Reja: mehnat migratsiyasining asosiy yo‘nalishlari va markazlari. Xalqaro mehnat migratsiyasi ko’rinishlari

Xalqaro mehnat migratsiyasi donor mamlakatlar (ishchi kuchi eksportyorlari) va retsipiyent mamlakatlar (ishchi kuchi importyorlari) ning iqtisodiy va ijtimoiy rivojlanishiga ijobiy va salbiy ta'sir ko'rsatadi.

Retsipiyent mamlakatlar iqtisodiyoti uchun ijobiy tomonlari:
1.

• iqtisodiyotdagi tarkibiy, tarmoq va boshqa o'zgarishlar osonlashadi;

2.

• qabul qilingan ishchilar va mutaxassislarni tayyorlash uchun xarajatlarni sezilarli darajada tejashga erishiladi;

3.

• immigrantlar millatning yosh tarkibini yoshartiradi;

4.

• immigrantlar ichki bozor hajmini oshiradilar;

5.

• ishchi kuchi importi tovarning raqobatbardoshligini oshiradi;

6.

• immigrantlarning vaqtinchalik bo‘sh turgan mablag‘lari, qabul qiluvchi davlat tomonidan o‘z iqtisodiyoti uchun moliyalashtiriladi.

Retsipiyent mamlakatlar iqtisodiyoti uchun salbiy tomonlari:
1.

• mamlakatning iqtisodiy tarmoqlari xorij ishchi kuchlariga qaram bo‘lib qoladi;

2.

• ichki ishchi kuchining bahosi pasayadi va xorij ishchi kuchining taklifi oshib ketadi;

3.

• tub aholi bilan immigrantlar o‘rtasida turli ziddiyatlar paydo bo‘lishi va natijada mamlakatlararo nizolar ham paydo bo‘lishi mumkin;

4.

• immigrantlar mehnat faoliyatini olib borayotgan mamlakatda uzoq va qiyin moslashadilar.

Donor mamlakatlar iqtisodiyoti uchun ijobiy tomonlari
emigratsiya mamlakat mehnat bozorini ancha yumshatadi;
emigrantlar tekinga yangi mutaxassisliklarni o‘zlashtirishadi;
ishchi kuchi eksporti – valyuta kirib kelishining asosiy manbai bo‘lishi bilan birga ularning oila a'zolari turmush darajasi ko‘tarilishining yo‘llaridan biri;
donor mamlakatlar o‘z fuqarolarining xorijda ishlashini tashkillashtiradigan vositachi firmalardan davlat byudjetiga soliqlar undiradi.