R o’ y X a t I venchur (Venture capital) kapitalni mazmun va mohiyatini

29. Oʻzbekiston - venchur rivojlanish rejalari.
Bizningcha, innovatsion venchur korxonalarning barqaror rivojlanishini
ta'minlash uchun venchur lizing beruvchilar mulk garovi, asbob-uskunalarni
sug'urtalash, bank kafolatlari kabi mashhur vositalar bilan bir qatorda fond
bozorining ba'zi hosilalaridan foydalanishga to'liq huquq : fyucherslar, optsionlar va
boshqalar.
Bizningcha, kichik va o'rta korxonalarning o'sish sur'atlarining oshishi
shakllanishiga juda qulay ta'sir ko'rsatishi mumkin. va mamlakatimizda venchur
tadbirkorlikni rivojlantirish. Bu kichik tadbirkorlik sub’ektlarining real daromadni
maksimal darajada oshirishga ko‘proq e’tibor qaratayotgani, ular har tomonlama
faolligi va bozor o‘zgarishlariga sezgirligi bilan izohlanadi. Iqtisodiy amaliyot shuni
ko'rsatadiki, kichik korxonalar o'sib borayotgan bozor ehtiyojlarini hisobga olgan
holda o'z ishlab chiqarish hajmlarini tezda ko'paytirishga qodir, fan-texnika
taraqqiyoti yutuqlariga, eksperimental dizayn va eksperimental texnologik
ishlanmalarga ko'proq moyil bo'ladi. Mutaxassislarning fikricha, kichik biznes yirik
sektordagi 
kompaniyalarga 
qaraganda 
mahsulot 
va 
texnologiyalarni
takomillashtirishga qariyb 6 baravar ko‘p mablag‘ sarflaydi.
O‘zbekistonda kichik korxonalar ulushi. ta’lim jarayonida esa xususiy
tadbirkorlik ancha yuqori. 2019-yilda kichik biznesning yalpi ichki mahsulotdagi
ulushi 57,2 foizni tashkil etdi. Taqqoslash uchun: Germaniyada - 53%, Yaponiyada -
55%, AQShda - 52%, Qozog'istonda - 25,6%, Rossiyada - 20%.Bu raqamlar o‘z-
o‘zidan dalolat beradi va O‘zbekistonda venchur tadbirkorlikni jadal rivojlantirish
uchun zarur shart-sharoit yaratadi.
Davlat tomonidan tartibga solishning yanada takomillashgani, venchur
tadbirkorlikni rivojlantirish borasidagi barcha tashabbus va tashabbuslarni davlat
tomonidan qo‘llab-quvvatlanayotgani muhim omil bo‘lmoqda. . Innovatsion
tadbirkorlik sub'ektlarining huquqiy munosabatlari himoyasi xavfsizligini ta'minlash
tizimi to'g'risidagi qonunni qabul qilish zudlik bilan talab etiladi, shuningdek, kichik
tadbirkorlik subyektlarining innovatsion faoliyatini qo'llab-quvvatlash va
rag'batlantirish bo'yicha uzviy va samarali chora-tadbirlar tizimini ishlab chiqish
zarur.
Oʻzbekistonning innovatsion loyihalarni moliyalashtirish boʻyicha investitsiya
salohiyatini sezilarli darajada oshirishga boshqa vositalarni, masalan, institutsional
investorlar tomonidan moliyalashtirishni faolroq jalb etish orqali erishish mumkin.
Buning uchun himoya, xavfsizlik va sarmoyani qaytarishning ishonchli
mexanizmlarini yaratish zarur. Shuningdek, soliq va boshqa imtiyoz va
rag‘batlantirishlardan foydalanish orqali investorni rag‘batlantirishning samarali
mexanizmini ishlab chiqish va ishga tushirish zarur.
Rivojlangan mamlakatlarning boy ijobiy tajribasidan kelib chiqib, O‘zbekiston
shunday xulosaga kelishi mumkin: moliyaviy faoliyatning yuqori rentabelli turi
sifatida venchur investitsiyalari munosib o'rin egallaydigan moliyaviy kapitalning
yangi tarkibini shakllantirish. Bu iqtisodiy rivojlanishning innovatsion darajasiga
muvaffaqiyatli o‘tishning muhim shartidir.