Режа: Банкларда бухгалтерия хисобини ташкил қилишнинг меъёрий-ҳуқуқий асослари ва ўзига хос хусусиятлари

§ 5. Ҳисобдорлик асосида маблағларни бериш ва
улар ҳисобини юритиш
109. Ҳисобдорлик асосидаги маблағлар амалдаги эҳтиёжга қараб берилади ва улар фақат бевосита кўзланган мақсадларга, яъни хизмат сафарлари, хўжалик харажатлари ва бошқаларга сарфланиши лозим. Хизмат сафари харажатларига иш ҳақи ҳисобидан бўнаклар бериш тақиқланади.
Хизмат сафари харажатлари учун бўнаклар хизмат сафарига жўнатилаётган ходимнинг шахсан ўзига берилади.
Хизмат сафари харажатлари учун бўнакларнинг ҳаммасини гуруҳлар (бригадалар) раҳбарларига бериш тақиқланади.
Хизмат сафарлари билан боғлиқ харажатлар учун ҳисобдорлик асосидаги маблағлар хизмат сафарига борадиган шахсларга хизмат сафари жойига етиб бориш ва қайтиб келиш қийматини, кундалик харажатларни ҳамда турар жой харажатларини қоплайдиган суммалар чегарасида берилади.
110. Ҳисобдорлик асосида пул олган ҳар бир банк ходими ўзи олган бўнакни қандай сарфлагани тўғрисида бўнак ҳисоботи топшириши, унга хўжалик харажатлари бўйича тасдиқловчи ҳужжатларни илова қилиши шарт. Бу ҳисобот бўнак олинганидан кейин кўпи билан 3 иш куни ичида, хизмат сафари харажатлари бўйича эса сафардан қайтилганидан сўнг узоғи билан 3 иш куни ичида топширилиши зарур.
Ҳисобдорлик асосида берилган маблағларнинг сарфланмаган қолдиқлари топшириқ бажарилганидан ёки хизмат сафаридан қайтилганидан кейин банк кассасига топширилиши лозим. Агар топшириқ бекор қилинса, уни бажариш учун ҳисобдорлик асосида берилган бўнак суммаси дарҳол қайтарилиши керак.
111. Янги бўнак берилиши учун аввал олинган бўнак бўйича тўла ҳисоб-китоб қилинган бўлиниши шарт.
Ҳисобдор шахс ўзи бажараётган топшириқлар хусусиятига кўра ёнида доимо нақд пул олиб юриши зарур бўлган ҳоллар бундан мустасно. Сарфланган суммани тўлдириш учун янги бўнак берилиши мумкин бўлган бўнак қолдиғи миқдори банклар раҳбарлари томонидан белгиланади.
112. Тасдиқланган бўнак ҳисоботлари бўйича тегишли ҳисобварақларга киритиладиган харажатлар, гарчи у берилган бўнакдан ортган бўлсада, тўла суммада ҳисобдор шахслар учун очилган шахсий ҳисобварақлар кредитида қайд этилади.
Ўтган йили тугалланган хизмат сафарлари бўйича сарфланган бўнаклар тўғрисидаги ҳисоботлар ўша йилнинг ўзида қайд этилиши лозим.
Ўтган йили бошланиб, янги йилда тугалланган хизмат сафарлари бўйича сарфланган бўнаклар тўғрисидаги ҳисоботлар янги йил айланмаларида қайд этилади.
Сарфланганлиги тўғрисидаги ҳисобот берилмаган суммалар ҳам 1 январь ҳолатидаги ҳисобдор шахслар ҳисобварақлари қолдиқларида акс эттирилиши лозим.