Radiokimyo

Sun’iy ravishda olingan radioaktiv elementlar.

Elementning tartib raqami	Kimyoviy element nomi va formulasi		Element Sintez qilingan yil	nisbatan eng ko’p yashaydigan izotoplarining massa soni	Nisbatan eng ko’p yashaydigan izotoplarining yarim yemirilish davrlari
43	Texnetsiy	Tc	1937	97	2.6∙106 yil
61	Prometiy	Pm	1947	145	18 yil
85	Astas	At	1940	210	8 soat 18 daqiqa
87	Fransiy	Fr	1939	223	21 daqiqa

Transuran elementlar

93	Neptuniy	Np	1940	237	2.2∙106 yil
94	Plutoniy	Pu	1940	244	7.6∙107 yil
95	Ameritsiy	Am	1944	243	7950 yil
96	Kyuriy	Cm	1944	247	1.64∙107 yil
97	Berkliy	Bk	1949	247	104 yil
98	Kaliforniy	Cf	1950	251	800 yil
99	Eynshteyniy	Es	1954	254	480 kun
10	Fermiy	Fm	1953	257	79 kun
101	Mendeleyeviy	Md	1955	258	53 kun
102	Nobeliy	No	1963 – 66	255	3 daqiqa
103	Lourensiy	Lr	1963 – 66	256	60 soniya
104	Kurchatoviy[1]	Ku	1964	261	70 soniya
105	Nilsboriy[2]	Ns	1970	261	2 soniya
106	Siborgoviy	Sg	1974	259	0.01 soniya
107	Boriy	Bh	1976	261	0.01 soniya

Ma’lumki, radioaktiv yemirilish qonuni ko’rinishga ega, bu yerda No – radioaktiv elementdagi boshlang’ich yadrolar soni, N – yemirilishdan keyingi qolgan yadrolar soni, T – radioaktiv elementning yarim yemirilish davri, t – yemirilish davom etadigan vaqt. Agar radioaktiv elementning yarim yemirilish davri qanchalik katta bo’lsa, yemirilish ehtimoli shunchalik kichik bo’ladi va N=No shart bajariladi. Yuqoridagi formulada radioaktiv elementning yarim yemirilish davri juda katta, ya’ni T→∞ deb olinsa ham N=No hosil bo’ladi.

• Ma’lumki, radioaktiv yemirilish qonuni ko’rinishga ega, bu yerda No – radioaktiv elementdagi boshlang’ich yadrolar soni, N – yemirilishdan keyingi qolgan yadrolar soni, T – radioaktiv elementning yarim yemirilish davri, t – yemirilish davom etadigan vaqt. Agar radioaktiv elementning yarim yemirilish davri qanchalik katta bo’lsa, yemirilish ehtimoli shunchalik kichik bo’ladi va N=No shart bajariladi. Yuqoridagi formulada radioaktiv elementning yarim yemirilish davri juda katta, ya’ni T→∞ deb olinsa ham N=No hosil bo’ladi.

T
t
N
N
-
=
2
o