Reja I. Kirish II. Nazariy qism issiqlik almashinish qurilmalari. Issiqlik almashinish qurilmalari turlari Plastinali issiqlik almashinish qurilmasi Issiqlik almashinish qurilmalarini tanlash. III. Hisob qismi IV

4.Issiqlik almashinish qurilmalarini tanlash
Issiqlik almashinish qurilmalarining konstruktsiyasini tanlashda quyidagilarni inobatga olish kerak: qurilma texnologik jarayonga mos bilishi zarur; yuqori samarali, tejamkor va ishlash paytida ishonchli, hamda metall sarfi kam bilishi zarur; ishchi muhitlarda qurilma materiali emirilishga bardoshli bilish kerak.
Issiqlik eltkichlar qurilma orqali katta tezlikda itsa, issiqlik itkazish koeffitsientining yuqori qiymatlariga erishsa biladi. Bunday yuqori qiymatlarni olish uchun issiqlik almashinish yuzasi toza bilishi kerak.Agar, suyuqliklar birortasining tezligi oshirilsa, ikkinchi suyuqlik tomonidagi issiqlik berish koeffitsienti kipayadi. Lekin, issiqlik itkazish koeffitsientining sezilarli darajada kipayishi uchun devor va undagi iflosliklarning termik qarshiligi kichik bilishi kerak. Masalan, agar trubalararo bishliqdagi issiqlik berish koeffitsienti trubalar bishlig’inikidan juda past bilsa, trubalar ichida oqayotgan suyuqlik tezligining isishi issiqlik itkazish koeffitsientiga uncha ta`sir qilmaydi. Bu holda trubalararo bishliqdagi issiqlik berish koeffitsientini oshirish zarur, ya`ni u erga segment tisiqlar irnatish maqsadga muvofiqdir. qaysi muhitni truba ichiga, qaysi birini trubalararo bishliqqa yinaltirish muammosini hal etishda quyidagi qoidalarga amal qilish kerak:
- yuqori issiqlik itkazish koeffitsientiga erishish uchun issiqlik berish
koeffitsienti kichik bilgan muhitni truba ichiga yinaltirish zarur;
- kimyoviy faol, korrozion muhitlarni truba ichiga yuborish zarur, chunki
bunda faqat truba, teshikli panjara va qopqoqlar tegishli legirlangan metalldan
yasaladi, ya`ni qobiq, segment tisiq va boshqalar oddiy, uglerodli pilatdan
tayyorlanishi mumkin;
- atrof muhitga issiqlik yiqotilishini kamaytirish uchun temperaturasi yuqori
muhitni truba ichiga yuborish maqsadga muvofiqdir;
- chikma hosil qiladigan muhitlarni trubalar yuzasi oson tozalanadigan
bishliqqa yinaltirish tavsiya etiladi;
- bosimi yuqori bilgan muhitni truba ichiga yinaltirish zarur, chunki
qobiqdan kira trubalar bosimni yaxshi ushlaydi.
Issiqlik almashinish qurilmasining konstruktsiyasi texnik-iqtisodiy
hisoblashlar asosida tanlanadi. Bunda, tayyorlash uchun ketgan asosiy (kapital)
va yillik ekspluatatsion sarflar taqqoslanadi. Ayrim hollarda, ekspluatatsion
sarflar tejalishi hisobiga sarflar tez qoplansa, asosiy sarflarni kipaytirish ham
mumkin.
Texnologik jarayonlar uchun issiqlik almashinish qurilmasi loyihalanayotganida, hisoblashning asosiy maqsadi, qurilmaning issiqlik almashinish yuzasi va gabarit ilchamlarini aniqlashdir. hisoblash, birinchi navbatda qurilmaning issiqlik balansini tuzishdan boshlanadi. Sing, issiqlik balansidan uzatilgan issiqlik miqdori topiladi. Masalan, suv bug’i yordamida biror muhit tb dan tox temperaturagacha isitilayotgan bilsa, issiqlik balans ushbu kirinishda yoziladi.