Reja Lizing haqida tushincha Lizing muomalalarining ob’ektiva sub’ektlari Lizing turlari Lizing olish tartibi Lizing

Lizing to‘lovlari xususiyati bo‘yicha quyidagicha farqlanadi:

Aralash - pulli va kompensatsion to‘lovlar majmuasiga asoslanadi hamda bunda barter bitimi elementlari ishtirok etadi.

Kompensatsion to‘lovlarni mulkdan foydalanish natijasida ishlab chiqilgan mahsulotni etkazib berish yoki qarama-qarshi xizmatlar ko‘rsatish shaklida amalga oshirishni nazarda tutadi.

Pulli lizing xususiyati hamma

to‘lovlar pul shaklida

amalga oshirishda ko‘rinadi.

Amaliyotda lizing bitimlari hajmiga qarab: kichik, o‘rta va yirik lizingga bo‘linadi

Kichik lizing - ko‘pgina mamlakatlarda keng tarqalgan. Bunday bitimlarni predmeti bo‘lib, odatda ishlab chiqarish ahamiyatiga ega bo‘lmagan (ishlab chiqarish jaraѓnida ishtirok etmaydigan mulk-kompyuter) orgtexnika, telefon markazi, xavfsizlik tarmoЃi tizimi va boshqalar hisoblanadi.

O‘rta lizing - bu 200 ming so‘mdan 2,5 mln. so‘mgacha diapazondagi va narxi deyarli zamonaviy mulk ko‘rinishlari - har xil ahamiyatga ega kichik zavodlar, texnologik sanoat qurollari va boshqalarni o‘z ichiga oladi. Mijozlarni tanlash lizing beruvchilar (lizing kompaniyalari) bilan va asosan mahalliy (moliyalashtiruvchi) bankning filiali orqali amalga oshiriladi.

Yirik lizing bitimlari (20 mln. so‘mdan ortiq) shunday mulklarga mo‘ljallanganki, bunda samolѓtlar, kema-paroxodlar, energetika texnikalari xizmat qiladi. Bu bozor sektorida ishlash katta miqdordagi yirik moliya resurslari hamda jiddiy lizing beruvchilar (lizing kompaniyalari) mutaxassislarni qayta tayѓrgarligi talab etiladi, ya’ni alohida buyurtmachilar uchun maxsus moliya sxemasini yarata oluvchi kadrlar kerak bo‘ladi.

O’zbekistonda lizing

• O’zbekistonda birinchi Lizing. kompaniyalari 1994 y.dan boshlab tashkil etila boshladi. 2003 y.da 6 ta Lizing. kompaniyasi ishladi. O’zbekiston Respublikasida Lizing munosabatlari O’zbekiston Respublikasining 1999 y. 14 apr.da qabul qilingan "Lizing to’grisida"gi qonuni bilan tartibga solinadi. Lizing bo’yicha amaliy ishlarni olib boradigan "O’zbeklizing Interneyshnl" (1995), "O’zqishloqxo’jalikmashlizing" aksiyadorlik kompaniyalari respublikadagi yirik Lizing kompaniyalari hisoblanadi.

Quyida lizing olish tartibini ko’rib chiqamiz

Asaka» bank zarur jihoz yoki texnikani lizing shartlarida olishni taklif etadi.

Lizing muddati – 1 yildan 5 yilgacha.

 Lizing miqdori:

Asosiy loyihalar - 10 ming AQSh dollari ekvivalentigacha milliy valutada.

Mikrolizing – amaldagi eng kam ish haqqining 2000-karra miqdorigacha.

 Boshqa shartlar – «Asaka» Bank (OAJ) lizing xizmatlarini faqat «Asaka» Bank (OAJ) tizimida talab qilguncha depozit hisob raqamlari mavjud mijozlarga taqdim etadi.

 Lizing oluvchi lizing bitimi miqdorining kamida 20% ni pul mablag’lari ko’rinishida kiritishi lozim, yoki Lizing oluvchi lizing bitimi miqdorining kamida 30% ni boshqa ko’rinishda kiritishi shart.

Lizing loyihasini dastlabki muhokamasi uchun zarur hujjatlar ro’yxati -Ta’sis hujjatlar nusxasi. -Faoliyat turi litsenziya talab etadigan faoliyat turlariga kirsa, ushbu faoliyat bilan shug’ulanish ruxsarini beruvchu litsenziya. -Korxonaning oxirgi ikki yil uchun DSI belgisi mavjud buxgalteriya hisoboti. -Lizing oluvchining lizing ob’yekti ornatiladigan xonalaridan foydalanish huquqini tasdiqlovchi hujjatlar. -Biznes-reja, texnik-iqtisodiy asoslanish. -Ashyo sotib olish va tayor mahsulotni sotishga dastlabki shartnomalar. !Mazkur ro’yxat moliyalashtirish imkoniyatini ko’rib chiqish uchun to’liq emas, ko’rib chiqilayotgan loyihaga tegishli boshqa ma’lumotlar bank xodimlari tomonidan talab etilishi mumkin.