Raqamli moliya fanidan yozma ish javoblari Raqamli iqtisodiyotning mohiyati

Raqamli moliya fanidan yozma ish javoblari

1. 
   Raqamli iqtisodiyotning mohiyati. So'ngi vaqtlarda "raqamli iqtisodiyot" tushunchasi juda ko'p marta qo'llanilmoqda. Darhaqiqat, ko'plab rivojlangan mamlakatlarda raqamli iqtisodiy ularning rivojlanish omillariga sezilarli darajada ta'sir o'tkazgan. Jamiyat hayotida raqamli iqtisodiyot muhim rol o'ynaydi. Raqamli iqtisodiyot tushuncha nisbatan uzoq bo'lmagan vaqtda, 1995-yili Massachusets universiteti amerikalik olimi Nikolas Negroponte tomonidan aniqlab berilgan. Olim axborot-kommunikatsiya texnologiyalarini intensiv rivojlanishi ortidan eski iqtisodiyotdan yangi iqtisodiyotga o'tishda, qanday o'zgarishlar ro'y berishi mumkinligini aytib o'tgan. Asosan raqamli iqtisodiyotni rivojlanishining asosiy elementi sifatida elektron tijorat, internet banking, elektron tulovlar, internet reklama va shu bilan birga, internet o'yinlari ko'riladi. Jahon bankining ekspertlarining fikriga ko’ra: Raqamli Iqtisiodiyot – bu raqamli axborot kommunikatsiya texnologiyalaridan foydalanishga asoslangan iqtisodiy, ijtimoiy va madaniy munosabatlar tizimidir. Boston Consulting Group kompaniyasi konsultatlarining fikriga ko’ra: Raqamli Iqtisodiyot – iqtisodiy tizimning barcha ishtirokchilari (alohida odamlardan tortib yitik kompaniyalar va davlatgacha) tomonidan onlayn komunikatsiyalar va innavatsion raqamli texnologiyalar imkoniyatlaridan foydalanishdir. Iqtisodiy hamkorlik va taraqqiyot tashkiloti (OECD) ekspertlarining fikricha: Raqamli iqtisodiyot - bu elektron tijorat yordamida tovarlar va xizmatlar savdosini osonlashtiradigan raqamli texnologiyalar asosida ishlaydigan bozorlar. Birlashgan Millatlar Tashkilotining Savdo va Taraqqiyot Konferentsiyasi (UNCTAD): Raqamli iqtisodiyot - bu mahsulot va xizmatlarni ishlab chiqarish va sotish jarayonida raqamli Internet texnologiyalaridan foydalanish. Raqamli iqtisodiyotni global miqyosda ijtimoiy tarmoqlar belgilandi: Facebook, YouTube, Twitter, LinkedIn, Instagram.
   

Yer Sharining Har 4 Aholisidan Bittasi Facebook Izhtimoiy Tarmogining Foidallanuvchisi Khisobladi. Jahon banklari ekspertlarining hisob-kitoblariga ku, yuqori tezlikdagi Internetdan resurslar sonining 10 foiziga YaIMning yillik o'sishini 0,4 foizdan 1,4 foizgacha oshirish mumkin.
------------------------------------------------------------------------------------------------------------

2. 
   «Raqamli O‘zbekiston – 2030” strategiyasi. O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2020 yil 5 oktyabr PF-6079-sonli Farmoni bilan “Raqamli O‘zbekiston – 2030” strategiyasi Tasdiqlandi. Mamlakatimizda raqamli iqtisodiyotni faol rivojlantirish, barcha tarmoqlar va sohalarda, eng avvalo, davlat boshqaruvi, ta’lim, sog‘liqni saqlash va qishloq xo‘jaligida zamonaviy axborot-kommunikatsiya texnologiyalarini keng joriy etish bo‘yicha kompleks chora-tadbirlar amalga oshirilmoqda.
   

Raqamli iqtisodiyotni rivojlantirishning ustuvor yo‘nalishlari:
1. Sanoat korxonalarida zamonaviy axborot texnologiyalarini yo'riqnoma dasturlarini qayta ishlash korxonalarini texnologik texnologiyalari bilan uyg'un ishlab chiqarish. 2. Korxona ta'minotining barcha bosqichlarini avtomatlashtirish va boshqarishni ta'minlash, kuzatish, bu foydalanish logistika va xarid qilish harajatlarini qisqartirish. 3. Zamonaviy axborot tizimlari va dasturiy mahsulotlarni joriy etish hisobiga mahsulot va xizmatlar sifatini oshirish, ularning narxini, ishlab chiqarishdagi uzilishlarni pasaytirish, moliya-xo‘jalik faoliyatining shaffofligini oshirish. 4. Innovatsion avtomatlashtirilgan boshqaruv tizimlari va dasturiy mahsulotlarni joriy etish bo‘yicha normativ-huquqiy bazani takomillashtirish. 5. Ishchi joylarni bosqichma-bosqich avtomatlashtirish hamma narsada ishlab chiqarish yarayonlarini robotlashtirish, boshqarish, sun'iy intellekt texnologiyalarini yoritish. 6. Savdo hajmini ishlab chiqish va mijozlarni saqlashni yaxshilash maqsadida buyurtmachilar (mijozlar) bilan o'z vaqtida munosabatlarni yaxshilash mexanizmi. 7. Boshqaruv ma'lumotlarini qabul qilishni qo'llab- quvvatlash tizimini, jumladan, real vaqt rejimida biznes-tahlil tizimini yo'q qilish orqali takomil boshqarish. 8. 2025-yilda korxona resurslarini boshqarish tizimi (ERP) yo‘li bilan bog‘liq yuridik shaxslarning 90 foizga etkashishi.
9. Sanoat korxonalarida jo'natilgan ishlab chiqarish va boshqaruv yarayonlarni avtomatlashtirish (ERP, MES, SCADA va boshqalar), robot ishlab chiqarish, «net buyumlar», «sun'iy dastur» kabi texnologiyalarning 2027 yilga kelib, qism apparatni esa 2030 yilga kelib davlat- shaxsiy sheriklik asosida rejalashtirish.
10. Kommunal xizmatlarni ishga tushirish-kitoblarni boshqarish uchun smart texnologiyalarni yo'qotish, intellektual servislarni ishlatish va kommunal xizmatlarni tartibga solish uchun «aqlli uy» tajribasini yo'qotish. 11. 2022-yilda respublikaning barcha yirik shaharlarida jamoa transportida yoʻl haqi toʻlovning avtomatlashtirilgan tizimini yoʻnaltirish va naqd pulsiz toʻlovlar ulushini 90 foizga etishtirish.
12. Yaxshi qanday yo'lovchi transportida chipta sotib olish uchun yagona platformani yaratish.
13. Korxonalar orqali ishlab chiqariladiganlar va xizmatlarni Internet jaxon axborot tarmogi uchun sotish bozorlarini kengaytirish. 14. Transport tizimini mexanizmlarini kompleks uchun dasturiy model boshqaruv tizimidan foydalanishga harakat qilish.
15. Sug'urta tizimini raqamlashtirish uchun davlat-xususiy sheriklik asosda ishonchni tekshirishni amalga ko'chirish mexanizmlarini ishlab chiqish va joriy qilish.
16. Logistika tizimini takomillashtirish va raqamlari texnologiyalarni yo'riqnomasi maqsadiga muvofiq logistika tizimiga bosqichma-bosqich o'tish. 17. Iqtisodiyyotning real sektorlarida robotlashtirilgan sanoatni va amaliyotga ishlab chiqarish.
18. Yirik sanoat korxonalari uchun robototexnika va muxandislik mutaxassisliklarini tashkil etish.
19. Ishlab chiqarish korxonalarida additiv (qavatma-qavat qurish va sintez qilish texnologiyasi, 3D o'lchamda bosib chiqarish) texnologiyalarini keng yo'l qilish.
------------------------------------------------------------------------------------------------

3. 
   Raqamli texnologiyalar nima? Raqamli texnologiyalarni o‘zlashtirish insoniyat tarixidagi boshqa innovatsion ishlanmalarni joriy qilishdan tezroqdir: bor-yo‘g‘i yigirma yil ichida raqamli texnologiyalar rivojlanayotgan mamlakatlar aholisining qariyb 50 foizini qamrab olishga va ularning yordami bilan jamiyatlarni o‘zgartirishga muvaffaq bo‘ldi. Aloqa va moliyaviy, tijorat va davlat xizmatlaridan foydalanish imkoniyatlarini yaxshilaydigan texnologiyalardan foydalanish aholi o'rtasidagi tengsizlikning sezilarli darajada qisqarishiga olib kelishi mumkin.
   

Big Data (Улкан маълумотлар) технологияси. Ушбу рақамли технология жуда катта ҳажмдаги маълумотларни юқори тезликда ва аниқликда қайта ишлаш имконини берадиган технологиядир.
Учта V:
* Volume (Ҳажм)
* Velocity (Тезлик)
* Variety (Хилма-хиллик)