Qurilish materiallari va kimyo

3 va 4 haftalar Dissertatsiya ishimiz uchun kerakli bo‘lgan nazariy va amaliy ma’lumotlarni to‘plashni ish jarayonlarini guvoxi bo‘ldik, o‘rganib, ko‘nikmalarimizni amaliyotda shakllantirib bordik.
4-5 haftalar Ilmiy amaliyot davri yakunlariga ko‘ra dissertatsiya ishim yuzasidan va bevosita tadqiqot ob’ektim doirasida qator dolzarb masalalar yechimi va samarali chora tadbirlar taklif etildi. Biz 4 xaftada Tadbirkorlik maktabida o`qidik.Tadbirkorlik maktabida o`qish davomida koplab bilimlarga ega bo`ldik va sertifikat oldik.
haftalar Dissertatsiya mavzusi:murakkab qorishmalar asosida devorbop keramik plitkalar ishlab chiqarish texnologiyasi


Kirish
Magistrlik dissertatsiyasi mavzusining asoslanishi va uning dolzarbligi.O‘zbekiston Respublikasining ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanishida Qurilish industriyasi alohida o‘rin tutadi. Qurilish materiallari, buyumlari va konstruksiyalari ishlab chiqarishni radikal qayta qurish, intensivlash va innovatsion texnologiyalarni joriy etish bo‘yicha Prezident qarorlari va Vazirlar Mahkamasining qarorlari mavjud. Bu sohada tabiiy resurslarni tejash, energiya manbalaridan unumli foydalanish, ikkilamchi resurslar,sanoat va qishloq xo‘jaligi chiqindilarini ishlatish ustivor vazifalar hisoblanadi. Qurilish materiallari ishlab chiqarish sanoatida ikkilamchi resurslarni ishlatish katta miqdorda energiya va xom ashyo zaxiralarini tejashga olib keladi. Ikkilamchi resurslarni ishlatish ekologik, iqtisodiy va texnik jihatlarga asoslanishi zarur. Shu sababli ularni kimyoviy tarkibi, hosil bo‘lishi ko‘lami, ekologik tozaligi bo‘yicha tasniflash masalasi dolzarb hisoblanadi. Hozirgi kunda sanoat va qishloq xo‘jaligining deyarli barcha tarmoqlarida ikkilamchi resurslar turli miqdorda hosil bo‘ladi. Ular atrof-muhit ekologiyasi va yer resurslariga salbiy ta’sir o‘tkazishi yechimini kutib turgan global muammodir. Qurilish materiallari ishlab chiqarishga yaroqli sanaladigan millionlab tonna ikkilamchi resurslar O‘zkimyosanoat, issiqlik energetikasi, tog‘-konchilik, metallurgiya, qurilish materiallari sanoatida, Yog‘ochni qayta ishlash va qishloq xo‘jaligi sohalarida hosil bo‘ladi. Ushbu sohalar ikkilamchi resurslarni o‘rganish, tizimga solish, ishlatilishini ilmiy-texnik jihatdan asoslash va tadqiq etish dolzarb muammo sanaladi. Sanoat va qishloq xo‘jaligi chiqindilari asosida qurilish materiallari texnologiyasini yaratishga ko‘plab ilmiy-amaliy tadqiqotlar bag‘ishlangan. Ushbu sohada professorlar T.A.Otaqo‘ziyev, E.U.Qosimov, S.S.Nigmatov, M.K.Toxirov, N.A.Samigov, Z.P.Po‘latov, M.I.Iskandarova, A.A.To‘laganov, Z.Qodirova va boshqalar ilmiy-amaliy ishlarni olib bordilar va innovatsion texnologiyalarni yaratdilar. Mazkur o‘quv qo‘llanmada O‘zR sanoat va qishloq xo‘jalik chiqindilari asosida olingan qurilish materiallari va buyumlari to‘g‘risida ma’lumotlar berilgan va bo‘lajak quruvchi mutaxassislarning diqqat e’tiborini ushbu dolzarb muammoga qaratish maqsad qilib qo‘yilgan. Ishlab chiqarish chiqindilari va ikkilamchi resurslarni qurilish materiallari va buyumlari tayyorlashda foydalanish quyidagi dolzarb vazifalarni yechishga yordam beradi:

• 
  qurilish materiallari ishlab chiqarishning asosiy xom ashyo bazasini, ya’ni resurslarini tejaydi;
  
• 
  energiya manbalarini tejaydi;
  
• 
  atrof –muhit tozaligi, ekologik sistema masalalarini hal qiladi;
  
• 
  yer resurslarini rekultivatsiya qilish hisobidan qayta tiklaydi;
  
• 
  qurilish materiallari tannarxini pasaytiradi;
  
• 
  ba’zi komponentlarni import o‘rnini bosishga imkon beradi.
  

O’zbekiston Respublikasining yangi transport, sanoat va fuqarolik infratuzilmasi ob'ektlari qurilishi rivojlanmoqda. Shu bilan birga, yirik megapolislarda erdan foydalanishning o'ziga xos xususiyatlaridan kelib chiqib, yangi, ayniqsa, turar -joy qurilishi uchun erlarni begonalashtirishning qiyin ahvoli vujudga keldi. Shu munosabat bilan eskirgan va avariya holatidagi inshootlarni, shu jumladan, o'z hududlarini yangi qurilish uchun ishlatish uchun eskirgan uy -joylarni buzish masalalari hal qilinmoqda. Har yili bino va inshootlarni demontaj qilish va rekonstruksiya qilish jarayonida ko'p miqdorda qurilish chiqindilari, shu jumladan beton ishlab chiqariladi, ularni ikkinchi darajali deb atash maqsadga muvofiqdir. Temir -beton konstruktsiyalarni ishlab chiqaruvchilarda, temir yo'llarda, bino va inshootlarni buzish va rekonstruksiya qilishni amalga oshiruvchi qurilish tashkilotlarida tonna sifatsiz beton va temir -beton buyumlari yig'iladi. Shu bilan birga, qurilish beton qoldiqlari yangi beton kompozitsiyalar uchun agregatlarga muvaffaqiyatli qayta ishlanishi mumkin. Beton va temir -beton chiqindilarini qayta ishlash masalasi o'tgan asrning 70-80 -yillarida tadqiqotchilar e'tiborini tortdi. O'sha paytda o'tkazilgan "Materiallarni yo'q qilish va qayta ishlash" xalqaro simpoziumi SSSR, AQSh, Yaponiya, Germaniya va boshqa mamlakatlarda olib borilgan tadqiqotlar natijalarini umumlashtirishga imkon berdi. Ijtimoiy va texnikaviy jarayonning o'ziga xos xususiyati ijtimoiy ishlab chiqarish hajmini oshirishdir. Samarali kuchlarning jadal rivojlanishi tobora ko'payib borayotgan tabiiy resurslarning iqtisodiy aylanishiga nisbatan jadal aloqadorligini keltirib chiqaradi.
Ularning darajasi oqilona foydalanish Ammo bu juda past. Har yili insoniyat taxminan 10 milliard tonnadan foydalanadi. Mineral va deyarli ko'plab organik xom ashyo. Dunyodagi eng muhim minerallarning aksariyatining rivojlanishi, ular o'rganilgan zaxiralariga qaraganda tezroq. Sanoatning 70 foizga yaqini xom ashyo, materiallar, yoqilg'i va energiyaga to'g'ri keladi. Shu bilan birga, dastlabki xom ashyolarning 10 ... 99 foizi chiqindilarga aylantirilib, erni ifloslantiradigan atmosfera va suv omborlariga bo'shatiladi. Masalan, ko'mir sanoati, masalan, taxminan 1,3 milliard tonna va konlar va har yili 80 million tonna uglerod chiqindilari hosil bo'ladi. Har yili qora metallurgiya shlaklari 80 million tonna, rangi 2,5, yomonlik va shlakli ses 60 ... 70 million tonna, yagani 40 million M³.

