Reja: Kirish Asosiy qism Barqarolashish siyosati nima? Mamlakatda iqtisodiy barqarolikka erishish O`zbekistonda barqaror o`sish tushunchasi va uni amalga oshirish Xulosa Foydalanilgan adabiyotlar Kirish


Mamlakatda iqtisodiy barqarolikka erishish


Download 34.19 Kb.
bet4/8
Sana26.03.2023
Hajmi34.19 Kb.
#1297105
1   2   3   4   5   6   7   8
Bog'liq
akhmedov shohjahon

2.2. Mamlakatda iqtisodiy barqarolikka erishish
Iqtisodiy barqarorlik degani, mintaqa yoki mamlakat iqtisodiyoti yalpi ichki mahsulot, ishsizlik yoki inflyatsiya kabi iqtisodiy ko'rsatkichlarning asosiy ko'rsatkichlarida katta tebranishlarni ko'rsatmaydi. Aksincha, barqaror iqtisodiyot inflyatsiyani minimal darajaga ko'tarish bilan birga, yalpi ichki mahsulot va ish bilan bandlikning o'rtacha o'sishini namoyish etadi.
Milliy iqtisodiyotda xavfsizlikni ta'minlash uchun tegishli hokimiyat ma'lum darajada iqtisodiy barqarorlikka erishishi kerak. Hukumatning iqtisodiy siyosati barqaror iqtisodiy narxlar va o'sishga intiladi. Boshqa tomondan, iqtisodchilar barqarorlik miqdorini o'lchash uchun bir nechta ko'rsatkichlarga tayanadi.
Davlat idoralari har chorakda va har oyda iqtisodiy faoliyat to'g'risidagi ma'lumotlarni to'playdi. Bu iqtisodchilar va siyosatchilarga iqtisodiy sharoitlarni kuzatib borish va beqaror vaqtlarda javob berish imkoniyatini beradi. Agar barqaror bo'lmagan holatlar YaIMning keskin o'zgarishi, inflyatsiya, ishsizlik va boshqa choralar bilan ko'rsatilsa, hukumatlar ko'pincha pul-kredit va soliq-byudjet siyosati choralari bilan javob berishadi.
Garvardlik Gregori Mankiv kabi iqtisodchilar bu harakatlarni barqarorlashtirish siyosati deb atashadi. Masalan, YaIM pasayganda, hukumatlar iqtisodiyotni rag'batlantirish uchun tovar va xizmatlarga sarflarini ko'paytirishi mumkin. Boshqa tomondan, markaziy banklar kompaniyalar va jismoniy shaxslar uchun kredit olish imkoniyatini engillashtirish uchun foiz stavkalarini pasaytirishi mumkin.
Agar iqtisodiyot boshqa yo'nalishda beqarorlikni namoyon qilsa va inflyatsiyani keltirib chiqarishi mumkin bo'lgan darajada kengaysa, markaziy banklar milliy pul massasini pasaytirish va inflyatsion bosimni nazorat qilish uchun foiz stavkalarini oshirish.
Asosiy ko`rsatkichlar
Mamlakatning zamonaviy iqtisodiyoti bitta ko'rsatkich bilan umumlashtirilishi o'ta murakkab. Biroq, ko'plab iqtisodchilar YaIMga iqtisodiy faoliyatning sintezi sifatida ishonadilar. Shuning uchun barqarorlik ko'rsatkichi vaqt o'tishi bilan YaIM o'zgarishi bilan ta'minlanadi. Yalpi ichki mahsulot milliy iqtisodiyotning umumiy mahsulotini inflyatsiyani hisobga olgan holda pul ko'rinishida hisoblab chiqadi.


  • Iqtisodiy barqarorlikning boshqa ko'rsatkichlari qatoriga iste'mol narxlari va ishsizlikning milliy darajasi kiradi.

  • Xalqaro valyuta jamg'armasining axborot hisobotida aytilishicha, jahon valyuta kurslari va aktsiyalar bahosi iqtisodiy barqarorlikning foydali choralarini ham ta'minlaydi.

  • Valyuta kurslari va moliyaviy bozorlarning o'zgaruvchan o'zgarishi asabiy investorlarni keltirib chiqaradi. Bu iqtisodiy o'sishni pasayishiga va turmush darajasining pasayishiga olib keladi.

  • XVJ dinamik iqtisodiyotda ba'zi bir beqarorlik muqarrarligini tan oladi. Dunyo bo'ylab hukumatlar oldida turgan muammo, iqtisodiy barqarorlikni minimallashtirishdir, iqtisodiyotning ish joylarini yuqori o'sishi va unumdorligi bilan turmush darajasini yaxshilashga xalaqit bermaydi.




Download 34.19 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling