Reja: Axborot texnologiyasining integratsiyasi haqida tushuncha. Integratsiyalashgan axborot tizimlari. Axborotdan umumiy foydalanish tizimi. Global axborot tizimlari. Geoaxborot tizimlar haqida tushuncha va ularning ishlash texnologiyasi


Axborot tizimlarini axborot tavsifi bo‘yicha sinflanishi


Download 0.79 Mb.
bet6/12
Sana25.03.2023
Hajmi0.79 Mb.
#1294393
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   12
Bog'liq
Axborot texnologiyasining integratsiyasi

Axborot tizimlarini axborot tavsifi bo‘yicha sinflanishi
Axborotni qayta ishlash nuqtai nazar axborot tizimini quyidagicha tasniflash mumkin: -Axborotli-ma’lumotli, axborot-qidiruv tizimlari, bunday tizimlarda axborotlar qidiriladi va ma’qul ko ‘rinishda chiqariladi;
-Axborotlarni qayta ishlash tizimlari, bu yerda axborotlar murakkab algoritmlar asosida qayta ishlaniladi, masalan, avtomatlashtirilgan boshqaruv tizimlari.
Axborot tizimlarining masalaning tuzilishi bo‘yicha sinflari
Bu yerda quyidagi tasniflash keltirildi, umumiy ko‘rinishda bu yerda axborot tizimining kengaytirilishi inobatga olinadi (masshtablash)

  • Shaxsiy axborot tizimi, bir kishiga mo‘ljallangan axborot tizimi.

  • Guruhlangan axborot tizimi, korxona bo ‘limi xodimlari axborotlardan birgalikda foydalanishadi.

  • Tashkilot axborot tizimi, korxona doirasida axborot jarayonini to‘liq qoplagan bo‘lib, ularni to‘liqliqini va ularni barchaga etkazib berish imkoniga ega bo‘ladi.

Axborot tizimlarini avtomatlashtirish darajasi bo‘yicha sinflanishi.
Avtomatlashtirish darajasiga ko‘ra avtomatlashtirilgan, avtomatik va avtomatlashtirilmagan (an’anaviy) boshqarish tizimlari o‘zaro farqlanadi.

Avtomatlashtirilgan tizimlar kishilar bo‘g‘inini (operatorlar, ma’muriy apparat) uzining organik tarkibiy qismiga kiritadi. Avtomatik tizimlar esa yig‘ish va sozlashdan so‘ng inson ishtirokisiz (proflaktik nazorat va ta’mirlashni hisobga ol-masa) prinsip jihatdan ishlashi mumkin va ularni ko‘proq texnolo-giyalarni boshqarishda qo‘llashadi, garchi bu o‘rinda avtomatlashtirilgan tizimlar afzal ko‘rilsa ham. Tashkiliy boshqaruv tizimlariga kelganda, ular bu spesifikasidan kelib chikib avtomatik bo‘lolmaydi. Odamlar bu tizimlarda quyidagi asosiy vazifalarni hal etadi: birinchidan, bu boshqarish maqsadlari va mezonlarining qo‘yilishi va tuzatib borilishidir (ular sharoit o‘zgarganda o‘zgar-tirib boriladi), ikkinchidan, qo‘yilgan maqsadlarga erishishning eng yaxshi yo‘llarini izlab topishda ijodiy elementlarni kiritish (qo‘llanayotgan texnologiya yoki tashkiliy ishni keskin o‘zgartirish), uchinchidan, ishlab chiqilayotgan qarorlar tizimini tugal tanlash va ularga yuridik kuch berish. Nihoyat, to‘rtinchi vazifa bo‘lishi mumkin, bu tizimni boshlangach axborot bilan ta’minlashki, uni to‘plashni to‘liq avtomatlash mumkin emas yoki noratsional hisoblanadi (masalan, kadrlarni hisobga olish ma’lumotlari, ish joyining o‘zgarishi ahvoli va hokazolar).
Avtomatlashtirilmagan ATida axborotlar texnika vositasisiz xodimlar tomonidan bajariladi.
Avtomatik ATida barcha axborot jarayonlari xodimlarsiz amalga oshiriladi.
Avtomatlashtirilgan axborot tizimi (AAT) – bu ma’lumotlar jamlanmasi, iqtisodiymatematik usullar va modellar, texnikaviy, dasturiy, texnologik vositalar va mutaxassislar bo‘lib ma’lumotlarni qayta ishlash va qaror qabul qilish uchun mo‘ljallangan. AATning tasnifi quyidagicha qabul qilingan:

1.6 - j a d v a l.
Avtomatlashtirilgan axborot tizimlarining tasnifi

Tasnif variantlari

Tasnif belgilari

Avtomatlashtirish
darajasi bo‘yicha

Avtomalashtirilgan

Avtomatik

An’anaviy (avtomatlashtirilmagan)

Boshqaruv jarayoni
turlari bo‘yicha

Texnik (texnologik) jarayonlar ABT

Tashkiliy boshqaruvning avtomatlashtirilgan tizimlari

Qo‘llanilish sohasi
bo‘yicha

Ishlab chiqarishning AAT

Ijtimoiy soha AAT

Boshqaruvning AAT

Faoliyat ko‘rsatish



Sanoat

sohasi bo‘yicha

Kishlok xo‘jaligi

Transport va boshqalar

Qo‘llanilish doirasi bo‘yicha

Ilmiy tadqiqotlarning AAT

Loyihalashtirishning avtomatlashtirilgan tizimlari

Ishlab chiqarishni texnologik tayyorlashning avtomatlashtirilgan tizimlari

Avtomatlashtirilgan o‘qitish tizimlari

Tashkiliy-iqtisodiy boshqaruvning axborot tizimlari

Boshqaruv tizimi darajasi bo‘yicha

Umumdavlat boshqaruvining axborot tizimlari

Tarmoqlararo boshqaruvning axborot tizimlari

Hududiy boshqaruvning axborot tizimlari

Korxona tashkilotlarning axborot tizimlari

Mujassamlanish darajasi bo‘yicha

Masalalararo axborot tizimlari

O‘zaro bir-biri bilan bog‘lik, masalalarni avtomatlashtirish (kenja tizim)

O‘zaro bir-biri bilan bog‘liq kenja tizimlarni avtomatlashtirish (bloklar)

Mujassamlashgan tizimlar

Kompleks tizimlar

Sifat darajasi bo‘yicha

Axborot-qidiruv tizimi

Axborot-ma’lumot beruvchi tizim

Ma’lumotlarni qayta ishlash tizimi

Axborot-maslahat beruvchi tizim

Ekspert tizimi

Qarorlar qabul qiluvchi tizim


Download 0.79 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   12




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling