Qora qalpoq indd

14. «Tastıyıqlaw grifi». Bul zárúrli bólim 
«Tastıyıqlayman» sózinen, hújjetti tastıyıqlap atırǵan 
shaxs lawazımınıń atı, jeke qolı, familiyası hám sáneden 
ibarat boladı. Máselen:
«TASTÍYÍQLAYMAN»
Institut direktorı 
___________S.N.Aytmuratov
(qolı)
2018-jıl,16-dekabr
Eger hújjet blankaǵa jazılmasa, lawazım aldına 
shólkem atı qoyıladı. Hújjet joqarı yamasa basqa shólkem 
baslıǵı tárepinen tastıyıqlanǵanda da, lawazım atına 
shólkem atı qoyıladı. Máselen:
«TASTÍYÍQLAYMAN»
Qaraqalpaq mámleketlik universiteti rektorı 
___________N.Saylawbaev
(qolı)
2018-jıl, 19-dekabr
Eger hújjet qarar, buyrıq yamasa bayanlama menen 
tastıyıqlanıp atırǵan bolsa, ol jaǵdayda tastıyıqlaw grifi 
«TASTÍYÍQLANDÍ» sózinen, ataw sepligindegi hújjet 
atınan, onıń sáne hám tártip nomerinen ibarat boladı.
Máselen:
Institut rektorınıń 2018-jıl
27-dekabrdegi 5-sanlı buyrıǵı menen
TASTÍYÍQLANDÍ
yamasa 
Miynet jámááti jıynalısınıń 2018-jıl
26-dekabrdegi 3-sanlı bayanlaması menen
TASTÍYÍQLANDÍ
Tastıyıqlaw grifi hújjettiń joqarı oń múyeshine 
qoyıladı. Shtat dúzilisi hám sanı, shtat kestesi hújjetlerinde 
tastıyıqlaw grifi ústine mór basıladı.
Ayırım hújjet túrleri (akt, shártnama, ustav, qollanba, 
esabatlar, jobalar hám t.b.) ushın tastıyıqlaw grifi májbúriy 
zárúrli bólim esaplanadı.

---

22
23
15. «Qatnas belgisi» xızmet hújjetleri ústine lawazımlı 
shaxslar tárepinen anıq pikir bildirip jazılatuǵın jazıwlar. 
Bunday jazıwlar, ádette, júdá qısqa, anıq formada, 
kórsetpe túrinde jazıladı; qanday da bir qaǵazǵa, ol joqarı 
shólkemnen kelgen kórsetpe yamasa buyrıq bolsın, ol 
anıq xızmetkerdiń talabı yamasa shaǵımı bolsın, qatnas 
belgisin jazıwdan aldın, baslıq onıń menen jaqsılap 
tanısıp shıǵıwı, áhmiyetin tereń ańlawı hám orınlanıwın 
durıs belgilewi, waqtı-waqtı menen qadaǵalap turıwǵa da 
itibar beriwi tiyis.
Qatnas belgisiniń tiykarǵı quramına tómendegiler 
kiredi:
– orınlawshı yamasa orınlawshılar familiyası;
– qısqa kórsetpe – mazmunı;
– orınlaw múddeti (zárúrlik bolsa);
– basshı qolı;
– sáne.
Kópshilik jaǵdaylarda hújjette jeke qatnas belgisi 
boladı. Hújjet orınlanıwı quramına yamasa onıń 
orınlawshıları quramına anıqlıq kirgiziw tiyis bolsa, basqa 
shaxslardıń qatnas belgisi de qoyıladı.
Qatnas belgisi ulıwma hám anıq mazmunǵa iye bolıwı 
múmkin.
Ulıwma qatnas belgileri:
Basshılıq ushın esapqa alınsın.
Orınlaw ushın esapqa alınsın.
Maǵlıwmat ushın esapqa alınsın.
Anıq qatnas belgisinde baslıq hújjettiń mazmunınan 
kelip shıǵıp, boysınıwshı lawazımdaǵı shaxslarǵa tiyisli 
tapsırmalar jazadı. Olarda, ádette, lawazımları belgilengen 
halda (kishi shólkemlerde shárt emes) anıq shaxslar atı 
hám familiyası kórsetiledi:
Kásiplik awqamı komiteti baslıǵı E.Jalǵasbaevqa 
Komitet jıynalısında kórip shıǵıń hám shaǵımǵa juwap 
xatın tayarlań. 
_____________
(qolı, sáne)
Q.Shamuratovqa
Bul xızmet saparı esabatı tiykarında kollegiya bólimi 
esabatın tayarlań.
Múddeti: 2019.14.10.ge shekem 
D.Muwsaev 2019.03.10.
______________________
(qolı) 
Qatnas belgisi strukturalıq bólim dúzilisine qarap 
qoyılmaydı (máselen, «Joba bólimine», «Islep shıǵarıw 
bólimine» túrinde emes), al lawazımlı shaxsqa yamasa 
tikkeley onı orınlawshı shaxsqa jiberiledi. Qatnas 
belgisinde orınlawshılar sanı birewden aspaǵanı maqul, 
ayırım jaǵdaylarda birneshe bolıwı da múmkin:
S.A.Muratovqa 
Bólimde kórsetilgen kemshiliklerdi dúzetiwge itibar 
beriń.
T.Quwanıshbaevaǵa
Kelesi jıl is jobasın dúziwde usınıslardı esapqa alıń.
K.Iskenderovqa
Keltirilgen kemshiliklerdi úyrenip, ayıpkerlerdi tabıń. 
Eskertiw ushın buyrıq joybarın tayarlań.
________________
(qolı, sáne)
Qatnas belgisinde orınlawshılar sanı ekewden artıq 
bolsa, birinshi shaxs usı hújjet ushın juwapker shaxs 
esaplanadı, basqa shaxslar hújjettegi tapsırmalardı 

---

24
25
orınlawǵa tartılıwı múmkin. Juwapker orınlawshı basqa 
orınlawshılardan kerekli maǵlıwmatlardı alıw huqıqına 
iye. Ádette, qatnas belgisinde hújjette kóterilgen másele 
áhmiyeti jaǵınan baslıqtıń anıq qararı hám onı ámelge 
asırıw boyınsha jol-jobası kórsetiledi. Eger bunday jol-
joba bolmasa, onı qalay orınlaw orınlawshı ıqtıyarına 
berilgenin bildiredi:
M.Arıslanbaeva,
M.Muratov,
S.Shamuratovqa
_____________
(qolı, sáne)
«Orınlawıńızdı sorayman», «Orınlaw ushın», 
«Arıslanovtı tabıń» sıyaqlı bir qáliptegi abstrakt qatnas 
belgilerin qoymaǵan maqul.
Geyde jumıs boyınsha kórsetpeden keyin baslıq óz 
jeke pikirin «túsindirme», «esletpe» túrinde jazıp qoyıwı 
da múmkin:
Hayal-qızlar keńesi baslıǵı M.Arıslanovaǵa 
Anıqlań hám maǵan maǵlıwmat beriń.
Túsindirme:
Usı jılı fevral ayında da usı másele kóterilgen 
edi. Rayon hákimligindegi juwapker shaxslar menen 
baylanısıń.
____________
(qolı, sáne)
Qatnas belgileri buyrıq meyilinde jazılsa da, shara-
yattan kelip shıǵıp (tiykarǵı orınlaw basqa shaxsqa 
júklenip atırǵanda) «Ótinish etemen», «Sorayman» 
sıyaqlı sózlerdi qollanıp jazılǵanı maqul:
B.Shamuratov
Bul máseleni tekserip beriwińizdi ótinish etemen, 
sebebi Siz waqıyadan jaqsı xabardarsız.
_____________
(qolı, sáne)
Qatnas belgisi anıq kórinip turıwı ushın, ádette, 
birinshi bettiń joqarı bólimindegi bos jerge, tiykarınan, 
tekstke parallel etip qol menen (sıyada) jazıladı. Bazı da 
qatnas belgisin hújjet ústine jazbastan, óz aldına betke de 
jazıw múmkin.
Álbette, bunda bet tiykarǵı hújjettiń strukturalıq bólegi 
bolıp qaladı. Qatnas belgisi anıq kórinip turıwı ushın 
tiykarǵı kórsetpe menen baslıq qolı ortasına sızıqsha 
qoyıladı.