буерда
РббХ = РсАс. (4)
Бундан сиқилаётган зонанинг баландлиги Х келиб чиқади
Х = РсАс/ Рбб (5)
Елемент учун мустаҳкамлик шарти қуйидаги қўринишга эга:
М НбЗб (6)
бетон бўйича М РббХ(ҳо – 0,5 Х); (7)
арматура бўйича М НсЗб (8)
М РсАс(ҳо – 0,5 Х) (9)
Арматуралаш фоизини белгилаш. Агар Х=ҳ
о бўлса, унда ҳ
о=Р
сА
с/Р
бб бўлади. Бундан бетон сиқилиш зонасининг нисбий баландлиги:
= РсАс/Рббҳо = Рс/Рб (10)
бу ерда =Ас/бҳ0 – арматуралаш коеффисиенти; 100 – арматуралаш фоизи.
(10) формуладан кўринадики, нинг ортиши билан ҳам ортиб боради. Бетон сиқилиш зонасининг нисбий баландлиги чегаравий қийматини (10) формулага қўйиб, арматуралаш коеффисиентининг энг катта қийматига эга бўламиз:
мах = РРб/Рс (11)
буерда Р– нисбий баландлик нинг чегаравий қиймати.
(11) формуладан арматуралашнинг максимал қиймати бетон ва арматуранинг ҳисобий қаршиликларига боғлиқ эканлиги яққол кўриниб турибди.
Шу
билан бирга, меёрларда арматуралашнинг минимал қиймати ҳам белгилаб қўйилган. Эгилувчи стерженлар учун чўзилишга ишловчи арматуранинг минимал кесим юзаси А
с=0,0005
бҳ
о қилиб белгиланган (
б – тўғри тўртбурчакли кесимнинг эни). Агар элементнинг арматуралаш фоизи белгиланган минимумдан кичик бўлса, уни арматураланмаган бетон элемент сифатида ҳисоблаш лозим.
Арматуралашнинғ оптимал фоизи тўсинлар учун = 1...2 %,
плиталар учун
= 0,3...0,6 %.