. Ma’naviy - . Ma’naviy
- zararni qoplash miqdori jabrlanuvchiga yetkazilgan jismoniy va ma’naviy
- azoblaming xususiyatiga, shuningdek, ayb tovon to'lashga asos bo'lgan
- hollarda zarar yetkazuvchining aybi darajasiga qarab sud tomonidan
- aniqlanadi. Zararni qoplash miqdorini aniqlashda oqilonalik va adolatlilik
- talablari e’tiborga olinishi lozim.
- Jismoniy va ma’naviy azoblarning xususiyati ma’naviy zarar
- yetkazilgan haqiqiy holatlar va jabrlanuvchining shaxsiy xususiyatlari
- hisobga olingan holda sud tomonidan baholanadi
- Маънавий зарарни ундириш билан боғлиқ ишларни кўришда Олий суд Пленумининг «Маънавий зарарни қоплаш ҳақидаги қонунларни қўллашнинг айрим масалалари тўғрисида»ги қарори муҳим ўрин тутади. Маънавий зарар уни етказишда айбдор бўлган жавобгарлар томонидан қопланади ва уни қоплаш номоддий бойликларни ва номулкий ҳуқуқларни ҳимоя қилишнинг бирдан-бир манбаи ҳисобланади.
Ma’naviy zararni qoplashning qat’iy asoslari - FKning 1021-moddasiga muvofiq, ma’naviy zarar uni yetkazuvchining
- aybi bo'lgan taqdirda, zarar yetkazuvchi tomonidan qoplanadi. Biroq,
- quyidagi holatlarda ma’naviy zarar uni yetkazuvchining aybidan qat’iy
- nazar qoplanadi, agar:
- - zarar fuqaroning hayoti va sog'lig'iga oshiqcha xavf manbayi
- tomonidan yetkazilgan bo'lsa;
- - zarar fuqaroga uni qonunga xilof tarzda hukm qilish, qonunga
- xilof tarzda jinoiy javobgarlikka tortish, ehtiyot chorasi sifatida qamoqqa
- olishni yoki munosib xulq-atvorda bo'lish haqida tilxat olishni qonunga
- xilof tarzda qo'llanish, qonunga xilof tarzda ma’muriy jazo qo'llanish
- va qonunga xilof tarzda ushlab turish natijasida yetkazilgan bo'lsa;
- - zarar or-nomus, qadr-qimmat va ishchanlik obro'-e’tiborini
- haqoratlovchi ma’lumotlarni tarqatish tufayli yetkazilgan bo'lsa;
- - qonunda nazarda tutilgan boshqa hollarda.
- Ma’naviy zararni qoplash nomoddiy boyliklarni va huquqlarni himoya qilishning birdan-bir manbai hisoblanadi. Shunga ko‘ra FK 163-moddasining birinchi qismiga muvofiq ma’naviy zararni undirish haqidagi talablarga da’vo muddati tatbiq etilmaydi.
Do'stlaringiz bilan baham: |