Qıyın jaģdayģa qarata subyektiv qatnas hám onıń áhmiyeti

Pedagogikalıq konflikttiń sheshimi hám onı basqarıw

texnologiyası

Konfliktler insannıń ómiriniń ajıralmaytuǵın strukturalıq bólegi bo'lar eken, konfliktlerdi moyınlamawdıń, olardıń inabatqa almaslikning ılajısı joq. Tek konfliktlerdi basqarıw, olardı sheshimin tabıwǵa úyreniw dárkar.

Konfliktler sheshimin quydagi gruppalarǵa ajıratıw múmkin:

- táreplerdiń qálegen shártlesiwine kóre qarama-qarsılıqtıń sheshimine kelisiw hám toqtatılıwı.

- konflikttiń simmetrik sheshiminiń tabılıwı hám toqtatılıwı (eki tárep de birdeyde yamasa jeńip shıǵadı, yamasa jeńiledi).

- konflikttiń asimmetrik sheshiliwi (qarama-qarsılıqtan tek bir tárep yutib shıǵadı ).

- konflikttiń bir úlken konfliktti keltirip shıǵarıwı ;

- konflikttiń uyań «o'chib», «so'nish» hám joǵalıp barıwı.

Jasırınģan formadaǵı konflikt táreplerdiń qanday emocional-psixologiyalıq qásiyetlerin ózinde toplap baratırǵanlıǵına baylanıslı.

Eger bul jaǵdaylar unamlı sensorlarǵa tayansa konflikt sheshimin tabıw ushın sharayat ámeldegi boladı, eger olar unamsız sensorlardı kúsheytip jiberse, sonday eken, konflikttiń keskinlesip baratırǵanlıǵın ańlatadı. Solay etip:

- konflikt júzege keliwi tabiy hal hám de onıń payda bolıwınan qorqpaslıq hám ańqawamaslik kerek;

- konflikttiń sub'ektiv hám ob'ektiv kelip shıǵıw sebeplerin talqılaw dárkar ;

- konflikt máplerdiń dúgilisiwi esaplanadı ;

- konflikt sheshimin tabıw ushın táreplerdiń qálegen sayi-háreketleri kerek;

- hár qanday konflikttiń óz sheshimi bar, onı tabıw kerek;

- konflikt ózinden-ózi hal bolatuǵın process emes, bálki úlkenlew dawlarǵa alıp keliwi múmkin;

- konflikt sheshiminde qarama-qarsılıqtıń sheshimi keri adamǵa emes mashqalaǵa qaratılıwı kerek;

- konfliktti insanlar emes, bálki jaǵdaylar hám mápler payda etedi;

- konfliktti mudamı jaslar belgili bir ilmga súyene otirip sheshiw kerek;

- konfliktti unamlı qásiyetleri kóre alıw kerek;

- jaslar konflikttiń unamsız yamasa unamlı qásiyetleri teńlikte kóre alıwı kerek.