Qancha so‘z boyligiga ega bo‘lish

Nutqning grammatik qurilishini o‘rgatish mashg‘ulotlaridagi qaysi metodga tegishli?

Tarbiyachi o‘yinchoq, narsa, buyumlarni bolalarga Ko`rsatadi, ular o‘yinchoqlar nomini aytadilar, aytilgan so‘zlar yordamida gap tuzishni mashq qiladilar. Nutqning grammatik qurilishini o‘rgatish mashg‘ulotlaridagi qaysi metodga tegishli?

Ushbu metodda bolalar o‘yinchoq, qo‘g‘rchoqlar yordamida didaktik o‘yin o‘ynaydilar, o‘yin jarayonini gap bilan ifodalaydilar, bajargan ishlarini nutq orqali tushuntiradilar, shu tarzda nutqning grammatik jihatdan to‘g‘ri, ifodali bo‘lishini bilib oladilar. Nutqning grammatik qurilishini o‘rgatish mashg‘ulotlaridagi qaysi metodga tegishli?

Bunda tarbiyachi bolalarga narsa buyum nomini aytadi, bolalar tarbiyachi savollariga so‘z va gap bilan javob beradilar.

Bir tarkibli kesimli gaplarni tuzish uchun qanday o’yindan foydalanish mumkin?

Bu yoshga kelib bola quyidagi asosiy grammatik shakllarni o‘zlashtirib olishi mumkin va shart: birlik va ko‘plik sondagi otlarning old ko‘makchi-kelishik shakli, ko‘p sonli sifatlarni kelishiklar, sonlar bo‘yicha o‘zgartirish, fe‘l shakllari, ravishlarni to‘g‘ri qo‘llash. Bu xususiyat necha yoshli bolalarga tegishli?

Bola odatda, nutqning barcha grammatik shakllarini, ya‘ni: otlarni turlash, eng keng qo‘llaniladigan fe‘llarni tuslashni egallashi lozim. Bu xususiyat necha yoshli bolalarga tegishli?

Necha yoshli bolalar nutqida old ko‘makchilar ko‘pincha nafaqat o‘z ma‘nosida, balki noaniq tarzda ham qo‘llaniladi?

Bolalarga qanday atamalar ma‘lum qilib borilishi kerak?

Bolalarda artikulyatsiya apparatini rivojlantirishga qanday vazifalar kiradi?

Artikulyatsiya deb nimaga ataladi?

Nafas olinganidan keyin pauza saqlanadi, so‘ngra asta-sekinlik bilan nafas chiqariladi. Ushbu holat qanday nafas olish turiga kiradi?

Qaysi holat to‘g‘ri tovush hosil bo‘lishini ta‘minlaydi?

Ovoz balandligi deganda nima tushuniladi?

Ovoz kuchi deganda nima tushuniladi?

Ovoz tembri deganda nima tushuniladi?

Nutq sur‘ati deganda, nima tushuniladi.

Intonatsiya nima?

Intonatsiyaning qaysi jihati iborani aytishda ovozning kuchayishi va pasayishi, bu nutqqa turli buyoqlar baxsh etadi va birxillikdan qochish imkonini beradi?

Intonatsiyaning qaysi jihati nutqiy kesimlar o‘rtasidagi pauzalarni hisobga olgan holda nutqning aytilgan fikr mazmunidan kelib chiqqan holda jadallashishi va sekinlashuvini bildiradi?

Intonatsiyaning qaysi jihati urg‘uli va urg‘usiz bo‘g‘inlarning bir tekis o‘rin almashishi (ya‘ni, ularning quyidagi sifatlari: uzoqlik va qisqalik, ovozni balandlatish va pasaytirish)ni ifodalaydi?

Intonatsiyaning qaysi jihati aytilgan fikr mazmunidan kelib chiqqan holda pauzalar, ovozni balandlatish, so‘zlarni talaffuz qilishdagi zo‘riqish va uzoqligi bilan ajratishni bildiradi?

Intonatsiyaning qaysi jihati (tovush tembri va ovoz tembri bilan aralashtirib yuborilmaslik) tovushning ekspressiv-emotsional buyoqlari (qayg‘uli, quvnoq, xazin tembr)ni ifodalaydi?

Nima tufayli fikr tugallangan tusga ega bo‘ladi, aytilgan fikr asosiy ma‘noni o‘zgartirmagan holda qo‘shimcha ma‘noga ega bo‘lishi mumkin?

Bolalar nutqini rivojlantirishning yosh xususiyatlarini hisobga olgan holda nutqning tovush madaniyatini shakllantirishni nechta bosqichga ajratish mumkin?

Bolalar nutqini rivojlantirishning yosh xususiyatlarini hisobga olgan holda nutqning tovush madaniyatini shakllantirishning Birinchi bosqichi qaysi davrni o’z ichiga oladi?

Bolalar nutqini rivojlantirishning yosh xususiyatlarini hisobga olgan holda nutqning tovush madaniyatini shakllantirishning Ikkinchi bosqichi qaysi davrni o’z ichiga oladi?

Bolalar nutqini rivojlantirishning yosh xususiyatlarini hisobga olgan holda nutqning tovush madaniyatini shakllantirishning Birinchi bosqichi qaysi davrni o’z ichiga oladi?

Ushbu bosqichda (ayniqsa, uning boshida) faol lug‘at jadal rivojlanadi. Ilgari shakllanib ulgurgan artikulyatsiya harakatlari yaxlit so‘zlarni talaffuz qilishda ishtirok etgani holda unga ayrim o‘zgartirishlar kiritiladi, ya‘ni bunda aniqlashtirish yuz beradi, u yanada barqarorlashadi. Bu xususiyat bolalar nutqini rivojlantirishning qaysi davriga xos?

Bu yoshda so‘zning fonetik va morfologik tarkibini shakllantirish jarayoni boradi. Eng qiyin artikulyatsiya harakatlarini takomillashtirish davom ettiriladi. Bu bola uchun oraliq, affrikat va sonor tovushlarini chiqarish imkoniyatini yaratadi. Bu xususiyat bolalar nutqini rivojlantirishning qaysi davriga xos?

Bu bosqich go‘yoki maktabgacha ta‘lim muassasasida maktabgacha yoshdagi kichkintoylar nutqining tovush tomonini shakllantirishdagi yakunlovchi davr hisoblanadi.

Jaranglayotgan nutqqa oid barcha ifoda vositalarining murakkab majmui bo‘lib, uning yordamida muloqot jarayonida fikrlar va ifodalarni, shuningdek emotsional-iroda munosabatlarini aniqlashtirish amalga oshiriladi. Ushbu qoida qaysi nutq xususiyatiga tegishli?

Bolalar nutqining intonatsion ifodaliligi ustidagi ishlar asosan qanday yo’l bilan amalga oshiriladi.

Har qanday tovush juftligini tabaqalashtirish qanday turdagi ishni amalga oshirishni ko‘zda tutadi?

To’g’ri tovush talaffuzini tarbiyalash bo‘yicha ishlarni tashkil etishda qanday asosiy uslubiyotlardan (metodlardan) foydalaniladi: 1. ko'rgazmali material bilan o'tkaziladigan yoki so'zli ta'limiy o ‘yin. 2. harakatli o’yinlar. 3. tovushga taqlid qiluvchi ertak va hikoyalardan o’qish.

To‘g‘ri tovush talaffuzini shakllantirishda qanday usullardan foydalaniladi?

Maktabgacha tarbiya yoshidagi ko’pchilik bolalar noaniq, mujmal gapiradilar. Buning asosiy sababi nimada?

Kichik guruhlarda ravshan gapirishni shakllantirish uchun qanday o’yinlardan foydalanish mumkin?

Katta guruhlarda ravshan gapirishni takomillashtirísh uchun qanday usullardan foydalaniladi?

Bir xildagi tovushlar te‘z-tez uchraydigan, qiyin talaffuz etiladigan jumla (yoki bir nechta jumla)ning kelishi qaysi janrga xos?

Agar bolalar oyiga l — 2 marta tez aytishlardan yod olsalar, u vaqtda bir yilga nechta tez aytishni tanlaydi?

Tez aytishlardan foydalanishning maqsadi nima?

Bu uslub til vositalarini qo‘llashda erkin bo’ladi. Ushbu qoida qaysi til uslubiga xos?

Bu uslub so’z tartiblash qoidalariga, orfoepik qoidalarga rioya qilgan holda, biroz sekinlashgan sur'atda ravshan gapirish bilan ajralib turadi. Ushbu qoida qaysi til uslubiga xos?

Maktabgacha qaysi yosh guruhlarida uzluksiz tarzda radioeshittirishlarni, magnitofon yozuvlarini, plastinkalami, teleeshittirishlarni (mash g’ulotlarda va mashg'ulotlardan tashqari vaqtlarda) tinglashni tashkil etish kerak?