Qarshi davlat universiteti kimyo kafedrasi kolloid kimy

1.5. IKKI SUYUQLIK CHEGARASIDAGI ADSORBTSIYA

Bir-biri bilan o’zaro aralashmaydigan ikki suyuqlik (biri muhit-erituvchi, ikkinchisi faza - eruvchi modda) chayqatilsa u holda ozrok, suyuqlik tomchilar holatida ko’proq, suyuqlikda tarqaladi. Bu hodisaga emulsiya deb ataladi, Masalan, suv+benzol, suv+xloroform, suv+efir, suv+paxta moyi va boshqalar. Suvga bir qism benzol solib chayqatilsa va bu ikki suyuqlikda moy kislota eritilsa, u holda moy kislotaning gidrofil qismi (qutbli guruhi – SOON suv tomon, gidrofob qismi СН₃ -СН₂ -СН₂- benzol tomon tarqalgan bo’ladi. Natijada ikki suyuqlik chegarasida moy kislota molekulalaridan tashkil topgan qavat hosil bo’ladi.

Ikki suyuqlik chegarasidagi moddalar adsorbtsiyasi xossasidan foydalanib, farmatsevtika va kimyo sanoatlarida har xil emulsiyalar tayyorlanadi, masalan, tibbiyot uchun streptotsid, sintomitsin, oltingugurt, rux oksid va boshqa emulsiyalar. Qiloq xo’jaligi uchun ins­ektitsid, gerbitsid va defoliant preparatlari, emulsiyalar tayyorla­nadi.