Referat mavzu: Bank aktivlari bilan bog’liq risklar tahlili va ularni boshqarish tahlili

Aktivlar riskiga ta’sir qiluvchi omillar
4 – jadval

Juda muhimlilik (korparativ va chakana savdo)


Australiya balansidagi nomuhimlilik qismi

G’aznachilik o`tkazmalari bahosi

Ushbu jadvaldan ko`rinib turibdiki, foiz stavkasi va likvidlilik omili asosan G’aznachilik o`tkazmalari bilan bog’liq hisoblanar ekan. Kapital omili esa, australiya balansida muhim bo`lmagan qismi bilan bog’liq boladi. Kredit riski bilan bog’liq omillar asosan chakana va korporativ savdo orqali yuzaga keluvchi juda muhim omil hisoblanadi.

Australiya bank tizimida risk profili asosan kreditga bog’liqdir. Quyidagi diagramma orqali bunga oydinlik kiritamiz.

Australiya bank tizimida aktivlar riskining taqsimlanishi.⁶
1-diagramma
Operatsion 8% Bozor 3%
IRR BB 3%
kredit 86%
Banklar Bazel talablariga asoslangan holda, kredit risklari bilan bog’liq bir qancha terminlarni tahlil qilishadi. Bular quyidagilar:

1. 
   Standart ehtimolligi
   
2. 
   Standart yoqotish
   
3. 
   
   
   Himoya qilinmagan pozitsiya
   

Aynan yuqoridagi terminlar yordamida Kreditdan kutilayotgan yoqotish bo`yicha omilni aniqlanadi.

Standart ehtimolligi Qarz oluvchi tomonidan ma'lum bir vaqt oralig'ida defolt qilish ehtimolini anglatadi. Standart yoqotish bu Mumkin bo'lgan yo'qotishning kattaligi EHM (foiz sifatida ifodalangan). Himoya qilinmagan pozitsiya esa Qarz oluvchiga qarzni to'lash vaqtida bankning ta'siri bo`lib hisoblanadi.
Endi Australiya bank tizimida kredit riskini boshqarish metodlari mavjud bo`lib, quyida bunga ta’sir qiluvchi omillar haqida ochib o`tamiz.
Kredit riskini boshqarish metodlari.
5 – jadval

Yozilmagan standartlar	Kreditning qiymatga nisbati (LTV) chegaralari – ipoteka uchun Standart ehtimoli asosida kredit berish cheklovlari Hujjatlar standartlari Kreditga xizmat ko'rsatish standartlari Boshqalar
Portfel cheklovlari	Korporativ konsentratsiya chegaralari (nomi, sanoat, mintaqa bo'yicha)
Portfel harakati	Xedjlash (CDS sotib olish, savat savdosi va boshqalar).

Ushbu jadvaldan ko`rinib turibdiki, kredit riskini boshqarishda bir qancha omillar inobatga olinadi. Bular tarkibiga portfel harakati va pertfel chegaralarini inobatga olish muhim sanaladi.

Xulosa o`rnida shuni aytish joizki, Australiya bank tizimida aktivlar riskini hisobga olish va boshqarish muhim ahamiyat kasb etadi.

1^ Ўзбекистон Республикаси Марказий банкнинг 2015 йил 14 июлда ―Тижорат банкларида активлар сифатини таснифлаш ва активлар бўйича эҳтимолий йўқотишларни қоплаш учун заҳиралар шакллантириш ҳамда улардан фойдаланиш тартиби тўғрисидаги‖ Низоми

2^ www.cbu.uz

3^ Мирзиѐев Ш.М. Танқидий таҳлил, қатъий тартиб-интизом ва шахсий жавобгарлик – ҳар бир раҳбар фаолиятининг кундалик қоидаси бўлиши керак. – Тошкент: Ўзбекистон, 2017. – 28-бет

4^ www.cbu.uz

5^ Asset Risk in Banking David Howard-Jones © Oliver Wyman Pty. Ltd

6^ 1. Based on combined RWA of ANZ, CBA, NAB, MQG, WBC. Source = Banks’ Pillar 3 reports