Reja: Aholi va hududlarni favqulodda vaziyatlardan muhofaza qilishning huquqiy asoslari. Fuqaro muhofazasining hozirgi zamon sharoitidagi ahamiyati. О‘zbekitson Respublikasi Prezidenti favqulodda vaziyatlar yuz bergan taqdirda fuqarolarning xavfsizligini


Download 1.26 Mb.
Pdf ko'rish
bet7/39
Sana18.06.2023
Hajmi1.26 Mb.
#1579650
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   39
Bog'liq
Hayot faoliyati havfsizligi amaliy

Ball 
Zilzila kuchi 
Qiskacha xarakteristikasi 

Er 
yuza 
qobig‘ida 
silkinish 
Faqat seysmik asboblar bilan aniqlanadi 



Kuchsiz silkinish 
Seysmik asboblar bilan aniqlanadi. Tinch turgan 
odamlar sezadi. 

Kuchsiz zilzila 
Odamlar sezadilar. 

O‘rtacha kuchli zilzila. 
Deraza romlar titraydi, eshik kesakisi 
g‘irchilaydi 

O‘rtachadan kuchliroq 
Hamma odamlar sezadi, binolar titraydi, 
uy jihozlari siljib qimirlaydi, devor suvoqlari
va oynalar darz ketishi mumkin 

Kuchli zilzila. 
Devordagi jihozlar tushib ketadi, suvoqlar va 
oynalar sinadi. 

O‘ta kuchli zilzila 
Suvoq, devorlar yorilib, engil qurilgan 
uylar qulaydi. 

Vayron qiluvchi zilzila 
Uylar vayron bo‘lib buzuladi, ko‘chkilar 
paydo bo‘ladi. 

O‘ta 
vayron 
qiluvchi 
zilzila 
Katta binolar, ko‘priklar buzilib, ketadi. 
Bbbbbuzilib buzilib yullar 
10 Yo‘q qilib yuboruvchi 
Katta binolar, temir yullar buziladi, erda yorilish 
paydo bo‘ladi. 
Magnituda arab raqami bilan, kuchlanish esa rim raqamlari bilan belgilanishi 
xalqaro mikyosda qabul kilingan. 
Respublikamizda sodir bo‘ladigan zilzilalarni aniqpashda MSK-64 
shkalasidan foydalaniladi. 
YUqorida keltirilgan ma’lumotlar aholining zilzila to‘g‘risida qisman 
ma’lumotga ega bo‘lishini ta’minlab, zilziladan saqlanish yoki muhofazalanishning 
chora-tadbirlari to‘g‘risidagi, har bir fuqaro uchun juda muhim va bilishi zarur 
bo‘lgan ma’lumotlar qatoriga kiradi. 
Zilzila to‘g‘risida ilmiy adbiyotlarda batafsil yozilgan bo‘lsada, uning 
ajralmas qismi bo‘lgan, amaliyotda aholi harakatining tartib qoidalari nazarimizda 
to‘liq yoritilmagan. Umuman bu jarayonni uchta, ya’ni zilziladan oldin, zilzila 
vaqtida va undan so‘nggi bosqichlarga bo‘lgan holda ma’lum harakat qoidalarini 
tavsiya ztish maqsadga muvofiq, deb hisoblaymiz. Har bir bosqichda hayot 
xavfsizligini ta’minlash uchun nimalarga e’tibor berish lozimligi to‘g‘risida 
qiskacha to‘xtalamiz. 

Download 1.26 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   39




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling