Qurilish iqtisodiyoti

1. Dialektik metod tabiat, jamiyat va tafakkurning barcha hodisalari rivojlanishining harakatlantiruvchi kuch manbai sifatida chuqur sabab munosabatlarini, ichki qarama-qarshiliklarni aniqlashni nazarda tutadi. Bu metod rivojlanish jarayoniga asosiy e`tiborni qaratadi, mazmun va shaklning tabiiy mohiyatini, imkoniyatlar va voqelikni va hokazolarni ko`rsatadi. Dialektikaning uchta pozitsiyasi mavjud: miqdorning sifatga o`tishi va aksincha, qarama-qarshiliklarning birligi va kurashi, inkorni inkor etish.
2. Ijobiy metod omillarni tavsiflash va tizimlashtirish, bozor kuzatuvlari tajribasi va boshqalar asosida iqtisodiyot, toifalari va iqtisodiy muhit rivojlanish qonuniyatlari haqidagi bilimlarni shakllantirishga qaratilgan.
3. Bilishning me`yoriy usuli shaxsning amaliy faoliyatini tahlil qilishni nazarda tutadi. U barcha tadbirkorlik subyektlariga foyda keltiradigan natijalarni ishlab chiqarishga qaratilgan.
4. Ilmiy abstraksiya usuli bilish jarayonida o`rganilayotgan iqtisodiy jarayonlarning ahamiyatsiz tomonlarini abstraksiyalash va ulardagi muhim narsalarni ajratib ko`rsatishdan iborat. Usulning natijasi iqtisodiy kategoriyalar va qonuniyatlarni chiqarishdir.
5. Analiz va sintez usullari. Analiz usuli - o`rganilayotgan hodisa uning tarkibiy qismlariga bo`linadi va ularning har biri alohida tekshiriladi. Sintez usuli - bu bir butunni uning qismlaridan aqliy qayta qurish va ularni o`zaro bog`liqlik va o`zaro ta`sirda yaxlitlik va birlikda o`rganishdir.
6. Induksiya va deduksiya usullari. Induksiya usuli yagona omillarni o`rganishdan umumiy fikr va xulosalarga o`tishni ta`minlaydi. Deduksiya usuli umumiy xulosalar va qoidalardan nisbatan alohida xulosalarga o`tish imkonini beradi.