Referat jumíSÍ Tayarlaǵan: Jarılqaǵanova. A qabıllaǵan: Seytimbetova. N joba

1. Ullı ay. 7. Besinshi ay.
2. Kishi ay. 8. Altınshı ay.
3. Birinshi ay. 9. Jetinshi ay.
4. Ekinshi ay. 10. Segizinshi ay.
5. Úshinshi ay. 11. Toǵızınshı ay.
6. Tórtinshi ay. 12. Oninshi ay.
Abu Rayhon Beruniy usı bette taǵı turk kalendarı haqqında sóylep, «Turk kestei» degen bas bet astında on eki haywan atı menen atalatuǵın on eki jıllıq muchal esabınıń atların da keltiredi:


1. Tıshqan. 7. Yunt (at ).
2. Ud (siyir ). . 8 Qoy.
3. Bars. 9. Pichin
4. Qoyan . 10. Tawıq.
5. Luy (balıq). 11. Íyt.
6. Yilon (ilon) 12. Jalǵizaq.

Joqarıdaǵılardan málim boladıki, turkiy xalıqlardıń tiykarǵı kalendarı muchal esabınan ibarat bolǵan jıldıń on eki ayı Beruniy alıp kelgen nonilar menen atalǵan. Bıraq Beruniy turkiy xalıqlarda áyyemgi zamanlardan berli qandayda bir waqıya tiykar etip alınǵan «Tariyx bası» dep atalǵan, nomer menen esaplab kelinetuǵın jıl esabı tuwrısında maTumot bermeydi. Usınıń menen birge joqarıda aytılǵan on eki aydıń kún muǵdarı, ápiwayı hám artıq kúni bar jıl jılı, jıldıń baslanıwı, jańa kúnniń. qashannan esaplanıwı da aytilmaydi. Hár halda áyyemgi turkiy xalıqlarda da Jaqın hám Olrta Shıǵıs daǵı basqa kalendarlarda bolǵanı sıyaqlı jıl bası báhárgi teńkunlikdan baslanǵan. Sebebi áyyemgi turkiy xalıqlar qollaǵan muchal jılınıń birinshi kúni báhárgi teńkunlikdan esaplanadı. Mahmud Qoshg'ariy «Toplamu lug'ot at-turk» shıǵarmasında turkiy xalıqlardıń kalendarları haqqında qısqasha toqtap ohadi, Mahmud Qoshg'ariv da Abu Rayhon Beruniy sıyaqlı áyyemgi zamanlardan berli dawam etip kiyatırǵan tariyx bası (era) ga toqtalıp ótpeydi. Alım tek Abu Rayhon Beruniy alıp kelgeni sıyaqlı jıldıń on eki ayın beredi. Mahmud Qoshg'ariy turkiy xalıqlarda kúnnıń atı joq ekenligin, arablar kelipn keyin ǵana kún hápte ishindegi kún atları menen aytılıwı ádet kórinisine kirgenligin belgilengenler etedi. Ol muchal quramına kirgen on eki haywan atınıń tıshqannan baslap jalǵizaqǵa shekem sanap ótedi.