Quyosh sistemasi


Download 101 Kb.
bet2/3
Sana16.06.2023
Hajmi101 Kb.
#1516760
1   2   3
Bog'liq
QUYOSH SISTEMASI

Quyosh haqida ma'lumot
Ma’lumki, Yer Quyosh atrofida aylanadi. Ularning orasidagi masofa 150 million kilometrni tashkil etadi. Yorug‘lik bu masofani 8 daqiqada bosib o‘tadi. Quyoshning hajmi Yerning hajmidan bir million uch yuz ming marta kattadir. Bu Quyosh o‘z ichiga bir million uch yuz ming dona Yerni sig‘dira oladi deganidir. Yerning quruqlik qismi Shimoliy Amerika, Janubiy Amerika, Afrika, Osiyo, Yevropa hamda Avstraliya va Okeaniya qit’alaridan iborat bo‘lib, bular Yer sharining beshdan bir qismini egallaydi. Qolgan to‘rt qismi okean va dengizlardan iborat.
Olimlar quyoshning yoshi to'rt yarim milliard yil deb hisoblashadi. Bu yosh oydan olingan toshlarni o'rganish natijasida olingan, chunki oy ham quyosh bilan bir xil vaqtda shakllangan deb hisoblanadi.
Quyosh, asosan, porlayotgan katta shar, chunki uning tarkibida issiq gazlar bor. Quyoshni tashkil etuvchi asosiy gazlar vodorod va geliydir. Aniqroq qilib aytganda, u 70% vodorod va 28% geliydan iborat .
Shuningdek, u uglerod, kislorod va azot kabi boshqa gazlarni ham o'z ichiga oladi. Bundan tashqari, kremniy, neon, oltingugurt va magniy kabi boshqa elementlar mavjud. Quyosh to'lin oydan to'rt yuz ming marta yorqinroq bo'lgan juda yorqin yulduzdir.
Biz turli o'lchov asboblari yordamida koinotdagi yulduzlarning yorqinligini o'lchashimiz mumkin. Shunday qilib, quyoshning yorug'lik birligi 26,74 ni tashkil etadi, bu juda yorqin degani. Qurollanmagan ko'zimiz bilan oyga osongina qarashimiz mumkin, lekin quyoshga boqish unchalik oson emasligining sababi ham shu.
Quyoshning ahamiyati
Quyosh bizning hayotimizning va Quyosh tizimining ajralmas qismidir. Yerda u bizga quyosh energiyasini beradi. Quyosh energiyasi quyosh batareyalari orqali elektr energiyasini olish imkonini berib, muqobil energiya manbai sifatida ishlaydi.
Quyoshdan keladigan issiqlik va nur ekinlar yetishtirishga yordam beradi. Bundan tashqari, ekinlar o'sishi va fotosintez qilishi quyoshga bog'liq. Bundan tashqari, quyosh energiyasi bizning sayyoramizni isitadi ham.
Agar quyosh bo'lmaganida, bizning yerimiz hayotni ta'minlay olmaydigan sovuq sayyora bo'lar edi. Quyosh energiyasi suv aylanishini ham ta'minlaydi. Boshqacha aytganda, yer yuzidagi suvlar bug'langanib, yomg'ir yog'ishi uchun bulutlar hosil bo'ladi.
Va nihoyat, biz uyda quyosh energiyasidan oziq-ovqat va kiyimimizni quritish kabi vazifalarni bajarish uchun ham foydalanishimiz mumkin. Shunday qilib, quyosh bizga yer yuzida hayotni osonlashtiradigan ko'plab afzalliklarni beradi.

Download 101 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling