida belgilangan. Eng qadimgi kasrlar-ikkilangan kasrlar hisoblanadi. Bu kasrlar uchun maxsus belgilar ham bo'lgan. Keyinchalik va kabi kasrlar paydo bo'lgan. Borib-borib ko'rinishdagi kasrlar ham qarala boshlagan. Bu kasrlar uchun (og'iz) iyeroglifi ishlatilgan. Uning ostiga maxrajni ko'rsatuvchi son yozilgan. Masalan, ni ular

ko'rinishda tasvirlashgan.

Misrda kasr sonlarning keyingi rivojlanishiga kalendar yordam bergan. Ular bir yilni hammasi ham 30 kundan bo'lgan 12 oyga bo'lgan. 12 oy tugashi bilan yilga 5 ta qo'shimcha sutkani qo'shib qo'yishgan. Misrliklar oyning kunlarini oyning qismi sifatida qarashgan. Masalan, 1 kun = oy , 3 kun oy, 24 kun oy va hokazo.

Misrliklar ko'rinishdagi kasrlarga va ko'rinishdagi kasrga ega bo'lsa ham, har bir butun sonni qismlarga ajratishni bilishgan. Masalan, 28 ni 5 ga bo'lish uchun yuqorida ko'rsatilgani kabi javdali tuzgan:

5

2 10

20

––––––––––––––––––––

birgalikda 25
28 ga teng emas, ya'ni unga teng bo'lish uchun 3 yetishmaydi. Shu-ning uchun misrliklar o'ng ustundagi sonni ikki hissalamasdan, 5 ning va sini topishga kirishadi:

1

2

Endi chap ustundagi hamma belgilangan sonlarni qo'shadi:

IZOH: Misrliklar kasrni kasr ko'rinishida tasvirlashadi.