• 
  Sanoat chiqinishi faol ta'sir qiladi atrof-muhit omillari. Tirik organizmlarga sezilarli ta'sir ko'rsatadi. Birinchidan, bu atmosfera havosining tarkibini anglatadi. Atmosfera yoqilg'i yonishi va turli xil texnologik jarayonlar natijasida gazsimon va qattiq chiqinishni o'z ichiga oladi. Sanoat chiqindilar nafaqat atmosfera, balki gidrosfera, i.e. boshqasiga faol ta'sir qiladi. Suvning o'rtacha. Sanoat chiqindilarining ta'siri ostida, axlatxonalar, shamollar, chiqadigan va boshqalarga yo'naltirilgan, sirt qurilishi sanoat korxonalarini joylashtirish sohasida yuzaga keladi. Sanoat chiqindilarini to'kish, oxir-oqibat jahon okeanining suvlarining ifloslanishiga olib keladi, bu uning biologik mahsuldorligining keskin pasayishiga olib keladi va sayyora iqlimiga salbiy ta'sir ko'rsatadi. Sanoat korxonalari faoliyati natijasida chiqindilarning shakllanishi tuproq sifatiga salbiy ta'sir ko'rsatadi. Tuproqda tirik organizmlarda ishlatiladigan haddan tashqari zararli aralashmalar to'planadi, shu jumladan karsinoogen moddalar. Nemis "bemor" da tuproq emirilish jarayonlariga ketadi, tuproq organizmlarining hayotiy faolligi buzilgan. Sanoat chiqindilar muammosini oqilona echim bir qator omillarga bog'liq: chiqindilarning real tarkibiga, ularning umumiy holati, miqdori, texnologik xususiyatlari va boshqalar. Sanoat chiqindilar muammosini hal qiluvchi echim, chiqindisiz texnologiyalarni joriy etishdir. Chiqindilarni chiqindilarni yaratish texnologik jarayonlarning tub o'zgarishlari, yopiq tsiklli tizimlarni ishlab chiqish, xom ashyodan ko'p foydalanishni ta'minlaydigan tizimlarni ishlab chiqishda amalga oshiriladi. Xom ashyolardan murakkab foydalanish bilan, ba'zi sanoatlarning sanoat chiqindilari boshqalarning xom ashyosi hisoblanadi. Xom ashyolardan kompleks foydalanishning ahamiyati bir nechta jihatlarda ko'rib chiqilishi mumkin. Birinchidan, chiqindilarni yo'q qilish atrof-muhitni muhofaza qilish vazifalarini echib olgan qimmatbaho er uchastkalarini chiqarishga, atrof-muhitga zararli chiqindilarni yo'q qilish, atrof-muhitga zararli chiqindilarni yo'q qilishga imkon beradi. Ikkinchidan, chiqindilarni asosan xom ashyo asosida qayta ishlash tarmoqlariga ehtiyoj sezadi. Uchinchidan, xom ashyodan murakkab foydalanish bilan ishlab chiqarishning o'ziga xos xarajatlari kamayadi va ularning to'lov muddati qisqaradi. Sanoat chiqindilar iste'molchilaridan, qurilish materiallari sanoati eng tankum. Sanoat chiqindilaridan foydalanish qurilishga bo'lgan ehtiyojning 40 foizini jamoatchilik resurslariga jalb qilish imkonini beradi. Qurilish materiallari ishlab chiqarish narxini pasaytirish uchun sanoat chiqindilarining narxi 10,0% ni tashkil etadi, ularning tabiiy xom ashyosi va kapital qo'yilmalarni tejash 35,50% ga etadi. 1-bob.. Tadqiqotning maqsadi va vazifalari