1. Fiziologik.
2. 0 ‘zining yashashi uchun xavfsizligi.
3. Ijtimoiy (jamoaga mansubligi, muloqot, o'ziga e’tibor, boshqalarga g‘am-
xo‘rlik va hokazo).
4. Nufuzlilik (obro‘, xizmat maqomi, qadr-qimmatiga hurmat, izzat).
5. 0 ‘zini ko'rsatish, o‘z imkoniyatidan to‘la foydalanish, maqsadga erishish
va shaxsiy o‘sish).
«Inson munosabatlari» maktabida D. Makgreger (1960-y.) ta’limoti ham
alohida o‘rin tutadi. Uning nazariyasi asosida (X va U) xodimlarga beriladigan
quyidagi tavsif asosiy o'rin egallaydi. «X» nazariyasi — o‘rtacha individum,
zehni pastroq, mehnatdan bo‘yin tovlashga intiladi, qistash, nazorat va yo‘naltirib
turish lozim. Bu toifadagi kishilar, ularga rahbarlik qilishni afzal ko‘radi,
mas’uliyatdan bosh tortishga intiladi, faqat o‘z xavfsizligi uchun tashvishlanadi.
«U» nazariyasi — kishilar tabiatan passiv bo‘lib yaratilmagan. Ular tashkilotdagi
ishlar yaxshi tashkil etilmagani tufayli shunday bo‘lib qolgan. Bu toifadagi
xodimlarda jismoniy va aqliy mehnatga intilish dam olishdagi o‘yinday tabiiy va
zarur. Bunday kishi nafaqat o ‘ziga mas’uhyat oladi, balki unga intiladi. U
o‘zini-o‘zi nazorat qilishga moyillik bo‘lgani uchun tashqaridan nazoratga muhtoj
emas.
Menejmentda tizimli yondashish boshqarish masalalarini hal qilishda muhim
ahamiyat kasb etadi. U rahbarlar tashkilotni odamlar, tarkibiy masalalar,
texnologiya, resurslar kabi har tomonlama o‘zaro bog‘liq elementlar to‘plami
deb qarashni nazarda tutadilar.
Tizimli nazariyaning bosh g‘oyasi shundan iboratki, unda har qanday harakat
bir-biridan ajratilgan holda qabul qilinmaydi. Ko‘zda tutilmagan vaziyatlar g‘oyasi
shunday paydo bo‘lgan. Uning mohiyati asosini menejer tushib qolishi mumkin
Do'stlaringiz bilan baham: |