Reja: Maktabgacha ta‘lim tashkiloti tarbiyachisining pedagogik mahoratining nazariy asoslari

Pedagog-tarbiyachining zamonaviy funksional vazifalari 
Maktabgacha ta‘lim tizimini yanada takomillashtirish, moddiy-texnika bazasini 
mustahkamlash, maktabgacha ta‘lim tashkilotlari tarmog‗ini kengaytirish, malakali 
pedagog kadrlar bilan ta‘minlash, bolalarni maktab ta‘limiga tayyorlash darajasini 
tubdan yaxshilash, ta‘lim-tarbiya jarayoniga zamonaviy ta‘lim dasturlari va 
texnologiyalarini tatbiq etish, bolalarni ha rtomonlama intellektual, axloqiy, estetik 
va jismoniy rivojlantirish uchun shart-sharoitlar yaratish maqsadida: 
1. Quyidagilarni o‗z ichiga olgan Maktabgacha ta‘lim tizimini yanada 
takomillashtirish bo‗yicha 2017 — 2021 yillarga mo‗ljallangan dastur (keyingi 
o‗rinlarda Dastur deb yuritiladi): 
Maktabgacha ta‘lim tizimini yanada takomillashtiris bo‗yicha 2017 —2021 
yillargamo‗ljallanganchora-tadbirlarrejasi 1-ilovaga* muvofiq; 
2017—2021 yillarda maktabgacha ta‘lim muassasalarini yangidan qurish, 
rekonstruksiya qilish va mukammal ta‘mirlashning asosiy parametrlari, 
moliyalashtirish hajmi va manbalari 2, 3-ilovalarga* muvofiq; 

---

2017—2021 yillarda maktabgacha ta‘lim muassasalarida bolalarni maktab 
ta‘limiga tayyorlash bo‗yicha qisqa muddatli guruhlarn itashkil qilishning asosiy 
parametrlari 4-ilovaga* muvofiq tasdiqlansin. 
2. Dasturning asosiy maqsadli vazifalari va yo‗nalishlari etib quyidagilar 
belgilansin: 
-ilg‗or xorijiy tajribani hisobga olgan holda bolalarni har tomonlama intellektual, 
axloqiy, estetik va jismoniy rivojlantirish sharoitlarini yaratish; 
-maktabgacha ta‘lim sifatini oshirish, maktabgacha ta‘lim muassasalarida bolalarni 
maktabga sifatli tayyorlashni tubdan yaxshilash, ta‘lim-tarbiya jarayoniga jahon 
amaliyotida keng qo‗llaniladigan zamonaviy ta‘lim dasturlari va texnologiyalarini 
joriy etish;
-maktabgacha ta‘lim muassasalarida 5-6 yoshdagi bolalarni maktab ta‘limiga 
tayyorlash bo‗yicha 6100 ta qisqa muddatli guruhni tashkil etish; 
-zamonaviy pedagogik texnologiyalar va uslublarni inobatga olgan holda -
maktabgacha ta‘lim tashkilotlariga pedagog kadrlarni tayyorlash va malakasini 
oshirishning o‗quv reja va dasturlarini takomillashtirish; 
2200 ta maktabgacha ta‘lim tashkilotining moddiy-texnika bazasini 
mustahkamlash, shu jumladan qishloq joylarda maktabgacha ta‘lim tashkilotlarini 
yangidan qurish, ularni zamonaviy talablarga javob beradigan inventar, jihoz, 
o‗quv-metodik qo‗llanmalar va multimediali vositalar bilan ta‘minlash. 
2. Maktabgacha ta‘lim tizimini yanada takomillashtirish bo‗yicha 2017 —2021 
yillarga mo‗ljallangan dasturning bajarilishini muvofiqlashtiruvchi respublika 
komissiyasi (keyingi o‗rinlarda Respublika komissiyasi deb yuritiladi) tarkibi 5-
ilovaga* muvofiq tasdiqlansin. 
Maktabgacha ta‘lim tashkiloti uzluksiz ta‘lim tizimining birinchi bosqichi bo‗lib,
ijtimoiy tarbiyaning eng muhim bo‗g‗ini hisoblanadi. Maktabgacha ta‘lim 
tashkilotibolalarni tarbiyalash, qobiliyatlarini aniqlash va rivojlantirish, ularni 
maktabga tayyorlashda yetakchi o‗rin tutadi va sog‗lom, har tomonlama yetuk 
bolalarni tarbiyalash uchun zarur tashkiliy, uslubiy, psixologik, pedagogik shart-
sharoitlar yaratadi, bolalarni maktabda muntazam ravishda ta‘lim olishga 
tayyorlashda ota-onalarga yordam beradi. Maktabgacha ta‘lim bola 6-7 yoshga 
yetguncha oilada, hamda davlat va nodavlat maktabgacha 
ta‘lim tashkilotlarida amalga oshiriladi. Maktabgacha ta‘lim bola shaxsini 
maktabgacha yoshdagi bolalar ta‘lim-tarbiyasiga qo‗llanadigan davlat talablariga 
muvofiq, jismoniy, ma‘naviy va intellektual jihatdan maktabda o‗qishga 
tayyorlashni nazarda tutadi. Maktabgacha ta‘limdagi bunday muhim vazifalarni 
amalga oshirishda tarbiyachi-pedagoglilik kasbi ayniqsa, alohida ahamiyatga ega. 
O‗zi o‗qiydigan, doimo bilimini oshirib boradigan kishi pedagogdir, degan qoida 
tarbiyachiga ham bevosita talaluqlidir. Doimo o‗zini tarbiyalash bilan, tarbiya ilmi 
va san‘atini egallash bilan shug‗ullanadigan tarbiyachigina haqiqiy tarbiyachi bo‗la 
oladi. Bu borada ulug‗ allomalardan biri ―bolani tarbiyalash tarbiyachining o‗z-
o‗zini takomillashtirishidan boshqa narsa emas‖, degan edi.
Tarbiyachi yosh avlodni xalqimizning munosib farzandlari qilib tarbiyalash 
dekmuhim, faxrli va shu bilan birga ma‘suliyatli vazifalarni bajaradi. 
Tarbiyachining siyosiy yetukligi bolalarni tarbiyalash sifati uchun xalq va jamiyat 

---

oldidagi o‗z ma‘suliyatini anglashga, ta‘lim-tarbiya vazifalarini hal etishga ijodiy 
yondashishga, o‗ zmahoratini doimo takomillashtirib borishga yordam beradi. 
Tarbiyachining o‗ziga talabchanligi, o‗zining har bir hatti-harakatini nazorat qilib 
boraolishi davlatimiz maktabgacha tarbiya muassasalari oldiga qo‗ygan talablarni 
muvaffaqiyatli amalga oshirishning garovidir. Bunga quyidigilar kiradi: 
- Bolaningsog‗liginisaqlashvamustahkamlash; 
- Aqliy va ruhiy qobiliyatlarini o‗stirish; 
- Jamiyatimizning, milliy madaniyatimizning g‗oyaviy- axloqiy tamoyillariga mos 
keluvchi e‘tiqod va qarashlarni tarkib toptirish; 
- Ona- vatanga muhabbatni, ijtimoiy faollikni shakllantirish, mas‘uliyat, do‗stlik 
hissini, halollik, mehnatsevarlikni tarbiyalash. 
Bola 
shaxsining
shakllanishida tarbiyachining yetakchi rol o‗ynashi uning har bir bolaning shaxs 
sifatida shakllanishida javob gar 
ekanligini taqozo etadi. Tarbiyachi bolalarga kundalik hayotda, o‗yinlarda, 
mashg‗ulotlarda, birgalikdagi mehnat faoliyatida va ular bilan bo‗ladigan 
muomalada ta‘sir ko‗rsatadi. U har bolani diqqat bilan o‗rganishi, uning shaxsiy 
xususiyatlarini, qobiliyatlarini bilishi, pedagoglik nazokatini namoyon qilishi, 
bolalarning xulq-atvorini, ish natijalarini haqqoniy baholashi kerak; ularga o‗z 
vaqtida yordam ko‗rsata olishi, oilalaridagi ahvoli bilan qiziqishi zarur.