Reja : Ulush va kasr tushunchasi bilan tanishtirish metodikasi. O‘nli kasrlarning yozilishi va o‘qilishi. Tayanch tushunchalar


Download 200.4 Kb.
bet4/15
Sana04.04.2023
Hajmi200.4 Kb.
#1323586
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   15
Bog'liq
13 tali mavzu

O'nli kasrlarning bo'linishi
Agar natural sonni ajratsak, ma'lum a natural son uchun b shunday natural sonni topishni bildiradi c ga ko'paytirilganda b raqam beradi a... Agar raqamlardan kamida bittasi bo'lsa, bu qoida to'g'ri bo'lib qoladi a, b, c o'nli kasrdir.
Misolni ko'rib chiqing, vergulni e'tiborsiz qoldirib, 43,52 ni 17 burchakka bo'lishni xohlaysiz. Bunday holda, bo'limdagi vergul dividenddagi kasrdan keyin birinchi raqamdan oldin darhol qo'yilishi kerak.
Dividend bo'luvchidan kichik bo'lgan paytlar bor, keyin qismning butun qismi nolga teng bo'ladi. Keling, bir misolni ko'rib chiqaylik:
Keling, yana bir qiziqarli misolni ko'rib chiqaylik.
Bo'lish jarayoni to'xtatildi, chunki dividendning raqamlari tugadi, ammo qolganlarida ular nolga ega emaslar. Ma'lumki, o'nli kasr o'ng tomonda unga biron-bir sonli nol qo'yilsa, o'zgarmaydi. Keyin dividendlar soni tugamasligi aniq bo'ladi.
O'nli kasrni 10, 100, 1000 va boshqalarga bo'lish uchun bu kasrdagi vergulni chapga 1, 2, 3 va boshqalarga siljitish kerak. Misolni ko'rib chiqing: 5.14: 10 = 0.514; 2: 100 = 0,02; 37,51: 1000 = 0,03751.
Agar dividend va bo'luvchi bir vaqtning o'zida 10, 100, 1000 va shunga o'xshash marta ko'paytirilsa, u holda ko'rsatkich o'zgarmaydi.
Bir misolni ko'rib chiqaylik: 39,44: 1,6 = 24,65, dividend va bo'luvchini 10 marta ko'paytiring 394,4: 16 = 24,65, ikkinchi misolda o'nlik kasrni natural songa bo'lish osonroq ekanligini ta'kidlash adolatli.
O'nli kasrni o'nli kasrga bo'lish uchun sizga kerak bo'ladi:

  • dividenddagi va bo'luvchidagi vergullarni bo'luvchidagi verguldan keyin qancha raqam bo'lsa, shuncha raqamga o'ngga siljiting;

  • natural songa bo'lish.

Misolni ko'rib chiqing: 23,6: 0,02, bo'linuvchida ikkita kasr mavjudligiga e'tibor bering, shuning uchun biz ikkala raqamni 100 ga ko'paytiramiz, biz 2360 ni olamiz: 2 = 1180 natijani 100 ga bo'lamiz va javobni 11,80 yoki 23,6: 0, 02 = olamiz. 11.8.

Download 200.4 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   15




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling