Ikkala voqea ham fazonining bir nuqtasida sodir bo’lgan sanoq sistemasi uchun shu ikki voqea orasidagi vaqt intervali xususiy vaqt intervali deb ataladi va T0 bilan belgilanadi. Shunday qilib, vagondagi kuzatuvchi uchun
t'2−t'1=T0 .
Yerdagi kuzatuvchi uchun bu ikkala voqea fazoning turli nuqtalarida va uning soatiga ko’ra vaqtning turli momentlari t1 va t2 da sodir bo’ldi. Haqiqatdan ham , L lampochka bir joyda yonib, boshqa joyda o’chdi, chunki u yonib turgan vaqt davomida vagon Yerga nisbatan biror masofaga ko’chdi. Yerdagi kuzatuvchi uchun bu voqealar orasidagi vaqt intervali quyidagicha bo’ladi:
t2−t1=T.
Endi T intervalni vaqtning xususiy intervali T0 bilan taqqoslab ko’ramiz. Buning uchun Lorens almashtirishlari yordamida t1 va t2 larni shtrixlangan sistemaning koordinatalari va vaqt orqali ifodalaymiz va t2−t1 farqni topamiz:
va .
Ikkinchi tenglikdan birinchi tenglikni ayirib,quyidagini olamiz:
(32)
Bu ikkala voqea shtrixlangan sistemada fazoning bir nuqtasida sodir bo’lgani uchun x2=x1 va x2-x1=0.Shuning uchun (32) dan
(33)
yoki
(34)
ni olamiz. (34) ifoda relyativistik mexanikada jismning harakatlanish vaqti formulasini ifodalaydi. Bu ifodadan T0 < T ekani, ya’ni xususiy vaqt intervali kichik ekani ko’rinib turibdi.
Bu yerda vaqtlar intervali nisbiy xarakterga ega, chunki bu kuzatuvchilarning har qaysisi o’zining soatiga qaraganda boshqa kuzatuvchining soati orqada qoladi deb hisoblaydi. Bu natija barcha inersial sanoq sistemalarning teng huquqliligini tasdiqlaydi.
HULOSA:
Men AT-servis yo’nalishi 780-22 guruh talabasi ___________________ referat mavzuimdan kelib chiqib shuni hulosa qilmoqchimanki, RELYATIVISTIK DINAMIKA ELEMENTLARI haqida tushunchalarga ega bo’ldim. Tezliklarni qo’shishning relyativistik qonunlari haqida tushunchalar oldim, relyativistik implus, massa bilan energiya orasidagi bog’lanishlar haqida bilib oldim keltirilgan misollar orqali relyativistik dinamika elementlari haqida umumiy tushunchalarga ega bo’ldi.
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR
Abdurazzoqov A. A., Nazirov E. N. “Yosh fizik ensiklopedik lug`ati” Toshkent - 1989.
A.K.Kikoin, I.K.Kikoin “Molekulyar fizika” Toshkent – 1978.
L.C.Jdanov va N.I.Xlebnikov “Fizika kursi texnikumlar uchun” ikkinchi qism. Toshkent –1967.
FOYDALANILGAN INERNET SAYTLARI.
www.ziyonet.uz
www.uzvip.uz
www.referat.uz
www.doc.uz
Do'stlaringiz bilan baham: |
