Masalan: kvadratni hamma tomonlari teng bo`lgan to`g`ri to`rtburchak sifatida ta‘riflash mumkin. Тo`g`ri to`rtburchak - hamma burchaklari teng parallelogramm sifatida, parallelogramm esa qarama-qarshi tomonlari parallel qavariq to`rtburchak sifatida ta‘riflash mumkin. Ko`rsatilgan usul bilan tushunchalarning shakllanishidan tashqari predmetlar orasidagi munosabatni aniqlash ham muhimdir. Masalan: geometrik shakl tushunchasi yuqoridagi usul bilan vujudga kelishi mumkin emas. Boshqa matematik tushunchalar qaralayotgan ob‘ektlar orasidagi munosabatlarni o`rnatish bilan shakllanadi. Masalan: kesmaning uzunligi tushunchasi kesmalarning ekvivalentlik munosabatlarini o`rnatish (ustma-ust qo`yganda mos tushuvchi kesmalarekvivalent deyiladi).
Kesmaning uzunligini o`zaro ekvivalenti bo`lgan kesmalar sinfida xarakterlaydigan umumiylikdir. Geometrik material boshlang`ich sinflar uchun mustaqil bo`lim sifatida o`quv dasturiga kiritilmaydi. O`quv jarayonida geometriya elementlarini o`rganish bilan bevosita bog`lab olib boriladi.
Xulosa:
Boshlang‗ich matematika dasturida geometrik material katta o‘rinni oladi. Geometrik materialni o‘rganishning asosiy maqsadi geometric figuralar (nuqta, to‘g‗ri va egri chiziq, to‘g‗ri chiziq kesmasi, siniq chiziq, ko‘pburchak, aylana va doira) haqida ularning elementlari haqida, figuralar va ularning elementdari orasidagi munosabatlari haqida, ularning ba‘zi xossalari haqidagi tasavvurlarning to‘la tizimini tarkib toptirishdan iborat.Geometrik figuralar haqidagi fazoviytasavvurlar, geometrik figuralarnichizmachilik va o‘lchash asboblari yordamida va bu asboblarning yordamisiz o‘lchash va yasashlarning amaliy malakalarini (ko‘zda chamalash, qo‘lda chizish va hokazo) tarkib toptiriladi, o‘quvchilarning nutq va fikrlashlari shu asosda rivojlantiriladi.
Foydalanilgan adabiyotlar ro`yxati:
1. Bikboyeya N.U. va boshqalar. «Matematika» 4-sinf uchun darslik
Toshkent:O`qituvchi» -2003 yil
2. Ahmedov M. va boshqalar «Matematika» O`qituvchi kitobi. Toshkent :
“Uzinkomtsetr” -2003 yil 80
3. Jumayev M va boshqalar. «Matematika o`qitish metodikasidan
praktikum» Toshkent : «O‘qituvchi»- 2004 yil.
4. WWW.ziyonet.uz
5. WWW.edu.uz
Butunning ulushini va ulushiga ko`ra butinni topishga odi masalalarni yechishni o`rgatish metodikasi
Do'stlaringiz bilan baham: |
