Qishloq xo'jaligi bozorini rivojlantirishning xususiyatlari va vazifalari


Download 21.46 Kb.
bet4/4
Sana12.03.2023
Hajmi21.46 Kb.
#1263270
1   2   3   4
Bog'liq
Qishloq xo\'jaligi bozorini rivojlantirishning xususiyatlari va vazifalari

klaster oziq-ovqat tizimlari deb ataladigan) tamoyili asosida qurilishi kerak. Bunday mahsulot birlashmalarining markazlari integratsiyalashgan korxonalar: qayta ishlash va oziq-ovqat korxonalari, chorvachilik komplekslari, ozuqa zavodlari, savdo va marketing tuzilmalari, ayrim hollarda banklardir. Mahsulot tizimi xom ashyo va dastlabki mahsulotlarni ishlab chiqaruvchi korxonalarni, shuningdek, qayta ishlash korxonalari, tovar savdosi, marketing, moliya va kredit tuzilmalarini o'z ichiga olishi kerak.
Mahsulot birlashmalari ko'p darajali, ixtisoslashgan va diversifikatsiyalangan bo'lishi kerak, bu esa ma'lum bozorlar va segmentlarni nazorat qilish imkonini beradi. Ularni yaratish imkon qadar ko'proq mahsulot ishlab chiqarish va sotish, maksimal daromad olish, resurslarni tejash, texnologik zanjirning yakuniy bosqichida umumiy foydani shakllantirish va ishtirokchilar o'rtasida adolatli taqsimlashdan iborat bo'lgan umumiy iqtisodiy manfaatlarga asoslanishi kerak. Mahsulotning ixtisoslashuvi asosida to'liq texnologik komplekslar va kichik komplekslarni, texnologik zanjirlarni - xomashyodan tortib iste'molchining turli talablari uchun (xom ashyo) yuqori sifatli tayyor ko'p assortimentli oziq- ovqat mahsulotlarini ishlab chiqarish va sotishgacha yaratish imkonini beradi. materiallar → qayta ishlash → marketing → savdo). Texnologik tizimga kiritilgan mahsulot asl mahsulot bo'ladi va mahsulot raqobatbardosh oziq-ovqat bo'ladi.
Klaster mahsulot kooperativ integratsiya birlashmalari tovar ishlab chiqaruvchilarni iqtisodiy manfaatlarga muvofiq birlashtirish va maksimal yakuniy natija olish uchun resurslarni jamlash imkonini beradi; agrosanoat mahsulotlarini hududlar va respublikada taqsimlashni yaxshilash uchun real shart-sharoitlar yaratish; resurs maydonlarini optimallashtirish, yakuniy ishlab chiqarish xarajatlarini kamaytirish va sifat va tannarx bo'yicha zarur raqobatbardoshlikni ta'minlaydigan yakuniy mahsulotni olish; texnik-texnologik bazani takror ishlab chiqarish va modernizatsiya qilish uchun foyda va jami investitsiya fondlarini shakllantirish.
Har bir mamlakatda oziq-ovqat bozori davlat manfaatlarini ko'zlab ishlaydi, ular orasida eng muhimi va eng muhimi oziq-ovqat xavfsizligi hisoblanadi. Qishloq xo'jaligi mahsulotlari, xom ashyo va oziq-ovqat bozoridagi iqtisodiy munosabatlarning mohiyati, bir tomondan, xarajatlarni qoplash va ehtiyojlarni qondirish, ikkinchi tomondan, qiymat qonuni bilan belgilanadigan ekvivalent ayirboshlash asosida - umumiy bozor va xususan oziq-ovqat faoliyatining asosiy qonuni.
Qishloq xo'jaligi bozorini davlat tomonidan tartibga solish - bu bozor kon'yunkturasining tabiatiga, narxlar tizimiga, ishlab chiqaruvchilarning daromadlariga, ishlab chiqarish tarkibiga, tarmoqlararo va tashqi savdo aloqalariga ta'sir ko'rsatadigan, birinchi navbatda, iqtisodiy va huquqiy usullarga asoslangan markazlashtirilgan iqtisodiy boshqaruv shakli. o'sishning mutanosibligi va muvozanatini ta'minlash. Tizimga maqsadli ta'sir ko'rsatish jarayoni sifatida uning tabiati va mazmuni siyosat maqsadlari bilan belgilanadi:
- iqtisodiy sohada – mamlakatning oziq-ovqat xavfsizligi va mustaqilligini ta’minlovchi samarali, raqobatbardosh ishlab chiqarishni shakllantirish, qishloq xo‘jaligi mahsulotlari va oziq-ovqat mahsulotlari eksportini ko‘paytirish, agrosanoat majmuasining mamlakat iqtisodiyotiga qo‘shadigan hissasini oshirish;
- ijtimoiy sohada - qishloq va shahar aholisining turmush darajasi va ijtimoiy ta'minotidagi tafovutni bartaraf etish;
- ekologiyada - toza oziq-ovqat ishlab chiqarish; aholi, o'simlik va hayvonot dunyosi uchun xavfsiz yashash sharoitlarini yaratish; qishloq xo'jaligi ishlab chiqarishi uchun tabiiy resurslarni saqlash.
Oziq-ovqat bozorini tartibga solish davlat organlari va o'zini o'zi tartibga soluvchi notijorat tashkilotlari, sanoat (oziq-ovqat) birlashmalari va birlashmalarining yaqin hamkorligini taqozo etadi.
Qishloq xo'jaligi sohasi mehnat bozorining ishlash xususiyatlari bilan ajralib turadi. Agrosanoat ishlab chiqarishining samaradorligi agrosanoat majmuasida mehnat resurslarining mavjudligi va malakasiga shunchalik bog'liqki, davlat o'zining demografik va kadrlar siyosatida qishloq xo'jaligining mehnat salohiyatini rivojlantirishga ustuvor ahamiyat berishga majbur.
Umuman olganda, bozor iqtisodiyoti ishlab chiqarishni fan-texnika taraqqiyoti va talab va taklifning o'zgarishiga mos ravishda qayta qurishni ta'minlaydigan murakkab mexanizmdir. Agrosanoat majmuasini barqaror rivojlantirish uchun ustuvor shart-sharoitlarni ta’minlash ijtimoiy yo‘naltirilgan agrar siyosatning Qonun darajasiga ko‘tarilishini nazarda tutadi. Shuni inobatga olgan holda, aholi ehtiyojini qondirish va oziq-ovqat xavfsizligini ta’minlashga qaratilgan mahsulotlar muhim ijtimoiy ahamiyat kasb etishi, shuningdek, xomashyo va tayyor mahsulotlar narxining yuqoriligi sababli agrosanoat majmuasi markazlashgan davlat tomonidan qo‘llab-quvvatlashga xolisona muhtoj. oziq-ovqat butunlay bepul va opportunistik bo'lishi mumkin emas va aholining to'lov qobiliyati bilan bog'liq bo'lishi kerak.
Download 21.46 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling