Rasm-1. Kartoshka barglari buralish virus kasalligining (qo’zg’atuvchisi Solanum
virus 14) birinchi marta kasallangan o’simlikdagi belgilari.
PDF created with pdfFactory Pro trial version
www.pdffactory.com
Rasm-2. Kartoshka o’simligidagi barglarining bujmayish virus
kasalligining belgilari.
PDF created with pdfFactory Pro trial version
www.pdffactory.com
Kartoshka oddiy mozaikasini kartoshkaning X-
virusi (Solanum virus 1) qo’zg’atadi. Virionlari ipsimon
shaklli, 515x13 nm, inaktivasiya harorati 68...75°S,
barqaror (quruq barglarda 250 kungacha saqlanadi),
oxirgi suyultirish 1:1000000, in vitro holatda bir necha
hafta saqlanadi. Kriptogrammasi R/1;2,2/6;Ye/Ye;S/6.
Kartoshka navi va uni zararlagan virus shtammi bilan
bog’liq holda, kasallik hosilni 10% gacha pasaytirishi
mumkin. Kasallik dalada mexanik usulda (kontakt
orqali) hamda zararlangan tuganaklar bilan tarqaladi,
shira bilan o’tmaydi. Odatda, barglarda mozaika
rivojlanadi, ba’zi navlar juda kam yoki tashqi belgilarsiz
zararlanadi. Virusning virulent shtammlari barg
g’ijimlanishini qo’zg’atadi.
PDF created with pdfFactory Pro trial version
www.pdffactory.com
Rasm-3. Kartoshkada U-virusini qo’zg’atgan (Solanum virus 14)
kasallik belgilari (barglar zararlanishi va novda hamda
poyadagi nekrozlar).
PDF created with pdfFactory Pro trial version
www.pdffactory.com
Barglarning bujmayishi. Kasallikni L virus
chaqiradi. Bunda o’simlikning pastki barglari o’rta
tomiri bo’ylab o’ralib, huddi qoshiqcha yoki
naychaga o’xshab qoladi. Odatda bu holat pastki
barglardan boshlanadi. Barglarning kraxmal bilan
to’lishishi natijasida ular qattiq va mo’rt bo’lib
qoladi. Tabiiy sharoitda L virus mexanik
shikastlanishlar orqali emas, balki faqat bitlar
yordamida tarqaladi. Lekin tuganakda viruslar
saqlanadi. Hosildorlikni kasalning paydo bo’lish
darajasiga qarab 30 dan 80 % gacha, kraxmalni
esa 2-5 % gacha yo’qotadi.
PDF created with pdfFactory Pro trial version
www.pdffactory.com
Do'stlaringiz bilan baham: | 
