Qarshi muxandislik iqtisodiyot instituti

Mundarija


Birlamchi ma`lumotlar
Bob 1. ДКВР turdagi qozonlar tavsifi….………………………………………………3
Bob 2. Yoqilg`ining tarkibini va yonishdagi issiqligini aniqlash ……………………...8
Bob 3. Yonish maxsulotlarining hajmi va entalpiyasining hisobi …………………….8
3.1 chiquvchi gaz o`tadigan yo`llardan havoning so`rilish va havoning ortiqcha havo miqdorini aniqlash ………………………….…………………………………………..8
3.2 Yonuvchi mahsulotlar va havo hajmini hisobi……….……………………………..9
3.3 Yonuvchi maxsulotlar va havo entalpiyasini hisobi ………………………………12
Bob 4. Yoqilg`i sarfi va balansi hisobi ……………… ……………………………...14
4.1 Issiqlik yo`qotilish hisobi ………………………………………………………….15
4.2 FIK va yoqilg`i sarfini hisobi… …………………………………………………...17
Bob 5. O`txona kamerasi hisobi…..…………………………………………………....18
5.1 O`txonaning geometrik harakteristikasini aniqlash……..…………………………18
5.2 O`txonadagi issiqlik almashinuvini hisobi ………………………………………...20
Bob 6. Konvektiv qizish yuzalarining hisobi………... ……………………………......25
6.1 Birinchi gaz yo’lining issiqlik muvozanati..……………………………………….26
6.2 Ikkinchi gaz yo’lining issiqlik muvozanati.………………………………….…….33
6.3 Suv ekonomayzerining issiqlik hisobi….. …………………………………….…..38
6.4 Issiqlik balansi …………….……………………………………………………….40
Biografik ro’yxat ……... ……………………………………………………..……..43
Ilova 1…………………………………………………………………………….…….44


Birlamch ma`lumotlar

1. Qozonning bug` ishlab chiqarish unumdorligi .

2. Yoqilg`i – Donetsk ko`mir havzasi.
3. Bug’ning absalyut bosimi .
4. Qizigan bug` harorati 250 С.
5. Ta`minot suvining harorati .
6. Purkash .


2-Bob. ДКВР turdagi qozonning tavsifi
тепловой сгорание топливо котел
ДКВР bug` qozoni -, suv quvurli, ikki barabanli konstruksiyali qozon.Qozon nomidan keyingi birinchi raqam bu bug` ishlab chiqarish unumdorligi t/s, ikkinchisi esa qozondan chiqishdagi bug`ning bosimi, kg/sm<sup>2</sup> , uchunchisi- qizigan bug` harorati, °С.
ДКВР turdagi bug` qozonlari Polzunov nomidagi ЦКТИ da Biysk qozon zavodi bilan birgalikda ishlab chiqarilgan. Qozonlar 40-yillarda ishlab chiqarilgan, 50-yillardan keyin esa ДКВ markali potok-seriyali qozonlar ishlab chiqarish boshlangan. Natijada, tayyorlash va eksplatatsiya jarayonida, bu qozonlarga bir qator o`zgarishlar kiritilgan (o`txona uzunligi qisqartirilgan, qaynatuvchi to`plam quvurlar qadami kichraytirilgan) va 1958 y. dan ДКВР markasi bilan chiqariladi.
ДКВР turdagi qozonlar suyuq, gazsimon, va har xil qattiq yoqilg`ilar bilan ishlatiladi. Ishlatilayotgan o`txona qurulmalarining ko`rinishiga mos ravishda korrektiv va komponovkali yechimlar kiritiladi.
Toshko`mir va qazib olingan ko`mirlar, AS va AM maydalangan antrotsit ПМЗ-РПК turdagi yarim mexanik o`txonalar pnevmomexanik tashlovchi va kolosnikli buraluvchi panjaralar; НМЗ-ЛРЦ, ПМЗ-ЧЦР turdagi mexanik o`txonalar, va ЧЦР – pnevmo mexanik tashlovchi o`txonalar orqaga yuruvchi kolosnikli va lentali turdagi kolosnikli tasma.
Yog`och chiqindilarida ishlash uchun qozonlarda Pomeransev tizimidagi o’txona jihozlanadi. Qozonlarning frezer yoqilg`ida ishlashida Shershner o`txona oldi tizimi ta`minlanadi. Bo’lakli torf shaxtali qozon o`txonalarida yoki RPK turdagi panjarali o`txonalarda yondiriladi.
ДКВР turdagi bug` sarfi 2,5, 4, 6,5 va 10 t/s bo`lgan qozonlarning konstruktiv sxemasi o`txona qurulmasida ishlatiladigan yoqilg`iga bog`liq emas. (1 rasm)

Rasm 1. 1- yoqish kamerasi, 2-qaynatuvchi quvurlar to’plami , 3- g`ishtli devor, 4- yonish kamerasi, 5-шамотli to’siq, 6- cho`yanli to’siq, 7-qaynatuvchi quvurlar, 8- ta`minot suvi tushish liniyasi, 9- qozonning quvurlar to`plami, 10- pastki quvurlar, 11- namlik separatori, 12- ko`tarib turuvchi rama, 13- bug` purkovchi qurulmalar, 14- gaz yo`lidan to`liq yonmagan ko`mirning issiq qatlamiga qaytarish qurulmasi, 15- ta`minot nasoslari, 16- saqlovchi klapan, 17- qozonning davriy purkovchi quvuri.

Qozon to`plamidan oldin 10 t/s sarfiga ega qozonlar oldida o`txona kamerasi joylashadi. Birinchi va ikkinchi quvur qatorlarida shamotli peregarodka o`rnatiladi. Shunday qilib, qozon bog`lamining birinchi qator quvuri- orqa to`liq yonish kamerasi. Qozon bog`lamining ichida cho`yanli to`siq uni birinchi va ikkinchi gaz yo`llarida bo`ladi. To`liq yonish kamerasidan va qozondan gazning chiqishi simmetriyasiz. Bug` qizdirgichlardagi qaynatish quvurlarining bir qismi o`rnatilmaydi, bug` qizdirgich birinchi gaz yo`lida ikkinchi va uchunchi qatordagi qaynatish quvurlarida joylashadi.

Suv, old ekran quvurlarida 10 t/s gacha unumdorlikga ega qozonlarda bir vaqtning o`zida pastki va yuqoridagi barabanlardan tushadi. Qozonlarda qisqa yuqoridagi barabanlarda ikki pog`onali bug`lanish va chidamli siklonlar o`rnatilgan.
Yon ekranlarning suv bilan ta`minoti pastki kollektorlar orqali amalga oshiriladi, yuqoridagi barabanlardan va bir vaqtning o`zida pastki barabanning qo`shilgan opusk quvurlaridan suv tushadi. Kollektorga bunday suv uzatish usuli suv pog`onasi kamaygan vaqtlarda qozon ishining ishonchliligini oshiradi va yuqori barabandagi shlam qavatlarini kamayishiga ta`sir etadi.
Bug` qizdirgichi bo`lmagan qozonlarda bug`ning sifatiga bo`lgan talabning bo`lmaganligi va qozon suvining 3000mg/l gacha tuzli bo`lganligi sababli, va bug` qizdirgichi bo`lgan va qozon suvining 1500mg/l gacha tuzli bo`lganida jalyuz va teshik listdan tashkil topgan separatsion qurulma ishlatiladi. ДКВР `turdagi qozon barabanlari 1,3 va 2,3 МPа 16ГС past legerlangan po`latdan tayyorlanadi, va bir xil 1000 mm diametrga ega bo`ladi, 1.3 MPa ishchi bosimda barabanli qozonlar devori qalinligi 13mm, 2.3 MPa ishchi bosimda qozon devorlari qalinligi-20mm bo`ladi.

6,5 и 10 t/s bug` sarfiga, 1.3 MPa va 2.3 MPa bosimda ishlovchi, bir pog`onali bug`lanishga, ega bo`lgan qozonlarda gaz zatvotlari xam yuqoridagi barabanlarning oldingi bochka tubi kabi o`rnatiladi.

Pastdagi va yuqoridagi qozon barabanlarga, baraban devorlarining bosim ostida qizib ketayotgan vaqti ogohlantirish uchun 2 ta oson eriydigan probkalar o`rnatiladi. Probkaga quyuladigan metall qorishmasi,barabandan suv tushayotgan vaqti va uning devor temperaturasi 280—320°С gacha ko`tarilganda eriy boshlaydi. Qorishmaning erigandagi probkada paydo bo`lgan teshikdagi suv bug`I aralashmasi shovqini xodimlarga qozonni to`xtatish uchun shoshilinch yechim qabul qilish uchun signalni anglatadi. Oson eruvchi probkalarni tayyorlovchi zavod qorishmaning quyidagi tarkibini ishlatadi: qo`rg`oshin С2 yoki СЗ, ГОСТ 3778-56 – 90% buyicha: qalay О1 yoki О2, ГОСТ 860–60 – 10% buyicha. Qotishmaning erish temperaturasi tebranishi 240 – 310С chegarasida ruxsat etiladi.
Ta`minot suvi ta`minot quvuri orqali yuqori barabanga quyuladi. Yuqoridagi barabanga to`xtovsiz purkash uchun shtutser o`rnatiladi, va unda regulyatsiyalangan va tirgakli armatura o`rnatiladi.Pastki barabanga davriy purkash uchun perforatsiya qilingan quvurlar,va quvurlar o`txonani yoqishda qozonni bug` bilan qizdirish uchun ishlatiladi.
Quvur ekranlarining va konvektiv bog`lamlarining qayirilishi 400 mm li radiusda amalga oshirilgan, va unda ichki yuzalarning sharoshkalar bilan mexanik tozalash qiyinchilik tug`dirmaydi.Konvektiv bog`lam quvurlarini va ekranlarni mexanik tozalash yuqori barabanda amalga oshiriladi. Ekranlar kameralari xar bir kamerada o`rnatiladigan tuynukchalar orqali tozalanadi.
ДКВР turdagi qozon kameralari 1.3MPa ishchi bosim va 219х8mm diametrli quvurlardan tayyorlanadi. Korrektiv bog`lamlari quvurlarning yo`lakli joylashishi orqali bajariladi. ДКВР turdagi qozonlarning kameralari, ekranlari va konvektiv quvurlari 10 va 20 markali uglerodli po`latdan tayyorlanadi.
Qozonlarning bug` qizdirgichlari profili buyicha bir xil shaklga keltiriladi lekin ular bir biridan farq qiladi, boshqa qozonlar esa parallel zmeeviklar soni bilan farqlanadi. Birinchi gaz yo`lida bug` qizdirgichlar joylashgan. Bug` qizdirgichlar ishlab chiqarishda 32х3 mm li 10 markali po`latli quvurlar ishlatiladi. Bug` qizdirgich kameralari 133х5 mm quvurlardan, qozonlar uchun 1.3 va 2.3 MPa ishchi bosimda tayyorlanadi. Bug` qizdirgichlar quvur kiruvchi uchiga yuqoridagi barabanga valsovka orqali payvandlanadi, chiquvchi quvur uchlari qizigan bug` kamerasiga (kollektorga) payvandlanadi. Bug` qizdirgichlari 1.3 va 2.3 MPa ishchi bosimda bug` sovutishsiz bir yo`lli bo`ladi. Bug`ning qizish temperaturasi xar xil yoqilg`I yoqilganda 25 ˚С dan yuqori bo`lmaganda tebranishi mumkun.
Qozondagi tashqi qizish yuzalarini ifloslanishdan tozalash jarayoni amalga oshiriladi:to`yingan va qizigan bug`ni purkash orqali, soplolardan 0,7-1,7 MPa bosim bilan, yuqoridagilar uchun siqilgan xavo ishlatish mumkun. Purkash uchun statsionar purkash va ko`chiriluvchi qurulmalari ishlatiladi , purkash tuynigi orqali kul qatlamlari quvur bog`lamlaridan ekran tozalash uchun ishlatiladi.
ДКВР-10-13 yuqori komponovkali qozonlari ko`tarib turuvchi ramaga ega emas. Qozon elementlarining temperaturali ko`chishi nisbatan harakatsiz tirgak, pastki baraban va yon ekranlarning harakatsizligini ta`minlovchi tirgak bilan ta`minlash.

Rasm 2. ДКВР – 10 qozoni sirkulyatsiyasi umumiy sxemasi

Yuqoridagi baraban 1 o`txona kamerasi doirasi 2 kollektor va 3 ekran bilan almashtirilgan. Bug`lanishning II pog`onasida ikki yon ekranlarning oldingi qismi verxnik 2, va pastki kollektor 4,va peregorodka 5 o`rnatish yo`li bilan ko`ringan. II pog`onali bug`lanish ekranlari ta`minoti ikki opusk quvurlari 7 orqali vinosli siklondan 6 , pastki kollektor 4 ekran 3 orqali amalga oshadi. Siklonlar podpitkasi pastki baraban 8 dan 9 quvur orqali o`tadi. Suv bug`i aralashmasi ekran quvurlaridan yuqori kollektor 2 tushadi,u yerdan 10 quvurlar orqali 6 vinosli siklonga yo`naladi. Suv ajralganidan so`ng bug` 11 quvurlar orqal baraban 1 ga uzatiladi, suv esa opuskli siklon quvurlariga ketadi. 1 pog`onali ekranlar ta`minoti 12 quvur orqali bug`lanish jarayoni sodir bo`ladi, va unga baraban va pastki kollektor ekranlari payvandlangan bo`ladi. Suv bug`I aralashmasi ushbu bug`lanish pog`onasining 13 quvur orqali yuqori barabanga boradi. Katta bo`lmagan xamma ekranlarning kontur balandligida ikki pog`onaning bug`lanishida 14 resirkulyatsion quvurlariga ega bo`ladi.

Qaynovchi to`plam 15, ta`minot quvurlari oxirgi isituvchi qatorlarida xizmat qiladi.Bug` 16 shtutser orqali olinadi. Ta`minot suvi barabanga 17 quvur orqali tushadi. Qozonning to`xtovsiz purkashi siklonlar yordamida amalga oshiriladi;davriy ravishda-yuqori va pastki barabanlar orqali, yig`ilgan ekran kollektorlari va vinosli siklonlar orqali.