Reja: Boshqarish nazariyasining asosiy tushunchalari Boshqarish jarayonining

Avtokratik uslub - bunda rahbar Qo’l ostidagilarining faoliyati uchun javobgarlikni o’z zimmasiga to’liQ oladi. Hamma mavjud axborotlarni o’zi orQali o’tkazishga harakat Qiladi. Jamoa ahzolarini bevosita muloQotda bo’lishini chegaralab Qo’yadi. TanQidni ko’tara olmaydi, lekin o’zi tanQid Qilishni yaxshi ko’radi.
15
Bunday rahbar odatda, kup gapirishni yoQtirmaydi, lekin bo’ysinuvchilari bilan muomalada bo’lganda uning rahbarlik G’ururi balandligi sezilib turadi.


Demokratik rahbarlik uslubi. Bunday rahbarlik turida rahbar o’z faoliyatini o’zining guruhidagi jamoa ahzolariga tayangan holda olib boradi. Faoliyat uchun javobgarlik bo’ysinuvchilar orasida taQsimlanadi. Jamoa ahzolarining bir-biri bilan bevosita munosabatlarini raG’batlantirish bilan birgalikda rahbar bo’ysinuvchilarning bildirgan fikriga QuloQ soladi, ular bilan maslaxatlashadi, ijobiy tomonlarini inobatga oladi, ilG’orlarni mukofotlaydi. Bunday uslub bo’ysinuvchilarning shaxsiy tashabbusini, ijodiy faoliyatini rivojlantiradi va jamoada o’rtoQlik va ishchan muhitni yaratadi. Bu faQat jamoaning sharoitiga tahsir ko’rsatibgina Qolmay, balki uning ish natijalariga ham bevosita ijobiy tahsir ko’rsatadi.

Liberal rahbarlik uslubi. Bunda rahbar faollik ko’rsatmaydi, u faQat axborot manbai bo’lib xizmat Qiladi yoki uni o’zi yigadi, iishlab chiQarish va xo’jalik masalalarini muhokama Qilish rasmiy harakterga ega bo’ladi, ishda o’zini o’zi tanQid Qilish yo’Q bo’ladi. Bunday rahbarlar tashQaridan ko’rsatiladigan tahsirga moyilligi bilan ko’zga tashlanib turadi. Bunda u yoki bu masalalarni bajarish ayrim bo’ysinuvchilarning xoxishiga boG’liQ bo’ladi.
Umuman olganda, rahbarlik uslublarini ikki turga ajratish mumkin, bu:
1) Ishning natijalariga Qaratilgan rahbarlik
2) Insonlarga Qaratilgan rahbarlik.
Birinchi uslubdagi rahbarlikka asosiy ehtiborni faQat ko’zlangan maQsadga erishishga Qaratish xos bo’lib, bunda jamoadagi munosabatlar, xodimlarning ehtiyojlari va intilishlari hisobga olinmaydi.
Ikkinchi uslubda esa aksincha, faoliyatda ishlovchilarning ehtiyojlari, xulQ-atvori, ishdan QoniQishini hisobga olib ish ko’riladi. Bu ikkala uslub aslida, uslublar tasnifining eng chekka Qarama-Qarshi ko’rinishlari bo’lib, alohida rahbarlik uslublari mana shu ikki chegara doirasida joylashgan
Tashkilot muvaffaQiyati deyilganda uning maQsadlariga natijaviylik va samaradorlik orQali imkon boricha tezroQ erishish hamda natijani mumkin Qadar uzoQ ushlab Qolish tushuniladi.
16
Menejerlar o’z faoliyatlarida ushbu maQsad mezoni bo’yicha harakat Qilishlari zarur.