Qishloq xo`jalik mahsulotlarining kimyoviy xossalari Kimyoviy xossalarning ahamiyati Xulosa Foydalanilgan adabiyotlar

Mavzu: Qishloq xo`jalik mahsulotlarining kimyoviy xossalarini o`rganish.
Reja:

1. 
   Qishloq xo`jalik mahsulotlarining kimyoviy xossalari
   
2. 
   Kimyoviy xossalarning ahamiyati
   
3. 
   Xulosa
   
4. 
   Foydalanilgan adabiyotlar
   

Maxsulot tarkibida asosan 85-90 % suv, 9-16 % qand bo`lib u mevalarda furuktoza gulukoza, maltoza ko`rinishida bo`ladi. Meva va sabzavot maxsulotlari tarkibida 0.8-3.9 % limon, shavel,olma va pereuzum kislotasi bo`ladi. Maxsulotlar tarkibida 0.2-2.1 % gacha pectin moddasi bo`lib maxsulot tarkibidagi protopektin pektinga aylanadi, bu esa maxsulotni yumshoqligini taminlaydi. Meva tarkibida 0.2-1 % gacha oshlovchi moddalar mavjud. Kimyoviy moddalar maxsulot turi, navi, yetishtirish usuli va yetishtirish sharoitiga ko`ra o`zgaradi.

N li moddalar maxsulot tarkibida 0.2-1 % gacha bo`ladi, bu moddalar o`z navbatida oqsil aminokislotalarga bo`linadi. N li moddalar saqlash va qayta ishlashda muhim ro`l o`ynaydi. Saqlashda oqsil fermentlariga va aminofermentlarga aylanadi. Bu o`z navbatida energiya manbai hisoblanadi, aminokislotalar parchalanib amiak xosil qiladi,ular o`z navbatida sulfide va merkaptanga aylanib qo`lansa hid xosil qiladi.
H₂O meva va sabzavotlarni endokarpe va ekzokarpe qismida bo`lib transport vazifasini bajaradi.
Pectin maxsulotlarda pectin, protopektin, va pektov kislota ko`rinishida mavjud bo`ladi. Protopektin xujayra qobig`ida va xujayra oralig`ida bo`ladi suvda erimaydi, protopektin meva pishish va qayta ishlashda ya`ni maxsulotni qattiqliligini ta`minlab qovushqoqligini oshiradi va pektinga aylanadi,qattiqliligi kamayadi sok chiqishi oshadi.
Pectin suvda yaxshi eriydi u maxsulotlarda kislota va shakar xosil qilishda faol ishtirok etasdi. Pishib yetilgan mevalarda pectin kislotaga va metil spirtiga aylanadi, natijada undan tayyorlangan sok va vinolarning sifati buzuladi. Ayrim xollarda zaxarlanishgacha olib keladi. Qayta ishlash sanoatida bu xolat bir muncha murakkab bo`ladi. Ularni filtrlash qiyin kechadi,soklarda va vino materiallarida turli darajada loyqalanishga sabab bo`ladi. Shuning uchun pectin modddasiga boy meva va rezavor mevalarni preslash jarayonini tezroq amalga oshirish talab etiladi.
Organic kislotalar meva va rezavor meva tarkibida ular limon, olma, peri uzum va sirka kislota ko`rinishida uchraydi. Organic kislota maxsulotlarni tez buzulishidan saqlaydi.
Oshlovchi moddalar barcha mevalarni et qismida po`st qismida va urug`larida mavjud bo`ladi, bu moddalar suvda yaxshi eriydi bular metallar bilan oson reaksiyaga kirishadi. Natijada FeO₂ aylanadi.
Rang beruvchi moddalar antitatsionlar deb aytiladi rang beruvchi moddalar fenol gurpasiga kiradi, ular mevalarni po`st qismida bo`lib turli ranglar xosil qiladi.
Mineral moddalar meva va sabzavotlar tarkibida ayrimlarini urug`ida Ca, K, Cl, Fe, P kabi mineral moddalar bo`lib, ular maxsulot turiga ko`ra 0.5 % bo`ladi. Ayrim mevalarda Mg, J kabi moddalar mavjud.