Редактор: А. Тилегенов Редколлегия ағзалары

МУҒАЛЛИМ ҲӘМ ҮЗЛИКСИЗ БИЛИМЛЕНДИРИЎ
155
Dastlab mashg‘ulotlarni o‘qituvchi cholg‘u asbobining tuzilishi, sozlanishi bilan 
tanishtirish, cholg‘u asbobining imkoniyatlarini namoyish qiladigan milliy kuylarni chalib 
berish orqali o‘quvchini qiziqtirish hamda mazkur cholg‘u tarixi haqida qiziqarli hikoya 
qilib berish bilan boshlaydi. Agar o‘quvchi oldin o‘sha cholg‘uda o‘qigan va ma’lum 
malakalarni egallagan bo‘lsa bunda ish oson kechadi.
O‘qituvchining asosiy vazifasi o‘quvchida mutaxassislik darsiga va tanlagan cholg‘uga 
nisbatan muhabbat uyg‘otishdir. U o‘quvchini qiziqtirish va ta’sir qilish orqali undagi ruhiy 
jarayon (qabul qilish, diqqat, xotira qobiliyati, fikrlash va boshqalar)ni faollashtiradi. Bunda 
o‘qituvchining mutaxassislik sinfida o‘zi ijro qilib ko‘rsatishi, turli konsertlarda chiqishi, 
nota adabiyotlarining rang-baranglaridan tanlab o‘rgatishi kabi omillarning ahamiyati juda 
katta. 
O‘quvchiga sozandalar ijrosidagi audio, video yozuvlarni yig‘ish va muntazam tinglab 
borishni tavsiya qilish, ularning ijrolari to‘g‘risida mulohaza va muhokama yuritish ta’limda 
juda yaxshi samara berishi muqarrar. Ayniqsa, mashhur ijrochilar chalgan asarlarning 
magnit yozuvlari orqali eshitish, konsertlarga borib jonli ijrolarni ko‘rib bahramand bo‘lish 
o‘quvchi uchun katta ahamiyat kasb etadi. 
Adabiyotlar:
1. Sh.N.Rahimov. Cholg‘u ijrochiligi. Elektron darslik, T., 2011.
2. Sh.N.Rahimov, M.A.Ilxomov, Sh.S.Yusupov. Cholg‘u ijrochiligi. (rubob misolida). Elektron darslik. T., 
2015.
3. M.A.Ilxomov. Cholg‘u ijrochiligi. ”Mehnat nashriyoti”, T., 2010. 
4. X.Nurmatov – Qashqar rubobi. Toshkent. Oqituvchi nashriyoti. 2003. 
5. Sh.Raximov – Dutor. Toshkent. G.Gulom nashriyoti. 2005.
6. Sh.Raximov, X Nurmatov. “Cholg‘u ijrochiligi tarixi” T.2009 yil. 
7. X.Nurmatov. «Rubob darsligi». Toshkent. O‘qituvchi nashriyoti. 1993.
8. J.G‘.Yo‘ldoshev,S.A.Usmonov. Pedagogik texnologiya asoslari.–T. “O‘qituvchi” nashriyoti. 2004-yil.
9. O‘.Q.Tolipov, M.Usmonboeva. Pedagogika texnologiyalarning tadbiqiy asoslari. –T.: “Fan” nashriyoti. 
2006-yil.
10. V.N.Maksimova. Mejpredmetыe svyazi v protsesse obucheniya. –M.: “Prosvishenie”. 1988-god.
11. T.E.Solomonova. O‘zbek musiqasi tarixi. –T. “O‘qituvchi” 1981-yil.
12. B.S.Abdullaeva. Fanlararo aloqadorlik turlari haqida. Uzluksiz ta’lim. –T.: 2005-yil. №1-son.
13. Nizomiy nomli TDPU (Res.ilm.anjuman). Uzluksiz ta’lim tizimida musiqa fanlarini o‘qitish masalasi. 
–T.:2009-yil. 
14. A. Qodiriy nomli JDPI (Res.ilm.anjuman). Yoshlar ongiga milliy istiqlol g‘oyasini singdirishda ijtimoiy-
gumanitar fanlarning vazifalari.T, 2006-yil.
15. G.Sharipova. Musiqa va uni o‘qitish metodikasi.–T.: “Turon-Iqbol” nashriyoti. 2003-yil.
РЕЗЮМЕ
Ushbu maqolada qashqar rubobi cholg’usida yakka darslarda o’quvchilarning ijrochilik mahoratlarini 
shakllantirish, rivojlantirish hamda sifatli tovush hosil qilish, texnik mahorat bilan ijro etish, yakka zarb, qo’sh 
zarb, teskari zarb, rez, qisqa rez, zarbi parron kabi shtrixlarni o’zlashtirish, ijrochilik malakalarini oshirib boorish 
kabi uslublar yoritilgan.
РЕЗЮМЕ
В данной статье рассмотрены вопросы формирования, развития и качества исполнительских навыков 
учащихся на индивидуальных занятиях на инструменте Кашгар рубоби, техническом исполнении, сольном 
акцент, двойном акценте, обратном акценте, тремоло, коротком тремоле, перкуссионном парроне такими 
методами, как освоение штрих и улучшение исполнительных навыков.
SUMMARY
This article discusses the formation, development and performance skills of students in the classroom on the 
Kashgar rubobi instrument, technical performance, solo tattoo, double tattoo, quick tattoo, cut, short cut, percussion 
parrone using methods such as mastering barcodes. and performance excellence. 

---