Raman spektroskopiyasi

Raman spektrometrining blok sxemasi

Nurlanish manbalari
1.Simob lampa + monoxromator – 435.8 nm chiziq tanlash.
2. Lazerlar: argon – 488; 514.5 nm; kripton – 530.9; 647.1 nm; geliy-neon - 633 nm; neodimiy bilan qo'shilgan itriy-alyuminiy granat - 1064 nm. Signalni aniqlash tushayotgan nurga 900 burchak ostida amalga oshiriladi.
Gazlar, suyuqliklar va qattiq jismlarning spektrlarini olish mumkin.
Namuna miqdori 0,1-10 mg ni tashkil qiladi. Suvni erituvchi sifatida ishlatish mumkin. Kyuvetlar uchun material kvarts yoki oddiy shishadir.
Har qanday spektrometr 3 ta asosiy komponentga ega: qo'zg'atuvchi manba, namunadan signalni qabul qilish apparati va detektor. Har uchala komponent ham yillar davomida takomillashib borib, zamonaviy Raman spektrometri qo‘zg‘atish manbai sifatida lazer, namunadan signal olish uchun detektor va mikroskop yoki optik tolali sensordan foydalanadi.
Raman spektroskopiyasi to'lqin uzunliklari (yoki chastotalar)dagi o'zgarishlarni o'lchashga asoslanganligi sababli, monoxromatik qo'zg'alish manbai majburiydir. Lazer eng yaxshi qo'zg'alish manbai bo'lsada, barcha lazerlar Raman spektroskopiyasi uchun mos emas. Lazer chastotasi juda barqaror va sakrashlarsiz bo'lishi kerak, aks holda bu Raman siljishida xatolarga olib keladi.
Tor diapazonli lazerdan ham foydalanish kerak, chunki Raman cho'qqilarining sifati qo'zg'atuvchi yorug'lik manbasining ravshanligi va aniqligiga bog'liq.
Raman spektroskopiyasi uchun lazerni tanlashda diqqat qilish kerak bo'lgan yakuniy omil to'lqin uzunligidir.
To'lqin uzunligi qanchalik qisqa bo'lsa, Raman signali shunchalik kuchliroq bo'ladi. Ammo, yuqorida aytib o'tilganidek, bu, xususan, organik molekulalar bilan ishlashning yagona sharti emas. Ko'pgina organik molekulalar yuqori energiyali (qisqa to'lqin uzunlikdagi) fotonlar bilan nurlantirilganda fluoresansiyaga moyil bo'ladi. Buning sababi, Raman effekti fotonlarining juda kichik qismida mavjud. Ko'rinadigan lazerlar odatda faqat uglerod nanotrubkalari kabi noorganik materiallarni tahlil qilish uchun ishlatiladi.
Organik molekulalar uchun detektorining spektral diapazonidan tashqariga chiqmasdan fluoresensiya ta'sirini kamaytirish uchun yaqin IQ to'lqin uzunligiga o'tish kerak. Spektral diapazonni toraytirmasdan fluoresensiyani iloji boricha bostirish qobiliyati 785nm diodli lazerlarni sanoat standartiga aylantiradi. Noorganik molekulalarga sezgirlikni oshirish uchun 532 nm lazerlardan foydalanish kerak.